Cần chuẩn bị tâm lý khi Hà Nội công bố điểm thi vào lớp 10 năm 2023

Theo kế hoạch dự kiến của Sở GDĐT Hà Nội, điểm thi vào lớp 10 công lập năm 2023 sẽ được công bố chậm nhất vào ngày 4/7 do tập trung vào kỳ thi tốt nghiệp THPT. Khoảng thời gian chờ đợi này với phụ huynh và thí sinh có thể nói là hồi hộp, nín thở đến mức nghe tiếng tim đập bởi kỳ thi này khắc nghiệt chỉ có chưa đến 60% thí sinh trúng tuyển.

Thế nhưng bên cạnh việc mong ngóng điểm thi vào lớp 10, các chuyên gia, giáo viên cho rằng, một điều quan trọng không kém đó là chuẩn bị tâm lý khi đón nhận điểm thi cho cả thí sinh và phụ huynh.

Thầy Vũ Khắc Ngọc từng tốt nghiệp trường Đại học Khoa học Tự nhiên, chuyên ngành Hóa học. Trước khi gắn bó với nghề giáo, thầy từng là cán bộ nghiên cứu phòng Hóa sinh Protein – Viện Công nghệ Sinh học – Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Thầy Ngọc chia sẻ: "Nếu trước khi thi, mình đã có sự chuẩn bị về mặt tâm lý cho việc "có thể mình sẽ thi trượt, cũng như vạch ra những lựa chọn khác "ít tốt hơn nhưng không tệ" để đi tiếp thì mình sẽ đón nhận nó một cách bình tĩnh hơn. 

Hiện nay thi và xét tuyển đại học không còn căng thẳng như trước vì thí sinh được đăng ký không giới hạn nguyện vọng và nếu tính toán kỹ thì các em gần như không thể trượt được. Trong khi đó, tuyển sinh vào lớp 10 Hà Nội vẫn giữ nguyên cách làm như hàng chục năm trước nên áp lực rất lớn. Nếu đã trượt mà hết luôn lựa chọn thay thế thì thật sự dẫn đến tâm lý căng thẳng, u uất, bế tắc.

Muốn giải tỏa rủi ro đó, bố mẹ và con cần lên một kế hoạch học và ôn thi hợp lý, chuẩn bị tâm lý vững vàng. Có kỹ vọng nhưng đừng quá tham vọng. Hãy hiểu rằng nơi tốt nhất cho con là nơi phù hợp với năng lực, phẩm chất, thái độ học tập của con, chứ không cần phải chạy đua theo cái đích "tốt nhất" mà cả xã hội cùng lựa chọn. Và đặc biệt là luôn chuẩn bị sẵn sàng các phương án dự phòng để khớp nối vào ngay khi kết quả không thực sự như ý".

Những phản ứng "thái quá" của phụ huynh

Nhiều năm tư vấn cho phụ huynh và thí sinh, chia sẻ với PV báo Dân Việt, bà Hoàng Thị Thu Nhiên, Trung tâm hỗ trợ cộng đồng Thu Nhiên Better Minds cho biết, cha mẹ cũng là những người hồi hộp chờ điểm thi vào lớp 10 như các con. Vì thế, nhiều cha mẹ rất hài lòng và vui sướng nếu điểm con đạt kỳ vọng của cha mẹ. Ngược lại, nhiều cha mẹ tỏ ra sụp đổ khi biết điểm của con. Những cha mẹ có thái độ bình thản chỉ chiếm số nhỏ. 

Theo bà Nhiên: "Khoe con thái quá là một xu hướng phổ biến ở nhiều cha mẹ trong những năm gần đây trên mạng xã hội. Con đạt kết quả như mong đợi khiến cha mẹ hạnh phúc muốn cho mọi người cùng biết. Việc tự hào này trở nên thái quá khi việc khoe thành tích của con kèm theo những lời gây hấn hoặc tự phụ, có ý khiêu khích những cha mẹ có con chưa đạt kết quả như ý… chỉ để thoả mãn sự hài lòng vượt ngưỡng của mình.

Ở góc nhìn nhà huấn luyện phát triển tâm trí cho rất nhiều bạn teen, sự thái quá của cha mẹ khiến các con có những phản ứng trái chiều. Có con sẽ học theo sự thái quá này của cha mẹ để trở nên tự phụ; có con lại cảm thấy xấu hổ vì cha mẹ tự ý khoe mình thái quá, khiến con có tâm lý "xấu hổ"... Tất cả đều không tốt với trẻ.

Những cha mẹ khác lại tỏ ra tiêu cực, xấu hổ, thất vọng vì kết quả của con. Phải giấu nhẹm kết quả, bực mình khi thấy cha mẹ khác khoe thành tích của con họ. Và cuối cùng, là sự khó chịu với con mình, nói những lời kiểu chỉ trích "con nhà người ta"… khiến con mình thành nạn nhân của kỳ thi, vô tình kích hoạt trong con cảm giác tủi hổ (tủi thân, xấu hổ), đẩy con vào việc tự oán trách bản thân và mất niềm tin vào chính mình.

Trước vấn đề này, theo bà Nhiên: "Các cha mẹ nên tỉnh táo trong cách phản ứng của mình. Cha mẹ vừa là nơi để con sẻ chia, là nơi con tìm đến an toàn trong tâm trí, là nguồn để con tự hào về điểm mạnh của mình và không bị dày vò cảm xúc tội lỗi do con chưa làm tốt nhất như mong muốn. Hãy làm chỗ dựa cho con nếu con chưa đạt kết quả như ý. Con chúng ta đã rất cố gắng rồi. Tương lai của con không phụ thuộc 100% vào kết quả kỳ thi vào lớp 10 nên con thực sự cần sự đồng hành, sẻ chia của cha mẹ từ lúc này"

×