Đăng nhập/ Đăng ký
| 
Bình luận
0
Kim sách Đế hệ thi là một cuốn sách vô cùng độc đáo, có một không hai của Việt Nam. Với khối lượng “khủng” lên tới hơn 4kg vàng ròng, cuốn kim sách này đã trở thành tâm điểm khiến nhiều người muốn chiêm ngưỡng và tìm hiểu về nguồn gốc của nó.
Kim sách Đế hệ thi đã được công nhận là bảo vật quốc gia Việt Nam.
Dưới thời Minh Mạng, có một quyển sách mang nội dung đặc biệt. Đó là dịp nhà vua làm bài thơ "Đế hệ thi" và 10 bài "Phiên hệ thi" theo thể ngũ ngôn tứ tuyệt để đặt chữ lót sẵn cho 20 thế hệ con cháu thuộc dòng chính của mình và thuộc 10 dòng phụ (phiên hệ) của 10 anh em trai của nhà vua.
Kim sách Đế hệ thi dài 23,2cm, rộng 13,7cm, dày 1,6cm và nặng 4,2 kg làm bằng vàng ròng (khối lượng tương đương với hơn 100 lượng vàng hiện nay); gáy đóng 4 khuyên tròn. Kim sách được làm theo khổ chữ nhật đứng, gồm có 13 tờ; bìa trước và sau chạm hình rồng 5 móng, vân mây tượng trưng cho vương quyền, 11 tờ ruột khắc sách văn.
Kim sách Đế hệ thi. (Nguồn: baotanglichsu.vn)
Ngoài giá trị quý hiếm với số lượng vàng "khủng" để tạo tác thì Kim sách Đế hệ thi còn mang giá trị lớn về văn hóa, lịch sử.
Kim sách có chạm khắc bài thơ "Đế hệ thi" được vua Minh Mạng dùng để đặt tên đệm cho 11 đời vua nhà Nguyễn, từ Thiệu Trị tới Bảo Đại. Ngoài Kim sách Đế hệ thi, triều Nguyễn cũng có nhiều bộ Kim sách khác mang giá trị lớn, hiện đang được lưu giữ tại Bảo tàng lịch sử Quốc gia.
Phần lớn kim sách, bao gồm cả của các phi tần, hoàng thái hậu, thái hoàng thái hậu, có số tờ lẻ từ 5, 7 đến 9 tờ; duy chỉ có một số sách của các hoàng hậu có số tờ chẵn, trong đó các hoàng hậu thời chúa Nguyễn được 4 tờ, còn các hoàng hậu đương triều được 6 tờ. Sách của các hoàng đế thường là 9 tờ vàng, có kích thước lớn nhất và cũng nặng nhất.
Kim sách Đế hệ thi là trường hợp đặc biệt, dùng tới 13 tờ vàng.
Nội dung bài thơ "Đế hệ thi" được khắc lên Kim sách. (Nguồn: Báo Đảng Cộng Sản)
Theo "Đại Nam thực lục", năm 1816, hoàng đế Gia Long lập hoàng thái tử Nguyễn Phúc Đảm (tức hoàng đế kế vị Minh Mệnh), ban cho kim sách, kim bảo. Sách dùng 5 tờ vàng, dài 5 tấc 6 phân 6 li, ngang 2 tấc 2 phân 4 ly, mỗi tờ dày 2 ly; ấn đúc bằng vàng, núm bằng con rồng ngồi, vuông 2 tấc 4 phân 3 ly, dày 3 phân 2 ly, khắc bốn chữ triện "Hoàng Thái tử bảo".
Còn các hoàng thân, hoàng tử, hoàng tôn khi được phong tước công hầu thì dùng sách bạc mạ vàng 5 tờ, dài 5 tấc 4 phân, ngang 3 tấc 2 phân 4 ly, mỗi tờ dầy 2 ly. Ấn cũng bằng bạc mạ vàng, vuông 2 tấc 3 phân 4 ly, dầy 2 phân 7 ly, núm đều làm hình con cù (một loại rồng không sừng, không râu, không bờm)(1)
Vua Minh Mạng dùng bài thơ "Đế hệ thi" để đặt tên cho các thế hệ con cháu nối tiếp bậc đế vương. (Nguồn: Bảo tàng Hà Tĩnh)
Vua Minh Mạng (1791 - 1840) là vị vua thứ hai của triều đại nhà Nguyễn. Ông là một người văn võ tinh thông, chính ông đã cho xây dựng và kiến thiết kinh đô Huế tráng lệ mà ngày nay đã được tổ chức UNESCO công nhận là di sản văn hoá thế giới.
Là một vị vua đa tài và có tầm nhìn xa nên ông rất quan ngại về họa tranh chấp quyền lực trong hoàng tộc. Ông đã sớm nghĩ ra phép đặt tên đôi cho dòng đế (vua) và dòng thân (anh em). Minh Mạng dựa theo thuyết Chính danh của Khổng Mạnh, ông sai Khê đình hầu Đinh Hồng Phiên (Đinh Nguyễn Phiên) làm ra 2 bộ thơ "Đế hệ thi" và "Phiên hệ thi" để đặt tên cho con cháu và các anh em hoàng tộc.
"Đế hệ thi" được làm theo thể tứ tuyệt, có 20 chữ với ý nghĩa tốt lành và uyên bác, dùng làm từ đứng trước cho 20 đời nối tiếp sau kể từ đời vua Minh Mệnh nguyên văn như sau:
Miên, Hồng, Ưng, Bửu, Vĩnh
Bảo, Quý, Định, Long Trường
Hiền, Năng, Kham, Kế, Thuật
Thế, Thoại, Quốc, Gia, Xương(2)
Trong bài thơ, chữ nào cũng mang ý nghĩa tốt lành, như Miên là trường cửu phúc duyên, Vĩnh là trường khí anh hùng.
Luật sư, nhà văn Phạm Khắc Hòe từng nhận định: "Sáng tạo ra phép đặt tên đôi như vậy, vua Minh Mạng còn tin rằng sẽ đảm bảo chiếc ngai vàng cho con cháu trực hệ của mình ít nhất cũng được 20 đời, tức là khoảng 500 năm".
Một trang trong "Thánh chế mạng danh kim sách" có khắc bài Đế hệ thi. (Nguồn: Bảo tàng lịch sử quốc gia Việt Nam)
Theo phép này, tất cả con trai của vua Minh Mệnh đều phải có từ đứng trước làMiên, sau là tên do Hoàng gia đặt; con trai của thế hệ Miên đều phải có tên bắt đầu bằng Hồng(Hường), sau là tên do Hoàng gia đặt; con trai của thế hệHồng lại lấy từ đứng trước làƯng, sau là tên do Hoàng gia đặt... cứ thế đến hết 20 chữ của bài thơĐế hệ.
Với Đế hệ thi, vua Minh Mệnh mong muốn thế hệ sau truyền nối ngôi vua tới 20 đời, được 500 năm. Tuy nhiên, cuối cùng thì chính thức dừng lại ở chữVĩnh, tức thế hệ thứ 5, đời vua thứ 13 triều Nguyễn.
Tháng 8/1945, vua Bảo Đại thoái vị và đã chuyển giao toàn bộ bảo vật hoàng cung cho chính phủ lâm thời. Số bảo vật này khoảng gần 3.000 món, được chuyển ra Hà Nội. Sau hơn nửa thế kỷ nằm im trong kho bảo quản, đến năm 2007 thì số bảo vật này được chuyển về Bảo tàng Lịch sử quốc gia Việt Nam.
Lúc này, nhiều người mới biết trong số hiện vật quý giá đó có 94 kim sách, trong đó có báu vật đặc biệt - Thánh chế mạng danh kim sách, do vua Minh Mạng ban hành vào năm 1823.
Báu vật "Thánh chế mạng danh kim sách" do vua Minh Mạng ban hành vào năm 1823. (Nguồn: Cục di sản văn hóa Việt Nam)
Có thể nói Kim sách Đế hệ thi có giá trị vô cùng đặc biệt trong tổng số 94 kim sách triều Nguyễn đang được lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia. Kim sách này biểu trưng cho quyền lực của triều đình nhà Nguyễn, đồng thời còn là nguồn sử liệu quan trọng về lịch sử và văn hóa, gắn liền với vương triều Nguyễn và lịch sử, văn hóa dân tộc Việt Nam ở cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX.
Nội dung kim sách không chỉ phản ánh về nội bộ hoàng tộc nhà Nguyễn mà còn thể hiện rõ ý thức hệ tư tưởng trong đường lối trị nước của triều Nguyễn, cũng như giáo dục sâu sắc ý thức tông tộc, ý thức duy trì, củng cố dòng họ của mình. Không chỉ vậy Kim sách Đế hệ thi còn là bảo vật quốc gia vô giá, là tài sản tri thức đặc sắc của dân tộc Việt – một cuốn tài liệu sử bằng vàng ròng vô giá.
Ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế khẳng định: "Từ trước đến nay, hậu thế chỉ biết đến những tư liệu bằng giấy, lụa còn sách bằng vàng, bạc rất quý hiếm. Các cuốn kim sách, kim ấn là dấu ấn lịch sử, văn hóa, cũng là nguồn sử liệu tương đối tin cậy, phần nào cho hậu thế biết được cuộc sống gia đình vua chúa xưa kia và biến động của một vương triều".
Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, mong ước của vua Minh Mạng không thể nào thực hiện được. Ngôi vị đế vương chỉ truyền được tới đời vua thứ 13 là Bảo Đại tức chữ "Vĩnh" – chữ thứ 5 trong Đế hệ thi, chấm dứt triều đại phong kiến cuối cùng của Việt Nam.
(1) Đại Nam thực lục là bộ biên niên sử Việt Nam viết về triều đại các chúa Nguyễn và các vua nhà Nguyễn. Đại Nam thực lục gồm 584 quyển, viết bằng chữ Hán thể văn ngôn và ghi chép các sự kiện lịch sử tới năm 1925 (không bao gồm vua Bảo Đại).
(2) Theo tài liệu của Cục di sản văn hóa
Dù là vai phụ trong tiểu thuyết kiếm hiệp Kim Dung nhưng sư phụ đầu tiên của Quách Tĩnh là nhân vật anh hùng có thật trong lịch sử.
Tìm hiểu cách bộ phim Sex Education giúp tôi hiểu con cái hơn. Lắng nghe tâm sự và yêu thương vô điều kiện là điều quan trọng.
Chia sẻ
Thủy Hử là một trong tứ đại tiểu thuyết cổ điển của Trung Quốc nói về 108 anh hùng Lương Sơn Bạc, dù là phim truyền hình làm lại từ truyện truyền hình hay tiểu thuyết, đều được mọi người vô cùng yêu thích.
Chia sẻ
Trong Tây Du Ký, có một yêu tinh, tiên giới không thu mà địa ngục không nhận, nhưng lại có mối quan hệ mật thiết với Tôn Ngộ Không. Đó là ai?
Chia sẻ
Một đám cháy lớn bùng phát dữ dội tại nhà hàng hải sản Biển Xanh ở TP.Dĩ An, Bình Dương, thực khách và nhân viên nháo nhào tháo chạy ra ngoài.
Chia sẻ
Sở GDĐT TP.HCM sẽ lần đầu tiên áp dụng phương thức công bố đồng thời điểm thi và điểm chuẩn tuyển sinh lớp 10 công lập, dự kiến từ ngày 23 đến 26/6.
Chia sẻ
Người sinh vào 3 tháng Âm lịch này vượt khó ở tuổi trẻ, đến trung niên sẽ gặt hái thành công lớn về sự nghiệp và tài chính, cuộc sống ngày càng thịnh vượng, viên mãn.
Chia sẻ
Bước ra từ cuộc thi Tiếng hát Việt toàn cầu 2023 và giành giải Á quân 1, cô gái đến từ Quảng Trị - Đức Thoa ra mắt Album Vol1 với tên gọi “Nốt mưa”.
Chia sẻ
Sau sự cố chập điện, hơn 10.000 con gà thịt tại trang trại của một người dân ở xã Diễn Phú, huyện Diễn Châu, Nghệ An bị chết ngạt. Nhận được thông tin, chính quyền địa phương đã huy động hàng chục người giúp chủ trại sơ chế gà chết, vớt vát chút tài sản.
Chia sẻ
Một đoạn clip ghi lại cảnh một con cá voi lớn há miệng ngoi lên mặt nước để săn mồi, phía trên là đàn chim biển chao liệng, vừa xuất hiện trên mạng xã hội và thu hút hàng ngàn lượt chia sẻ. Được biết, hình ảnh trên được ghi lại ở biển Bình Định.
Chia sẻ
Sau cuộc nhậu buổi tối, xuất phát từ những mâu thuẫn trong gia đình, Vàng Hừ Lòng (30 tuổi, trú tại bản Huổi Han, xã Bum Tở, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu) đã không kiềm chế được bản thân, ra tay đánh tử vong người bố dượng.
Chia sẻ
Hai phụ nữ đi chung xe máy theo hướng TP.HCM về miền Tây qua Long An, do thắng gấp khi trời mưa, xe ngã, bị container cán tử vong.
Chia sẻ
Năm nay, mùa mưa đến sớm hơn dự kiến. Từ đầu tháng 5 đã xảy ra một số cơn mưa lớn kéo dài, người trồng mì (trồng cây sắn) ruộng mới ở tỉnh Tây Ninh mừng vì giá thu mua củ khoai mì tăng, nay lại rầu vì mưa sớm.
Chia sẻ
“Chuyền bóng chuẩn vào, chắc chắn lên, hãy đảm bảo người được nhận bóng ở tư thế thuận lợi nhất chứ đừng chỉ nghĩ đến việc chuyền đi cho có”, HLV Kim Sang-sik gằn giọng, hét lớn về phía các cầu thủ trong buổi tập của ĐT Việt Nam tại Malaysia.
Chia sẻ
Đình Triệu hoàn toàn bình phục chấn thương, Nguyễn Filip phải dự bị?; HLV Sellami vui mừng khi giúp Jordan dự VCK World Cup 2026; Arsenal đàm phán mua Sesko; cầu thủ Tottenham tức giận khi HLV Postecoglou bị sa thải; M.U quyết qua mặt Arsenal trong vụ Gyokeres.
Chia sẻ
Tỷ phú công nghệ Mỹ Elon Musk đã đề xuất thành lập "Đảng Hoa Kỳ", đánh dấu sự thay đổi mạnh mẽ trong chiến lược chính trị.
Chia sẻ
Trường Đại học Mở Hà Nội vừa thông tin sẽ bổ sung xét tuyển tổ hợp C00 đối với nhóm ngành Luật.
Chia sẻ
Tống Anh Tuấn, tài xế Lexus hành hung nam shipper gây thương tích 8%, được đình chỉ điều tra vụ án do bị hại rút đơn, được trả tự do ngay tại tòa sau gần 4 tháng tạm giam. Việc này căn cứ vào quy định nào của pháp luật?
Chia sẻ
Vận may bất ngờ gõ cửa với 3 con giáp may mắn nhất khi mọi xui xẻo tiêu tan, Thần Tài chiếu cố đặc biệt, khiến họ liên tục nhận tin vui trong cuộc sống.
Chia sẻ
Phương Mỹ Chi là một trong những ca sĩ bước ra từ sân chơi nhí giữ được sức hút hiếm hoi ở thời điểm hiện tại.
Chia sẻ
Theo báo cáo chính thức từ Kiev, các đơn vị Không quân Ukraine đã bắn hạ một máy bay tiêm kích Su-35 của Nga trong một nhiệm vụ gần hướng Kursk vào sáng sớm thứ Bảy, ngày 7/6.
Chia sẻ
Từ chỗ là món quà quê mộc mạc, trái mãng cầu-quả đặc sản Tây Ninh đang từng bước vươn xa – có mặt trong các hệ thống phân phối lớn, tham gia các hội chợ nông sản, và dần khẳng định vị thế trên thị trường trong nước lẫn quốc tế.
Chia sẻ
HLV Peter Cklamovski vừa công bố danh sách 30 tuyển thủ Malaysia tham dự cuộc đọ sức với ĐT Việt Nam tại lượt trận thứ 2 bảng F, vòng loại thứ 3 Asian Cup 2027.
Chia sẻ
Kể từ ngày 9/6, Trung tâm phục vụ hành chính công TP Hà Nội chính thức triển khai tiếp nhận 100% hồ sơ theo hình thức trực tuyến và trực tuyến toàn trình đối với các thủ tục hành chính lĩnh vực hoạt động xây dựng, trong đó có cấp phép xây dựng nhà ở.
Chia sẻ
Việc sáp nhập, sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp xã tại Bình Dương đang bước vào giai đoạn hoàn tất. 36 xã, phường mới Bình Dương đã sẵn sàng đi vào hoạt động từ ngày 1/7 tới.
Chia sẻ
Áng Sáng AZA thừa nhận cô hành xử thiếu suy nghĩ, làm ảnh hưởng đến anh HIEUTHUHAI - một nghệ sĩ mà cô tôn trọng, ngưỡng mộ.
Chia sẻ
Ông Phạm Văn Lắm ở khu vực 3, phường Hưng Thạnh, quận Cái Răng, với mô hình trồng rau an toàn trong nhà lưới mang lại thu nhập ổn định hàng chục triệu đồng mỗi tháng. Năm 2019, cùng với sự hỗ trợ của Hội Nông dân phường, ông Lắm cùng các nông dân lân cận thành lập Tổ hợp tác Rau an toàn Hưng Thạnh với 20 thành viên.
Chia sẻ
Trong hoạt động cuối cùng của phái đoàn công tác Bộ Nông nghiệp và Môi trường làm việc tại Mỹ, doanh nghiệp 2 nước đã ký kết 8 biên bản ghi nhớ mua bán nông sản giá trị 1,1 tỷ USD. Trong đó, có thỏa thuận lớn nhất trị giá 380 triệu USD, giữa Công ty CP Khai Anh Bình Thuận và Tập đoàn Cargill được ký.
Chia sẻ
Trước ngày sáp nhập Ninh Bình, Nam Định, Hà Nam là quê hương vị anh hùng Đinh Công Tráng với khởi nghĩa Ba Đình chống thực dân Pháp. Năm 1873, quân Pháp kéo về chiếm đóng vùng đồng bằng Hà Nam, chỉ sau 10 ngày, Đinh Công Tráng lập tức đứng lên kêu gọi văn thân, chiêu mộ nghĩa quân dựng cờ khởi nghĩa ngay tại quê hương-đất Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam ngày nay.
Chia sẻ
Từ một cây trồng đại trà trong vườn nhà, hiện nay nông dân (xã Cẩm Thịnh, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh) đã và đang từng bước mở rộng diện tích trồng sả, thành lập tổ hợp tác để thuận lợi trong việc tiêu thụ sản phẩm. Nhờ được mùa, được giá nên người nông dân nơi đây có thu nhập ổn định, có nhiều hộ thoát nghèo nhờ trồng sả.
Chia sẻ
Tuy không thể đoạt mạng đối thủ từ xa như trong phim kiếm hiệp, nhưng Nhất Dương Chỉ là bí kíp võ công hoàn toàn có thật ngoài đời.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Trần Minh Hiếu 
