Đăng nhập/ Đăng ký
| 
Bình luận
0
Kim sách Đế hệ thi là một cuốn sách vô cùng độc đáo, có một không hai của Việt Nam. Với khối lượng “khủng” lên tới hơn 4kg vàng ròng, cuốn kim sách này đã trở thành tâm điểm khiến nhiều người muốn chiêm ngưỡng và tìm hiểu về nguồn gốc của nó.
Kim sách Đế hệ thi đã được công nhận là bảo vật quốc gia Việt Nam.
Dưới thời Minh Mạng, có một quyển sách mang nội dung đặc biệt. Đó là dịp nhà vua làm bài thơ "Đế hệ thi" và 10 bài "Phiên hệ thi" theo thể ngũ ngôn tứ tuyệt để đặt chữ lót sẵn cho 20 thế hệ con cháu thuộc dòng chính của mình và thuộc 10 dòng phụ (phiên hệ) của 10 anh em trai của nhà vua.
Kim sách Đế hệ thi dài 23,2cm, rộng 13,7cm, dày 1,6cm và nặng 4,2 kg làm bằng vàng ròng (khối lượng tương đương với hơn 100 lượng vàng hiện nay); gáy đóng 4 khuyên tròn. Kim sách được làm theo khổ chữ nhật đứng, gồm có 13 tờ; bìa trước và sau chạm hình rồng 5 móng, vân mây tượng trưng cho vương quyền, 11 tờ ruột khắc sách văn.
Kim sách Đế hệ thi. (Nguồn: baotanglichsu.vn)
Ngoài giá trị quý hiếm với số lượng vàng "khủng" để tạo tác thì Kim sách Đế hệ thi còn mang giá trị lớn về văn hóa, lịch sử.
Kim sách có chạm khắc bài thơ "Đế hệ thi" được vua Minh Mạng dùng để đặt tên đệm cho 11 đời vua nhà Nguyễn, từ Thiệu Trị tới Bảo Đại. Ngoài Kim sách Đế hệ thi, triều Nguyễn cũng có nhiều bộ Kim sách khác mang giá trị lớn, hiện đang được lưu giữ tại Bảo tàng lịch sử Quốc gia.
Phần lớn kim sách, bao gồm cả của các phi tần, hoàng thái hậu, thái hoàng thái hậu, có số tờ lẻ từ 5, 7 đến 9 tờ; duy chỉ có một số sách của các hoàng hậu có số tờ chẵn, trong đó các hoàng hậu thời chúa Nguyễn được 4 tờ, còn các hoàng hậu đương triều được 6 tờ. Sách của các hoàng đế thường là 9 tờ vàng, có kích thước lớn nhất và cũng nặng nhất.
Kim sách Đế hệ thi là trường hợp đặc biệt, dùng tới 13 tờ vàng.
Nội dung bài thơ "Đế hệ thi" được khắc lên Kim sách. (Nguồn: Báo Đảng Cộng Sản)
Theo "Đại Nam thực lục", năm 1816, hoàng đế Gia Long lập hoàng thái tử Nguyễn Phúc Đảm (tức hoàng đế kế vị Minh Mệnh), ban cho kim sách, kim bảo. Sách dùng 5 tờ vàng, dài 5 tấc 6 phân 6 li, ngang 2 tấc 2 phân 4 ly, mỗi tờ dày 2 ly; ấn đúc bằng vàng, núm bằng con rồng ngồi, vuông 2 tấc 4 phân 3 ly, dày 3 phân 2 ly, khắc bốn chữ triện "Hoàng Thái tử bảo".
Còn các hoàng thân, hoàng tử, hoàng tôn khi được phong tước công hầu thì dùng sách bạc mạ vàng 5 tờ, dài 5 tấc 4 phân, ngang 3 tấc 2 phân 4 ly, mỗi tờ dầy 2 ly. Ấn cũng bằng bạc mạ vàng, vuông 2 tấc 3 phân 4 ly, dầy 2 phân 7 ly, núm đều làm hình con cù (một loại rồng không sừng, không râu, không bờm)(1)
Vua Minh Mạng dùng bài thơ "Đế hệ thi" để đặt tên cho các thế hệ con cháu nối tiếp bậc đế vương. (Nguồn: Bảo tàng Hà Tĩnh)
Vua Minh Mạng (1791 - 1840) là vị vua thứ hai của triều đại nhà Nguyễn. Ông là một người văn võ tinh thông, chính ông đã cho xây dựng và kiến thiết kinh đô Huế tráng lệ mà ngày nay đã được tổ chức UNESCO công nhận là di sản văn hoá thế giới.
Là một vị vua đa tài và có tầm nhìn xa nên ông rất quan ngại về họa tranh chấp quyền lực trong hoàng tộc. Ông đã sớm nghĩ ra phép đặt tên đôi cho dòng đế (vua) và dòng thân (anh em). Minh Mạng dựa theo thuyết Chính danh của Khổng Mạnh, ông sai Khê đình hầu Đinh Hồng Phiên (Đinh Nguyễn Phiên) làm ra 2 bộ thơ "Đế hệ thi" và "Phiên hệ thi" để đặt tên cho con cháu và các anh em hoàng tộc.
"Đế hệ thi" được làm theo thể tứ tuyệt, có 20 chữ với ý nghĩa tốt lành và uyên bác, dùng làm từ đứng trước cho 20 đời nối tiếp sau kể từ đời vua Minh Mệnh nguyên văn như sau:
Miên, Hồng, Ưng, Bửu, Vĩnh
Bảo, Quý, Định, Long Trường
Hiền, Năng, Kham, Kế, Thuật
Thế, Thoại, Quốc, Gia, Xương(2)
Trong bài thơ, chữ nào cũng mang ý nghĩa tốt lành, như Miên là trường cửu phúc duyên, Vĩnh là trường khí anh hùng.
Luật sư, nhà văn Phạm Khắc Hòe từng nhận định: "Sáng tạo ra phép đặt tên đôi như vậy, vua Minh Mạng còn tin rằng sẽ đảm bảo chiếc ngai vàng cho con cháu trực hệ của mình ít nhất cũng được 20 đời, tức là khoảng 500 năm".
Một trang trong "Thánh chế mạng danh kim sách" có khắc bài Đế hệ thi. (Nguồn: Bảo tàng lịch sử quốc gia Việt Nam)
Theo phép này, tất cả con trai của vua Minh Mệnh đều phải có từ đứng trước làMiên, sau là tên do Hoàng gia đặt; con trai của thế hệ Miên đều phải có tên bắt đầu bằng Hồng(Hường), sau là tên do Hoàng gia đặt; con trai của thế hệHồng lại lấy từ đứng trước làƯng, sau là tên do Hoàng gia đặt... cứ thế đến hết 20 chữ của bài thơĐế hệ.
Với Đế hệ thi, vua Minh Mệnh mong muốn thế hệ sau truyền nối ngôi vua tới 20 đời, được 500 năm. Tuy nhiên, cuối cùng thì chính thức dừng lại ở chữVĩnh, tức thế hệ thứ 5, đời vua thứ 13 triều Nguyễn.
Tháng 8/1945, vua Bảo Đại thoái vị và đã chuyển giao toàn bộ bảo vật hoàng cung cho chính phủ lâm thời. Số bảo vật này khoảng gần 3.000 món, được chuyển ra Hà Nội. Sau hơn nửa thế kỷ nằm im trong kho bảo quản, đến năm 2007 thì số bảo vật này được chuyển về Bảo tàng Lịch sử quốc gia Việt Nam.
Lúc này, nhiều người mới biết trong số hiện vật quý giá đó có 94 kim sách, trong đó có báu vật đặc biệt - Thánh chế mạng danh kim sách, do vua Minh Mạng ban hành vào năm 1823.
Báu vật "Thánh chế mạng danh kim sách" do vua Minh Mạng ban hành vào năm 1823. (Nguồn: Cục di sản văn hóa Việt Nam)
Có thể nói Kim sách Đế hệ thi có giá trị vô cùng đặc biệt trong tổng số 94 kim sách triều Nguyễn đang được lưu giữ tại Bảo tàng Lịch sử Quốc gia. Kim sách này biểu trưng cho quyền lực của triều đình nhà Nguyễn, đồng thời còn là nguồn sử liệu quan trọng về lịch sử và văn hóa, gắn liền với vương triều Nguyễn và lịch sử, văn hóa dân tộc Việt Nam ở cuối thế kỷ XIX - đầu thế kỷ XX.
Nội dung kim sách không chỉ phản ánh về nội bộ hoàng tộc nhà Nguyễn mà còn thể hiện rõ ý thức hệ tư tưởng trong đường lối trị nước của triều Nguyễn, cũng như giáo dục sâu sắc ý thức tông tộc, ý thức duy trì, củng cố dòng họ của mình. Không chỉ vậy Kim sách Đế hệ thi còn là bảo vật quốc gia vô giá, là tài sản tri thức đặc sắc của dân tộc Việt – một cuốn tài liệu sử bằng vàng ròng vô giá.
Ông Phan Thanh Hải, Giám đốc Trung tâm bảo tồn di tích cố đô Huế khẳng định: "Từ trước đến nay, hậu thế chỉ biết đến những tư liệu bằng giấy, lụa còn sách bằng vàng, bạc rất quý hiếm. Các cuốn kim sách, kim ấn là dấu ấn lịch sử, văn hóa, cũng là nguồn sử liệu tương đối tin cậy, phần nào cho hậu thế biết được cuộc sống gia đình vua chúa xưa kia và biến động của một vương triều".
Trải qua bao thăng trầm của lịch sử, mong ước của vua Minh Mạng không thể nào thực hiện được. Ngôi vị đế vương chỉ truyền được tới đời vua thứ 13 là Bảo Đại tức chữ "Vĩnh" – chữ thứ 5 trong Đế hệ thi, chấm dứt triều đại phong kiến cuối cùng của Việt Nam.
(1) Đại Nam thực lục là bộ biên niên sử Việt Nam viết về triều đại các chúa Nguyễn và các vua nhà Nguyễn. Đại Nam thực lục gồm 584 quyển, viết bằng chữ Hán thể văn ngôn và ghi chép các sự kiện lịch sử tới năm 1925 (không bao gồm vua Bảo Đại).
(2) Theo tài liệu của Cục di sản văn hóa
Trung tướng phi công Phạm Tuân nổi tiếng không chỉ ở Việt Nam, mà còn trên toàn thế giới. Ngày 27/12/1972, bắn rơi máy bay B-52, trở thành phi công đầu tiên bắn hạ “pháo đài bay bất khả xâm phạm” B-52 của Mỹ.
Ngành công nghiệp châu Âu sẽ phải đối mặt với những vấn đề nghiêm trọng do lệnh trừng phạt đối với nhôm Nga, giáo sư Đại học Helsinki Tuomas Malinen cho biết.
Chia sẻ
Khi con trai được 2 tuổi, tôi không thể nhịn được nữa định đưa con đi xét nghiệm ADN.
Chia sẻ
Phim điện ảnh "Mưa đỏ" ra mắt trailer “nghẹt thở” trên từng khung hình, hướng đến kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9.
Chia sẻ
Ngày 18/4, Đại học Harvard đã đệ đơn kiện chính quyền ông Trump nhằm phản đối việc áp đặt các điều kiện liên quan đến quỹ tài trợ liên bang và quyền tự chủ trong quyết định học thuật.
Chia sẻ
Sau tình huống suýt xảy ra va chạm giao thông trên quốc lộ 1A, tài xế xe khách nhắc nhở thì bị chửi bới. Chưa dừng lại ở đó, chiếc xe khách bị ép vào trước cổng khu công nghiệp ở thị xã Hoàng Mai, Nghệ An. Tại đây, tài xế và phụ xe khách bị một nhóm người hành hung phải nhập viện cấp cứu.
Chia sẻ
Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) vừa công bố quy chế tuyển sinh đại học năm 2025. Theo bảng quy đổi chứng chỉ IELTS, mức yêu cầu tối thiểu là 5.5.
Chia sẻ
Trong trận tứ kết cuối cùng của Cúp quốc gia trên sân Lạch Tray, Hải Phòng dù là chủ nhà nhưng sẽ gặp rất nhiều khó khăn trước CLB CAHN.
Chia sẻ
Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới (NTM), thời gian qua, các cấp Hội Nông dân Việt Nam đã triển khai nhiều nội dung, việc làm cụ thể, khơi dậy và phát huy vai trò chủ thể nông dân thực hiện hiệu quả chương trình xây dựng nông thôn mới, làm cho bức tranh nông nghiệp, nông dân, nông thôn ngày càng khởi sắc theo hướng văn minh, hiện đại.
Chia sẻ
Thủ tướng vừa họp lần thứ 5 về chủ trương đàm phán với Hoa Kỳ về thỏa thuận thương mại, trong đó quan điểm của Chính phủ đặt ra là không làm phức tạp vấn đề; không ảnh hưởng đến các thỏa thuận quốc tế mà Việt Nam đã tham gia.
Chia sẻ
Người dân Thủ đô truyền tai nhau về cây hoa bún nở rộ ở làng Đình Thôn (Mỹ Đình) mà ít ai biết, ở quận Hà Đông cũng có một cây hoa bún đang bung nở ngợp trời tại chùa Hà Trì.
Chia sẻ
Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu tiếp tục tiềm ẩn nhiều biến động, Ngân hàng TMCP Kỹ Thương Việt Nam (Techcombank, HOSE: TCB) vẫn giữ vững được vị thế dẫn đầu nhờ kết quả kinh doanh ổn định và định hướng chiến lược rõ ràng.
Chia sẻ
Ngày 21/4, Hội Nông dân huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai đã tổ chức cấp phát 2.000 cây giống bưởi da xanh cho hội viên nông dân tại xã Việt Tiến.
Chia sẻ
Phụ nữ ở vùng nông thôn của huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau đã mạnh dạn tiếp cận những lợi ích của nền tảng mạng xã hội như TikTok, Zalo, Facebook…để giới thiệu sản phẩm, đặc sản cơ sở kinh doanh. Mô hình này tạo nhiều việc làm, tăng thu nhập, giảm nghèo...
Chia sẻ
Sáp nhập tỉnh An Giang, Kiên Giang, tỉnh mới dự kiến mang tên Kiên Giang sẽ là vùng đất vô số đặc sản, với không gian rộng, có sông to, biển rộng, có núi đá hồ lớn, có rừng ngập mặn...yếu tố tạo nên phong cách ẩm thực dân gian. Dưới đây là top 7 đặc sản Kiên Giang sau sáp nhập, hợp nhất tỉnh An Giang.
Chia sẻ
Những biến động vĩ mô mang tính chu kỳ đều gây ra ảnh hưởng nhưng cũng là phép thử cho năng lực thích ứng và sức bền của doanh nghiệp.
Chia sẻ
Liên quan vụ lật xe chở 20 học sinh tại xã Bình Giáo, huyện Chư Prông (Gia Lai) sáng 22/4, lực lượng CSGT đã tiến hành đo nồng độ cồn tài xế Phan Đình Dư tại bệnh viện.
Chia sẻ
Ngày 20/7/1954, Hiệp định Geneve, đánh dấu bước ngoặt lịch sử trong cuộc đấu tranh giành độc lập của các nước Đông Dương. Việt Nam tạm thời bị chia cắt làm hai miền tại Vĩ tuyến 17, nhưng các bên tham gia Hội nghị khẳng định rõ: ranh giới này chỉ mang tính chất quân sự tạm thời, tuyệt đối không được xem là biên giới chính trị hay lãnh thổ quốc gia.
Chia sẻ
Phong trào “Bình dân học vụ số” trên địa bàn TP.HCM đặt ra nhiều mục tiêu cụ thể, bao gồm khơi dậy động lực tự thân của mỗi người trong học tập, rèn luyện kỹ năng số và tham gia vào quá trình thúc đẩy phát triển công nghệ và chuyển đổi số.
Chia sẻ
Tuy mới 21 tuổi nhưng tiền vệ Trần Nam Hải của SLNA đã gây ấn tượng nhờ sở hữu chiều cao 1m82 cùng kinh nghiệm thi đấu khá dày dạn so với các đồng nghiệp cùng trang lứa.
Chia sẻ
Đà Nẵng chốt phương án đặt tên 18 phường xã sau sáp nhập, nhiều tên gọi hợp lòng dân, thông tin vừa được công bố sau phiên họp Ban chấp hành Đảng bộ TP.Đà Nẵng vừa kết thúc.
Chia sẻ
Thịt heo chỉ cần thay đổi cách chế biến, bạn đã có một món ăn ngon cực hao cơm được nhiều người yêu thích. Hãy thử nhé!
Chia sẻ
TAND tỉnh Bình Thuận vừa mở phiên xét xử sơ thẩm và tuyên phạt bị cáo Phạm Hàn Châu 14 năm tù giam về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Chia sẻ
Ngày 22/4, Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Bình Thuận cho biết, vừa có văn bản chỉ đạo các địa phương, đơn vị tăng cường tuyên truyền chủ trương sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả.
Chia sẻ
“A Minecraft Movie” bị mất ngôi vương phòng vé sau 3 tuần công chiếu. Dù vậy, đây vẫn là một trong những tác phẩm ăn khách nhất hiện tại, vững chắc với danh hiệu bộ phim Hollywood có doanh thu cao nhất năm 2025.
Chia sẻ
Khởi phát những triệu chứng tưởng chừng đơn giản giống cảm cúm thông thường như sốt cao, đau họng, ho khan, mệt mỏi, nữ sinh 22 tuổi sau đó rơi vào tình trạng sốc nhiễm khuẩn nặng, suýt mất mạng.
Chia sẻ
Chiều 21/4, đoàn đại biểu LĐBĐ Hàn Quốc và Hiệp hội Bóng đá Sinh viên Hàn Quốc do ông Park Hang-seo – Phó chủ tịch LĐBĐ Hàn Quốc và ông Park Han Dong – Chủ tịch Hiệp hội Bóng đá Sinh viên Hàn Quốc dẫn đầu đã đến thăm và làm việc với lãnh đạo LĐBĐ Việt Nam.
Chia sẻ
Kim ngạch xuất khẩu cá ngừ trong 3 tháng đầu năm 2025 đạt hơn 228 triệu USD, tăng 6% so với cùng kỳ năm 2024. Trong đó, Mỹ, EU, Nga, Canada và Thái Lan là 5 thị trường nhập khẩu nhiều nhất cá ngừ của Việt Nam.
Chia sẻ
Đó là chia sẻ của ông Nguyễn Đức Lợi, Phó Chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam tại Lễ khai mạc vòng chấm sơ khảo Giải Báo chí quốc gia lần thứ XIX năm 2024.
Chia sẻ
Đại sứ Mỹ tại Ukraine Bridget Brink bất ngờ tuyên bố từ chức giữa lúc chính quyền Trump có nhiều nỗ lực chấm dứt cuộc chiến Nga - Ukraine. Bà Brink dường như là người đứng giữa hai làn đạn, khi vừa không được lòng ông Zelensky vừa bất đồng với ông Trump.
Chia sẻ
Năm 2025, Agribank xác định mục tiêu đổi mới sáng tạo, tăng tốc, đột phá, tiếp tục tập trung mọi nguồn lực để hoàn thành vượt các chỉ tiêu kế hoạch kinh doanh, tăng trưởng an toàn, hiệu quả, đóng góp thiết thực cho sự tăng trưởng kinh tế của đất nước.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Trần Minh Hiếu 
