Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, năm 2021, mặc dù gặp nhiều bất lợi từ diễn biến phức tạp của dịch bệnh COVID-19 nhưng các khu kinh tế, khu công nghiệp vẫn thu hút được 539 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài và 615 dự án đầu tư trong nước với số vốn đăng ký mới 12,8 tỷ USD, tăng 15% so với năm 2020 và số vốn tăng thêm 236.200 tỷ đồng, tương đương năm 2020.

Vụ Quản lý các khu kinh tế thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết đến hết năm 2021, cả nước có 564 khu công nghiệp có trong quy hoạch với tổng diện tích 211.700ha; 398 khu công nghiệp đã được thành lập với tổng diện tích 123.500ha, trong đó, 292 khu công nghiệp đã đi vào hoạt động và 108 khu công nghiệp đang xây dựng cơ bản.

Trong số 292 khu công nghiệp đã đi vào hoạt động thì có 265 khu công nghiệp có nhà máy xử lý nước thải tập trung với tổng công suất tối đa đạt 1,24 triệu m3 nước thải/ngày đêm, đạt tỷ lệ 91% (đáp ứng chỉ tiêu kế hoạch Quốc hội giao). Tỷ lệ lấp đầy các khu công nghiệp đạt khoảng 52,5%, riêng các khu công nghiệp đi vào hoạt động, tỷ lệ lấp đầy đạt khoảng 71%.

Hiện, cả nước có 18 khu kinh tế ven biển được thành lập tại 17 tỉnh, thành phố với tổng diện tích mặt đất và mặt nước 871.500ha.

Lũy kế đến nay, các khu công nghiệp, khu kinh tế đã thu hút được 10.311 dự án FDI và 10.288 dự án đầu tư trong nước với tổng vốn đầu tư đăng ký đạt 231,6 tỷ USD và 2,54 triệu tỷ đồng; vốn đầu tư thực hiện tương ứng đạt khoảng 69% và 46,5% vốn đăng ký.

Vụ Quản lý các khu kinh tế thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng cho biết năm 2021, cả nước có 43 dự án đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng khu công nghiệp mới, mở rộng hoặc điều chỉnh đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư với tổng diện tích khoảng 11.231ha.

Hiện, 17 khu công nghiệp của các tỉnh Bắc Giang, Vĩnh Phúc, Thái Bình, Hải Dương, Hưng Yên, Thái Nguyên với tổng diện tích 4.151ha đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt điều chỉnh, bổ sung quy hoạch phát triển.

Đại diện Ban Quản lý các khu công nghiệp địa phương cho biết việc bổ sung quy hoạch phát triển và thành lập mới, mở rộng các khu công nghiệp đã góp phần tạo thêm quỹ đất sạch để các địa phương thu hút đầu tư, mở rộng sản xuất kinh doanh. Đây là cơ sở để các địa phương tổ chức triển khai giải pháp xúc tiến đầu tư vào khu công nghiệp trên địa bàn, có định hướng phát triển khu công nghiệp, khu kinh tế trong thời gian tới.

Tuy nhiên, do bị ảnh hưởng nặng nề từ diễn biến phức tạp của dịch COVID-19, tình hình sản xuất, kinh doanh của các khu công nghiệp, khu kinh tế bị sụt giảm so với năm 2020. Cụ thể, tổng doanh thu sản xuất, kinh doanh của khu vực này năm 2021 đạt khoảng 182 tỷ USD (giảm 27% so với năm 2020); kim ngạch xuất khẩu đạt khoảng 132 tỷ USD, chiếm 59% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước (giảm 11% so với năm 2020); nộp ngân sách nhà nước gần 121.000 tỷ đồng (giảm 7,5% so với năm 2020).

Để tháo gỡ khó khăn cho các khu công nghiệp, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Thị Bích Ngọc cho biết thời gian qua, Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương đã bổ sung và triển khai nhiều chính sách cắt giảm chi phí đầu vào cho doanh nghiệp trong khu công nghiệp; đồng thời, đẩy mạnh việc tiêm chủng vắc xin và linh hoạt trong việc triển khai các biện pháp phòng chống dịch bệnh.

Cùng với đó, nhiều sáng kiến đã được triển khai tại các khu công nghiệp, khu công nghệ cao, cụm công nghiệp như: áp dụng giờ làm linh hoạt, tổ chức sản xuất “ba tại chỗ," “một cung đường 2 điểm đến”… để sản xuất đáp ứng thời hạn các đơn hàng; chủ động tìm nguồn cung nguyên vật liệu; cắt giảm chi phí hoạt động…

Để đẩy mạnh thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp, ông Phan Hữu Thắng, nguyên Cục trưởng Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho rằng Chính phủ cần có chính sách thu hút các dự án động lực, có quy mô lớn vào các khu công nghiệp, từ đó hình thành các cụm sản xuất quy mô lớn và chuyên môn hóa, có tính liên kết cao giữa các doanh nghiệp trong khu công nghiệp, khu kinh tế, giữa các doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

Đặc biệt, cần chú trọng phát triển các mô hình khu công nghiệp mới như: khu công nghiệp sinh thái, khu công nghiệp-đô thị-dịch vụ, khu công nghiệp hỗ trợ, khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao với chất lượng kết cấu hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, tạo điều kiện thu hút được dòng vốn đầu tư có chất lượng.