Đại hội VI của Đảng tháng 12/1986 đã phát súng lệnh Đổi mới. 40 năm qua là cuộc thử thách sống còn đối với bản lĩnh và trí tuệ Việt Nam. Đảng ta chủ trương đổi mới toàn diện, nhưng trước hết bắt đầu bằng đổi mới kinh tế. Đảng cầm nhịp đổi mới với bước đi phù hợp, kiên quyết giữ vững chế độ XHCN chính là nhân tố quyết định nhất để con tàu Đổi mới đi đúng hướng, vượt qua mọi thác ghềnh đi tới thành công.

Từ chỗ thường xuyên thiếu đói, long đong chạy ăn, Việt Nam đã trở thành nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới (12 tháng năm 2024 đã xuất khẩu 9 triệu tấn gạo, đạt 5,7 tỷ USD).

Từ năm 2008, Việt Nam đã thoát khỏi nhóm các nước nghèo, hiện nay đã bước vào nhóm các nước có thu nhập trung bình cao. Với GDP chỉ 26,3 tỷ USD những năm đầu đổi mới, thì năm 2023 đã đạt 430 tỷ USD, GDP bình quân đầu người năm 1988 chỉ đạt 86 USD/người thì năm 2023 đạt 4.300 USD, gấp 58 lần. Việt Nam hiện đứng thứ 35 trong nhóm 40 nền kinh tế lớn nhất thế giới và 20 nền kinh tế hàng đầu về thương mại (năm 2023 kim ngạch thưng mại đạt hơn 700 tỷ USD). Tỷ lệ hộ nghèo đã giảm mạnh từ 58% theo chuẩn cũ năm 1993, xuống còn 2,39% (năm 2023).

Đổi mới không phải là một khẩu hiệu chính trị khô khan mà là cây đời xanh tươi bén rễ trong lòng người. Có đổi mới mới có khoán 10, mới có kinh tế tư nhân, mới có các tập đoàn vươn tầm quốc tế, mới có hội nhập quốc tế sâu rộng..., mới có một gương mặt Việt Nam ngời sáng như ngày nay.

Có thể cảm nhận rõ thành quả của đổi mới trong mỗi bữa ăn của từng gia đình, trong chuyện học hành, chữa bệnh, công ăn việc làm, đi lại… của mỗi người dân. Việt Nam được Liên Hợp Quốc đánh giá là hình mẫu về đạt các mục tiêu thiên niên kỷ. Từ một nước bị bao vây, cấm vận, đến nay, chúng ta đã thiết lập quan hệ ngoại giao với 194 nước; đã ký kết 16 hiệp định thương mại tự do (FTA) với sự tham gia của khoảng 60 nền kinh tế...

Thiết nghĩ, bài học quý báu nhất sau 40 năm đổi mới mà chúng ta đúc kết được là bài học nhận biết đúng mình. Không đánh mất mình, phát huy cho đúng mình hóa ra lại là điều cơ yếu giúp chúng ta biết khơi dậy những nguồn lực còn tiềm ẩn bên trong, là cơ sở để thu hút các nguồn lực bên ngoài. Chưa bao giờ cơ đồ, vị thế, uy tín quốc tế và hình ảnh một nước Việt Nam độc lập, tự chủ, phát triển năng động, là bạn bè thủy chung, chân thành, là đối tác tin cậy, là thành viên tích cực và có trách nhiệm lại nổi bật trên trường quốc tế như hiện nay.

Trong 40 năm Đổi mới, chúng ta đã đạt được những thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử, đúc rút được những kinh nghiệm quý báu. 40 năm đổi mới đã tạo nên một bệ phóng đáng tin cậy để đất nước ta bước vào kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Bệ phóng đó không chỉ được xây đắp bằng giá trị vật chất mà còn bằng một nguồn năng lượng tinh thần mạnh mẽ, bằng một tư thế, vị thế quốc tế chưa tùng có. Đó là tinh thần đoàn kết, "trên dưới một lòng, dọc ngang thông suốt", niềm tin đang lan tỏa trong các tầng lớp nhân dân trước những xác quyết mạnh mẽ mang tính đột phá của Đảng và Nhà nước nhằm loại bỏ những lực cản, khơi thông những điểm nghẽn để đất nước tiến nhanh hơn, vững chắc hơn, thực sự vươn tới "sánh vai các cường quốc năm châu".

Vấn đề "nóng" nhất trong xã hội ta vào thời điểm này chính là cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy của toàn hệ thống chính trị. Việc tinh gọn bộ máy đã dược đặt ra từ vài chục năm trước, đã được đẩy lên một bước bằng Nghị quyết 18 của Ban Chấp hành T.Ư khóa XII ngày 25/10/2017, nhưng kết quả thực tế vẫn chưa đạt yêu cầu. Một bộ máy vẫn còn cồng kềnh, kém hiệu năng, chồng chéo nhưng lại ngốn tới 70% ngân sách quốc gia, trong khi phần đông cán bộ công nhân viên chức vẫn không sống đủ được bằng lương thì thật là nghịch lý.

Cái mới được coi như một cuộc cách mạng về tinh gọn bộ máy lần này là tinh thần quyết liệt, là cách làm trực diện, trực tiếp, cụ thể với danh tính rõ ràng, là mốc thời gian thực hiện… Đó là không có bước thử nghiệm mà thực sự làm ngay, làm trước hết từ Trung ương Đảng, Chính phủ, Quốc hội rồi đến các địa phương, các ngành, các cấp trong toàn hệ thống chính trị.

Tinh gọn bộ máy là chuyên đại sự liên quan đến con người. Vì thế, quyết liệt nhưng phải nhân văn! Đó không có gì khác hơn là phải có thái độ ứng xử đúng đắn với những người đã có cống hiến, có chính sách đủ mạnh "ở mức vượt trội " để bảo đảm cuộc sống ổn định cho những người thuộc diện tinh gọn. Không thể vì tinh gọn mà gây xáo trộn nhân tâm, bất an tâm lý xã hội.

Một trong những mấu chốt quan trọng bậc nhất là Việt Nam phải xây dựng và vận hành được một thể chế quản trị quốc gia hữu hiệu hơn nữa với những cơ chế có thể khơi mở, kích hoạt các nguồn lực, giải phóng sức lao động sáng tạo sung mãn của người Việt Nam.

Một đất nước không thể phát triển, không thể có tương lai nếu không có khát vọng. Đó phải là khát vọng của cả dân tộc, quyết không chịu đói nghèo, lạc hậu, tụt hậu, đồng lòng đi tới. Một cảm hứng dựng xây tươi mới đang bừng khởi trên khắp đất nước ta. Từ bệ phóng 80 năm đất nước độc lâp, 50 năm thống nhất đất nước và 40 năm Đổi mới, sức vươn mình của Việt Nam đang được bồi đắp, nâng cánh từ thế nước đang lên. 

×