Khi “1, 2, 3...” không thay được tên gọi quê hương

Sau khi sắp xếp lại đơn vị hành chính, tỉnh Bình Định dự kiến còn 58 xã, phường. Ban đầu, những địa danh mới được đề xuất với tên gọi mang tính "kỹ thuật": Tây Sơn 1, Phù Cát 2, Hoài Nhơn 3, Hoài Ân 4... Dễ nhớ, dễ quản lý – nhưng lại khiến người dân không khỏi băn khoăn, hụt hẫng.

Những cái tên ấy, theo cách gọi của họ, "cơ học”, “khô khan", thiếu đi bóng dáng con người và chiều sâu lịch sử.

Bởi với họ, cái tên không đơn thuần để phân biệt hành chính. Đó là ký ức, là dòng sông chảy qua làng, là câu hò mẹ ru, là văn hoá lịch sử. Những cái tên như Tam Quan, Bồng Sơn, Bình Khê không chỉ là địa danh – mà là phần hồn của đất, là gốc rễ của người.

Và khi người dân cất lên tiếng nói, chính quyền đã lắng nghe.

Hàng loạt cuộc họp, trao đổi khẩn trương, thẳng thắn được tổ chức từ tỉnh đến huyện, xã. Từ Tây Sơn đến Hoài Nhơn, từ Phù Mỹ đến Phù Cát, Hoài Ân đến Vĩnh Thạnh… tất cả cùng rà soát lại từng cái tên, đối chiếu với lịch sử, văn hóa và nguyện vọng người dân.

40 xã, phường được điều chỉnh tên gọi. Những cái tên xưa cũ được "tái sinh" – không chỉ trên bản đồ, mà trong lòng người dân. Bình Khê – gắn với cụ Nguyễn Sinh Sắc và Chủ tịch Hồ Chí Minh; Tam Quan – vùng đất dừa trứ danh; Bồng Sơn – địa danh quen thuộc gắn liền với bao thế hệ.

Không chỉ là hành động kịp thời, quyết định sửa lại tên gọi này còn cho thấy một tinh thần đáng quý từ lãnh đạo tỉnh.

Ông Hồ Quốc Dũng – Bí thư Tỉnh ủy Bình Định chia sẻ, từng mất ngủ nhiều đêm vì câu chuyện đặt tên. Có đêm, ông gọi điện cho lãnh đạo huyện, dặn dò: "Không nên gắn con số khô khan. Đây là quyết định liên quan đến cả ngàn năm sau. Đặt tên phải có trách nhiệm với lịch sử".

Những cái tên xưa cũ được "tái sinh"

Một số người dân Hoài Nhơn cho biết, nếu mai này các phường chỉ là “Hoài Nhơn 1, 2, 3...”, thì con cháu sẽ khó tìm về gốc rễ. Một cái tên khô khan không thể gợi nhớ ký ức. Nhưng “Tam Quan”, “Bồng Sơn”, “Hoài Nhơn” thì khác – nó gợi cả một vùng quê, cả một dòng đời.

Khi một địa danh mang trong mình lớp trầm tích văn hóa, thì việc giữ lại hay hồi sinh – nó là cách để giữ lấy hồn cốt. Đó là lý do vì sao nhiều người đồng thuận, xúc động khi thấy những cái tên thân thuộc trở lại. Không chỉ là sự thừa nhận văn hóa, đó còn là cách kết nối quá khứ với hiện tại.

Câu chuyện ở Bình Định không chỉ là chuyện cái tên. Đó là bài học về việc tôn trọng ký ức, tôn trọng người dân và văn hóa của mỗi vùng đất. Chính quyền biết lắng nghe, điều chỉnh kịp thời, đó là dấu hiệu của một nền quản trị hiện đại, dân chủ và nhân văn.

Và từ những cái tên được "tái sinh", người ta nhận ra rằng: Phát triển không nên đồng nghĩa với đánh mất bản sắc. Ngược lại, bản sắc chính là nguồn lực tinh thần bền vững để cộng đồng cùng nhau tiến về phía trước.

Khi tên xưa cũ "tái sinh", không chỉ là tấm bản đồ hành chính được hoàn thiện, mà chính là lúc bản đồ ký ức trong lòng mỗi người dân được vẽ lại, rõ ràng và đầy cảm xúc.

×