Bỏ hình thức kỷ luật đình chỉ học với học sinh

Dự thảo Thông tư mới của Bộ GDĐT quy định 2 biện pháp kỷ luật đối với học sinh tiểu học là nhắc nhở và yêu cầu xin lỗi. Các biện pháp kỷ luật đối với học sinh tiểu học không lưu hồ sơ và học bạ của học sinh.

Đối với học sinh ngoài đối tượng học sinh tiểu học, có 3 hình thức gồm: Nhắc nhở; phê bình; yêu cầu viết bản tự kiểm điểm. Như vậy, so với Thông tư 08/TT và các quy định trước đó, việc tạm dừng học và đình chỉ học đối với học sinh bị bãi bỏ.

Phía Bộ GDĐT cho biết, việc kỷ luật nhằm ngăn ngừa, ngăn chặn học sinh mắc lỗi, đồng thời giúp đỡ các em nhận thức được cái sai để tự giác điều chỉnh, khắc phục hậu quả, tự giác tu dưỡng, rèn luyện để tiến bộ và hình thành thói quen, lối sống kỷ luật.

Nguyên tắc của việc kỷ luật nhằm bảo đảm tính chủ động, tích cực trong thực hiện quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của học sinh; giữ vững kỷ cương, nền nếp trong trường. Đồng thời, việc này cần tôn trọng, bao dung, khách quan, không định kiến, bảo đảm quyền được tham gia và lợi ích của học sinh đối với các vấn đề liên quan.

Việc kỷ luật cũng cần bảo đảm phù hợp đặc điểm tâm sinh lý, giới tính, thể chất, hoàn cảnh gia đình, đặc điểm văn hóa vùng miền của từng học sinh. Các nhà trường không sử dụng biện pháp kỷ luật mang tính bạo lực, xúc phạm nhân phẩm, ảnh hưởng đến thể chất và tinh thần của học sinh.

Tuy nhiên việc bỏ hình thức kỷ luật đình chỉ học với học sinh gây nhiều ý kiến trái chiều.

Kỷ luật học sinh thế nào cho đúng?

Trao đổi với PV báo Dân Việt, TS Đặng Văn Cường, giảng viên khoa Luật, Trường Đại học Thủy lợi nêu quan điểm: "Cá nhân tôi đồng tình với quan điểm là bỏ hình thức kỷ luật khiển trách trước hội đồng kỷ luật, cảnh cáo trước toàn trường và đuổi học một tuần, đuổi học một năm. Những hình thức này không còn phù hợp với triết lý giáo dục ngày nay và với tư tưởng nhân văn, nhân đạo trong một xã hội đang dần văn minh. Hình thức này có thể gây ra tâm lý tiêu cực cho học sinh, ảnh hưởng đến danh dự nhân phẩm và uy tín của học sinh, có thể tác động tiêu cực đến suy nghĩ, hành động đối với học sinh, đặc biệt là ở những học sinh đang trong độ tuổi dậy thì, tâm sinh lý có nhiều thay đổi.

Ngoài ra, hình thức đuổi học một tuần và đuổi học một năm cũng là hình thức không còn phù hợp. Với những học sinh hư hỏng, những học sinh thiếu sự giáo dục của gia đình mà áp dụng hình thức này thì đó là giọt nước tràn ly, sẽ để các em ra khỏi vòng tay của các thầy cô, khiến các em trở nên thất học, bị bạn bè xấu lôi kéo và trở thành những đứa trẻ hư hỏng, sa ngã, thiếu giáo dục rồi vi phạm pháp luật".

TS Cường chia sẻ, thực tế nghiên cứu về tình hình tội phạm cũng như quá trình hành nghề luật sư đã thấy không ít những trường hợp do bị kỷ luật đình chỉ học mà nhiều học sinh đã nghỉ học luôn rồi sa đà vào các hoạt động thiếu lành mạnh, gia đình không thể giáo dục, thiếu sự quản lý của nhà trường. Các em tiếp xúc trong môi trường ngày càng tiêu cực, tâm lý tiêu cực dẫn đến hư hỏng, sa ngã rồi thực hiện hành vi vi phạm pháp luật đến mức bị xử lý hình sự.

"Nếu cách đây khoảng hơn 30 năm nhiều thầy cô còn dùng roi, dùng thước để giáo dục, chuyện giáo viên đánh học sinh là xảy ra khá phổ biến, mặc dù pháp luật cũng không cho phép hình thức này. Ngày nay hành vi bạo lực học đường của giáo viên bị cộng đồng xã hội lên án gay gắt, những hình thức kỷ luật có tính chất xúc phạm danh dự nhân phẩm của học sinh, tác động tiêu cực đến tâm lý của học sinh cũng không còn phù hợp. Bởi vậy, đề cao yếu tố phòng ngừa vi phạm, tăng cường giáo dục đạo đức, giáo dục pháp luật, giáo dục kỹ năng sống cho học sinh là vấn đề quan trọng hơn là chỉ dựa vào những hình thức kỷ luật không còn phù hợp với xã hội ngày nay", TS Cường cho biết.

Tuy nhiên, TS. Nguyễn Tùng Lâm, Phó Chủ tịch Hội tâm lý học Việt Nam cũng cho biết, ủng bộ bãi bỏ hình thức kỷ luật đuổi học sinh nhưng việc duy trì hình thức kỷ luật tạm đình chỉ học tập là điều cần thiết.

Với tư cách người sáng lập trường THPT Đinh Tiên Hoàng - ngôi trường nổi tiếng giáo dục học sinh cá biệt, TS. Nguyễn Tùng Lâm nêu nguyên tắc "5 tự" dành cho học sinh: "Tự học, tự chủ, tự trọng, tự tin, tự chịu trách nhiệm".

Như vậy, thứ nhất, học sinh phải tự chịu trách nhiệm của mình về các hành vi, đến mức độ nào đó các em phải ra hội đồng kỷ luật chứ không phải kiểm điểm suông với nhau. Kỷ luật là một biện pháp giáo dục để giúp học sinh hình thành nhân cách và tự chịu trách nhiệm với hành vi của mình.

Thế nhưng, mức độ kỷ luật nên như thế nào là phù hợp? Theo TS Tùng Lâm: "Tôi không đồng ý đuổi học học sinh nghỉ học ở nhà vì điều kiện các gia đình khác nhau nên bố mẹ chưa tìm ra cách giáo dục con. Nếu cho học sinh nghỉ học nhiều khi khiến các em càng thích khi được thoải mái ăn chơi, ngủ. Lãnh đạo nhà trường, giáo viên chủ nhiệm, bộ phận tham vấn phải giúp học sinh nhận ra thiếu sót của mình. Quá trình ấy có thể học sinh phải dừng học 1-5 ngày, tùy mức độ nhận thức của học sinh cũng như lỗi các em vi phạm nhưng các em phải đến trường để được hỗ trợ, tư vấn.

Với Trường THPT Đinh Tiên Hoàng, học sinh phải viết 5 điều suy ngẫm thay đổi bản thân mình. Tôi cho rằng, Bộ GDĐT cũng cần chỉ đạo các phương pháp giáo dục với những học sinh vi phạm. Kỷ luật không phải để dọa nạt, sỉ nhục hay trấn áp học sinh mà nó phải là một phương pháp giáo dục hiệu quả giúp học sinh biết chịu trách nhiệm về những hành vi thái độ chưa đúng của mình rồi tự tìm cách chuyển tâm hồi ý thay đổi bản thân".

×