Một trong những Areytos (vũ điệu nghi lễ) truyền thống của thổ dân Taino. (Ảnh: prfdance.org)

Thổ dân chỉ đếm được đến 20 nhưng rất giỏi kỹ năng sinh tồn

Người Taino là một bộ lạc thổ dân vùng Caribbea. Vào thời điểm tiếp xúc lần đầu tiên với người châu Âu thời cuối thế kỷ 15, thổ dân Taino là cư dân chính ở hầu hết những nơi hiện là Cuba, Jamaica, Hispaniola (Haiti và Cộng hòa Dominica), Puerto Rico và phía bắc Lesser Antilles (nhóm đảo ở biển Caribbea).

Tái hiện cảnh hôn lễ truyền thống cổ xưa của thổ dân Taino tại làng Guamá trên đảo ở hồ Kho Báu, Cuba. (Ảnh: gonomad)

Từng là cư dân bản địa đông đảo nhất vùng Caribbea, dân số thổ dân Taino được cho là đã từ 1 triệu đến 2 triệu người vào thời điểm người Tây Ban Nha chinh phục, xâm chiếm lục địa Mỹ và vùng Caribbea từ cuối thế kỷ 15.

Khi đó thổ dân Taino đã thực hiện hình thức nông nghiệp du canh năng suất cao trồng những cây lương thực chính là sắn và khoai lang. Họ cũng thu hái các loại cây hoang dại hữu ích để làm thực phẩm và thảo dược. Nguồn protein của họ là từ chim, thằn lằn cùng các loại động vật nhỏ săn bắn được song song với cá, động vật có vỏ (sò, ốc…)

Văn hóa của thổ dân Taino từng gây ấn tượng với cả người Tây Ban Nha khi họ chinh phục châu Mỹ và các nhà xã hội học thời hiện đại. (Pinterest)

Mặc dù không có hệ thống chữ viết hay lịch thời gian, lại chỉ có thể đếm được đến 20 theo cách đếm ngón tay và ngón chân, nhưng thổ dân Taino rất có tiếng về kỹ năng làm nông nghiệp và săn bắn. Họ cũng là những thủy thủ, ngư dân, thợ đóng xuồng và hoa tiêu giỏi.

Thổ dân Taino theo chế độ mẫu hệ, cho phép cả đa thê và đa phu

Nguồn gốc của các cá nhân trong bộ lạc thổ dân Taino được truy tìm theo Mẹ và thừa kế cũng theo chế độ mẫu hệ. Tuy nhiên chế độ đa thê (đôi khi cả đa phu) cũng được thực hiện trong các cộng đồng thổ dân Taino.

Một số Caciques (tù trưởng, có thể là đàn ông hoặc phụ nữ) là đàn ông có tới 30 vợ, trong đa số trường hợp do họ là những người duy nhất có đủ khả năng trả chi phí cưới xin cho bên nhà các cô gái đó.

Chế độ đa thê (đôi khi cả đa phu) cũng được thực hiện trong các cộng đồng thổ dân Taino. (Ảnh minh họa: sciencemag.org)

Đàn ông thổ dân Taino thời trước thường cởi trần, đóng khố (gọi là Nagua). Phụ nữ chưa chồng đeo băng đô trên đầu còn cơ thể để trần. Phụ nữ đã có chồng đeo tạp dề nhỏ bằng sợi bông hoặc sợi cọ để che bộ phận sinh dục, độ dài của tạp dề thể hiện "thứ hạng" của người phụ nữ đó trong gia đình và xã hội.

Cả phụ nữ và đàn ông thổ dân Taino đều tự vẽ lên cơ thể mình vào những dịp đặc biệt. (Ảnh: goldenkeymanagement)

Huyền thoại và truyền thống của bộ lạc được thổ dân Taino bảo tồn qua các Areytos (vũ điệu nghi lễ), cách gõ nhịp trống, những câu chuyện truyền khẩu và trò chơi bóng nghi thức. Đặc biệt nhất là cách họ xây dựng các công viên vũ hội nghi lễ được đánh dấu bằng những ngôi mộ đá thẳng đứng.

Bà Maekiaphan Phillips (giữa) được bao quanh bởi các thành viên gia đình, nói về nguồn gốc và di sản thổ dân Taino của họ. (Ảnh: stthomassource)

Trải qua nhiều biến cố, số người của thổ dân Taino hiện nay chỉ còn lại rất ít và bị trộn lẫn vào người Tây Ban Nha, người gốc Phi… Tuy nhiên có một số nhóm được cho là hậu duệ của thổ dân Taino (truy nguồn gốc theo bên Mẹ) đã trở nên nổi tiếng vào cuối thế kỷ 20. Đặc biệt là các nhóm ở Cuba, Puerto Rico và bang Florida của Mỹ.

×