Cần chấm dứt hiện tượng "xếp gạch, đặt chỗ", "bắc nước sôi chờ gạo" trong xây dựng luật

Ngày 3/11, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ và Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc triển khai Kết luận số 19-KL/TW ngày 14/10/2021 của Bộ Chính trị và Đề án định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV.

Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tuyến từ điểm cầu Nhà Quốc hội đến các điểm cầu trong cả nước.

Từng bước khắc phục tình trạng xây dựng luật chắp vá

Thừa ủy quyền của Thủ tướng trình bày dự kiến Kế hoạch triển khai thực hiện Kết luận số 19-KL/TW, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn cho biết, Chính phủ xác định 4 nhóm nhiệm vụ chủ yếu.

Trong đó, tập trung soạn thảo, xây dựng, trình các dự án, dự thảo đã có trong Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2021 và 2022. Theo ông Sơn, Chính phủ đã giao trách nhiệm cho 9 bộ, cơ quan ngang bộ chủ trì bảo đảm trình Quốc hội đúng tiến độ, chất lượng.

Chính phủ cũng giao các bộ, ngành đánh giá đầy đủ về mức độ phù hợp, tính khả thi, hiệu quả thực tế, những nội dung bất cập, hạn chế, vướng mắc trong triển khai thực hiện; trên cơ sở đó, đề xuất sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới luật, pháp lệnh theo nội dung định hướng đã được xác định theo Đề án của Đảng đoàn Quốc hội…

Ở góc độ triển khai định hướng hoàn thiện pháp luật thuộc lĩnh vực xã hội, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Đặng Thuần Phong đề nghị, Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành rà soát, đề xuất lộ trình hoạch định chính sách và hoàn thiện hệ thống pháp luật đến năm 2030 thuộc lĩnh vực bộ, ngành quản lý.

"Cần chấm dứt hiện tượng "xếp gạch, đặt chỗ", đề xuất xây dựng luật, pháp lệnh một cách duy ý chí, không trên cơ sở nhu cầu thực sự, không dựa trên cơ sở bằng chứng, chưa được tổng kết, đánh giá đầy đủ; từng bước khắc phục tình trạng xây dựng luật chắp vá, manh mún, phải sửa đổi, bổ sung thường xuyên", ông Phong nhấn mạnh.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội còn đề nghị, kiên quyết không trình ra Quốc hội những dự án luật, pháp lệnh không bảo đảm chất lượng và tiến độ soạn thảo, không phục vụ các mục tiêu hoàn thiện thể chế và hiệu quả điều hành của Chính phủ mà phục vụ "lợi ích cục" bộ của các ngành, lĩnh vực.

Chống tiêu cực ngay trong công tác xây dựng pháp luật

Theo Chủ tịch Quốc hội, thể chế và hiệu lực của thể chế có vai trò quan trọng và quyết định đối với sự phát triển của tất cả các quốc gia. Tuy nhiên, vai trò của thể chế lại phụ thuộc lớn vào chất lượng của hệ thống pháp luật.

Theo Chủ tịch Quốc hội, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng đã yêu cầu hệ thống pháp luật phải bảo đảm chất lượng cả về hình thức và nội dung.

Ông nhấn mạnh, chất lượng của dự án luật phải phản ánh thực tế cuộc sống, đáp ứng yêu cầu kiến tạo phát triển kinh tế - xã hội bền vững, đảm bảo yêu cầu của điều ước quốc tế.

"Rõ ràng cuộc sống không thể hiện trong các văn bản pháp luật thì pháp luật khó lòng đi vào cuộc sống được", Chủ tịch Quốc hội nói.

Theo Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật, hiện nay, Quốc hội chỉ quyết định chương trình xây dựng pháp luật hàng năm. Vì vậy, kết luận của Bộ Chính trị cho định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ là "hết sức quan trọng" để Quốc hội xem xét quyết định chương trình xây dựng pháp luật hàng năm.

Chủ tịch Quốc hội giải thích, khi xem xét quyết định chương trình xây dựng pháp luật hàng năm mà có định hướng dài hạn thì chúng ta chủ động hơn, vào cuộc từ sớm, từ xa, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan để bảo đảm tiến độ, cũng như tránh tình trạng "bắc nước sôi chờ gạo", dự luật cần thì không có để xem xét, thông qua; dự luật được trình lại chưa thực sự cần thiết, hoặc cấp thiết nhưng chuẩn bị không kỹ lưỡng.

Từ đó, Chủ tịch Quốc hội đề nghị nâng cao nhận thức về vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác xây dựng pháp luật, hoàn thiện thể chế; ưu tiên cao nhất cho chất lượng, kiên quyết không chạy theo số lượng.

Cùng với đó, chống tiêu cực ngay trong công tác xây dựng pháp luật, không để xảy ra việc lồng ghép "lợi ích nhóm", "lợi ích cục bộ" của cơ quan quản lý nhà nước trong văn bản luật; quan tâm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân và doanh nghiệp, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.

"Chúng ta yêu cầu một Chính phủ liêm chính, hành động phục vụ người dân, doanh nghiệp thì bản thân công tác lập pháp của Quốc hội cũng phải liêm chính. Không được để cho lợi ích nhóm, lợi ích cục bộ cài cắm vào quá trình xây dựng luật", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.

×