Cây cảnh này rất quen thuộc với người dân ở nông thôn xưa: Mẫu đơn ta.

Trước đây, cây cảnh này xuất hiện ở nhiều gia đình. Mọi người thích trồng mẫu đơn ta thành hàng rào, vừa ngăn cách với hàng xóm, vừa bao quanh ngôi nhà của mình bởi rặng hoa đỏ rực như lửa.

Cũng có người thích trồng cây cảnh ở sát mái hiên, làm điểm nhấn rực rỡ cho ngôi nhà.

Đặc điểm của cây cảnh mẫu đơn ta

Mẫu đơn ta là tên gọi của người dân miền Bắc, còn miền Nam gọi cây cảnh này là cây trang, bông trang, hoa đơn.

Mẫu đơn ta có tên khoa học là Ixora coccinea và rất nhiều tên tiếng Anh phổ biến như Scarlet jungle flame, flame of the woods… chi Trang (Ixora), họ Thiến thảo (Rubiaceae).

Dù tên mẫu đơn khiến nhiều người liên tưởng đến hoa mẫu đơn (Peony) nhưng hai cây này không liên quan gì đến nhau.

Mẫu đơn ta là một loại cây bụi nhỏ với hoa có màu sắc rực rỡ, thích hợp để trồng trong chậu, trồng ngoài sân, trồng làm hàng rào hoặc tạo thành các cây bonsai với nhiều kiểu dáng khác nhau.

Chi Trang có đến hơn 500 loài cùng có những đặc điểm chung như lá mọc đối song song, thân gỗ mọc bụi, hoa mọc từng chùm nhưng có những đặc điểm khá khác nhau như lá bóng hay không bóng, đầu lá nhọn hay tròn, là bản rộng hay nhỏ, thân dạng bụi rất cao hoặc rất lùn.

Hoa mẫu đơn ta có đặc điểm nổi bật là hoa mọc thành từng chùm, tạo thành quả cầu lớn. Hình dáng của nó tương tự như hoa cẩm tú cầu.

Cây cảnh này là cây thường xanh, quanh năm xanh tốt, không rụng lá vào mùa đông, nở hoa 300 ngày trong năm, thậm chí ở những vùng nắng nóng, hoa nở đủ 365 ngày.

Cây mẫu đơn ta cực kỳ khỏe, dễ sống, dễ chăm sóc, cực kỳ ưa nắng, phù hợp với khí hậu Việt Nam. Cây càng nhận được nắng nóng thì càng phát triển và cho nhiều hoa.

Hoa trang có nhiều loài và nhiều màu: đỏ, hồng, vàng, cam, trắng... Nhưng được ưa thích hơn cả vẫn là màu đỏ chói rực rỡ.

Ngoài loài mẫu đơn ta cổ điển mà bạn thường thấy xuất hiện ở các làng quê (Ixora Coccinea), ngày nay, người ta còn trồng nhiều loại trang khác như Trang Thái (Dwaft Ixora) là giống trang lùn, nhập từ Thái vài Việt Nam.

Trang Thái có màu sắc gồm có màu đỏ, cam, vàng, hồng, và vì hợp trồng chậu hơn các loài mẫu đơn ta truyền thống, có dáng cao.

Hay Trang sen (Mini red ixora) với những lớp cánh nhỏ được xếp chồng lên nhau, nhìn như một bông hoa sen nhỏ xíu vậy.

Hoa mẫu đơn ra rất rực rỡ, thu hút rất nhiều ong bướm, côn trùng nhưng không dễ thu hút sâu bệnh. Đây cũng là lợi ích khi trồng cây cảnh này. Những quả mọng của cây trang có thể thu hút các loài chim.

Ý nghĩa của cây cảnh mẫu đơn ta

Ngôn ngữ của hoa mẫu đơn ta là tích cực, khỏe mạnh và cát tường, kiên trì, tạo cho con người một tinh thần dũng cảm, tranh đua, nỗ lực hết mình, không ngại khó khăn.

Đặc tính sinh trưởng của hoa mẫu đơn ta là hoa và lá mọc xen kẽ nhau, nở rộ tạo cảm giác như một biển hoa rực rỡ, trông rất lễ hội.

Loài hoa này cũng có ý nghĩa tốt lành, cát tường, mang ý nghĩa sức khỏe, điềm lành, có thể thu hút may mắn, sức khỏe và những điều vui vẻ, hạnh phúc cho con người.

Bốn cánh hoa mẫu đơn ta có hình chữ thập. Người xưa tin rằng loài hoa này có thể xua đuổi tà ma và trừ bệnh dịch.

Trong quan niệm dân gian, hoa mẫu đơn ta có thể tránh được những điềm xấu, không may mắn và những "mưu ma chước quỷ", giúp tâm hồn trở nên thanh tịnh, an lành.

Chính vì vậy, loài hoa này được nhiều người ưa thích dùng làm hoa cúng, đặt lên bàn thờ vào ngày lễ tết, ngày rằm, mùng 1.

Còn trong phong thủy, loài hoa này là biểu tượng của sự phồn vinh, thịnh vượng và hạnh phúc. Các bông hoa mọc xen kẽ san sát nhau là hình ảnh của hôn nhân viên mãn, con đàn cháu đống sum vầy.

Đối với những người làm ăn kinh doanh, cây còn mang đến cảm giác tài lộc, giàu có nên cũng thường được làm quà tặng tân gia, khánh thành công ty…

Trồng cây cảnh này trước cửa nhà sẽ tạo ra không gian tươi mới và những nguồn năng lượng tích cực cho gia chủ, làm gia tăng tài lộc, may mắn và hạnh phúc.

Không chỉ có ý nghĩa phong thủy tốt, trang trí đẹp mà mẫu đơn ta còn là vị thuốc quý trong Đông y.

Cụ thể, rễ cây mẫu đơn ta phơi khô có thể được sử dụng để làm thuốc giúp lợi tiểu, chữa tiểu đục, lỵ, đau kinh, co giật,gan, chuột rút, đau nhức, cảm sốt, dị ứng…

Phần hoa khi có thể được sử dụng để chữa lỵ khi sắc nước uống như uống trà. Những quả nhỏ của chúng tuy không có hương vị ngon nhưng cũng là quả mọng có thể ăn được.

Bí quyết để cây cảnh mẫu đơn ta nở hoa quanh năm

Cây cảnh này là cây bụi nhiệt đới và chúng ưa môi trường ấm áp, ẩm ướt quanh năm. Khi trồng ở những nơi có sương giá, bạn cần trồng cây trong chậu. Khi nhiệt độ vào mùa đông giảm xuống khoảng 10 độ, bạn cần kịp thời chuyển chúng vào trong nhà.

Do đó, bí quyết để hoa thuyền nở quanh năm là trồng ở nơi ấm áp và ẩm ướt quanh năm. Nếu bạn trồng cây cảnh này ở vùng nhiệt đới, về cơ bản nó có thể nở hoa quanh năm/

Còn ở vùng có mùa đông lạnh giá, nó nở hoa suốt mùa hè sang mùa thu, có thể kéo dài đến 300 ngày.

Cây cảnh này có thể được trồng trực tiếp ngoài trời và thường được sử dụng để trang trí cảnh quan cây trồng, bao gồm công viên, vành đai xanh, vườn thực vật và bồn hoa.

Cây cảnh này có khả năng thích ứng tốt với môi trường, sau khi trồng không cần chăm sóc quá thường xuyên, có khả năng chịu cắt tỉa tương đối tốt và là loại cây ra hoa mạnh mẽ.

Tuy nhiên, để cây cảnh ra hoa nhiều hơn, bạn cần lưu ý đến sự vàng lá và độ chua của đất. Cây cảnh này thích đất chua. Nếu đất có tính kiềm, lá sẽ chuyển sang màu vàng, hoa ngày càng nhỏ.

Do đó, nếu thấy tình trạng lá vàng, bạn cần bón thêm một số loại phân có tính axit như sắt sunfat, sắt chelat hoặc phân phèn, phun lá bề mặt và mặt sau của lá, tưới nhiều nước để giảm tình trạng đất kiềm.

Giai đoạn sau, chú ý thường xuyên bổ sung một ít đất hữu cơ và loại bỏ một ít đất cũ.

Cách trồng và chăm sóc cây cảnh mẫu đơn ta

1. Lựa chọn đất trồng chậu

Khi trồng cây cảnh này tốt nhất nên sử dụng một số loại đất thiên nhiên và giàu mùn, bao gồm: đất than bùn hoặc đất mùn + đất vườn rau + cát thô, trộn theo tỷ lệ 2:2:1.

Sau đó thêm một lượng nhỏ phân đã phân hủy, chẳng hạn như phân cừu hoặc phân trùn quế, có thể chôn dưới đáy đất.

2. Ánh sáng và nhiệt độ

Nếu muốn cây cảnh nở hoa tốt thì bạn phải cho nó càng nhiều ánh sáng trực tiếp càng tốt. Hầu hết cây cảnh này đều thích môi trường đầy nắng và chỉ một số loài thích môi trường bán râm. Chỉ khi được trồng trong môi trường có đủ ánh sáng chúng mới nở hoa rực rỡ.

Nếu mẫu đơn ta trồng trong chậu, khi mùa hè quá nóng (nhiệt độ cao hơn 35 độ), bạn cần che nắng hợp lý vào buổi trưa và buổi chiều và để nó nhận càng nhiều ánh sáng mặt trời càng tốt trong các mùa khác.

Nếu muốn phát triển tốt mẫu đơn ta, bạn cũng cần duy trì môi trường ấm áp quanh năm. Nhiệt độ tăng trưởng tối ưu của nó là từ 25 đến 30 độ.

Nếu có môi trường mát mẻ thích hợp, nụ hoa của cây cảnh này có thể nảy mầm nhanh hơn. Nhiệt độ ban đêm có thể giảm xuống 15 đến 25 độ, để nụ hoa của nó phát triển nhanh chóng.

Nhưng sau khi nụ hoa phát triển phải có nhiệt độ cao hơn 25 độ để cho phép nó phát triển nhanh chóng. Nếu nhiệt độ ngày và đêm vượt quá 30 độ thì cây chỉ phát triển mà không nở hoa. Đây là đặc điểm khá kỳ lạ của mẫu đơn ta.

Bản thân cây cảnh này không chịu được lạnh. Khi nhiệt độ xuống dưới 13 độ, lá sẽ chuyển sang màu vàng và rụng.

Nhiệt độ duy trì tối thiểu nên giữ trên 7 độ, nếu không cây cảnh sẽ dễ bị tê cóng, đặc biệt là một số loài hoa nhỏ.

Tốt nhất nên duy trì nhiệt độ duy trì trên 10 độ, chênh lệch nhiệt độ giữa buổi sáng và buổi tối không nên quá lớn, đặc biệt là vào mùa đông, nếu không cây sẽ không thích nghi được với môi trường.

3. Tưới nước theo điều kiện

Khi chăm sóc cây cảnh mẫu đơn ta, bạn nên chú ý tưới nước thường xuyên. Mặc dù cây có khả năng chịu hạn tương đối nhưng vì là cây trồng trong chậu nên nước trong đất bị tiêu hao rất nhanh, tức là bạn cần tưới nước thường xuyên.

Trước khi tưới nước, bạn có thể kiểm tra đất trong chậu, nếu khô 3cm thì cần phải tưới đẫm nước.

Còn cây trồng ngoài trời thì không cần tưới nước quá thường xuyên. Rễ cây không phải lúc nào cũng cần độ ẩm. Khi trồng sẽ bón thêm cát thô để đảm bảo đất thoát nước tốt và tránh để đất thường xuyên bị ẩm.

Khi nhiệt độ giảm xuống dưới 15 độ vào mùa đông, việc tưới nước về cơ bản sẽ chậm lại (ngưng tưới nước khi nhiệt độ dưới 10 độ) và đất trong chậu cần được giữ hơi khô. Trong các mùa khác, khi đất khô 3 cm thì tưới đẫm nước.

4. Chú ý đến việc bón phân và nhân giống

Muốn cây cảnh phát triển tốt hơn, ngoài việc bổ sung phân bón chua, thỉnh thoảng bạn cũng cần bổ sung một ít phân lân, kali và phân bón thông thường hòa tan trong nước.

Ví dụ, vào mùa xuân, mùa hè và mùa thu, có thể bón phân hòa tan trong nước 1 đến 2 tuần một lần. Thêm một số phân bón tan chậm cứ sau 3 đến 5 tháng hoặc lâu hơn. Ngừng bón phân khi nhiệt độ vượt quá 33 độ hoặc giảm xuống dưới 18 độ.

Nếu muốn nhân giống cây cảnh mẫu đơn ta ở giai đoạn sau, bạn có thể nhân giống bằng cách giâm cành.

Tốt nhất nên cắt tỉa vào mùa xuân trước khi nụ hoa mọc ra, để bản thân cây cảnh không bị ảnh hưởng lớn.

Nếu bạn thích một cây cảnh rực rỡ, nở hoa quanh năm thì hãy lựa chọn loài cây truyền thống này nhé!

×