Gặp nghệ nhân Tùng Kính một ngày thu tại “khu vườn” hơn 200m2 trên sân thượng ở khu phố Nhà Chung, chúng tôi như chìm vào thế giới thiên nhiên thu nhỏ, mướt mát màu xanh và đậm nét hoài cổ. Vừa nhâm nhi chén trà, ông vừa trải lòng về cuộc đời và mối “tình cây cảnh” của mình. 

Sinh ra trong gia đình 3 đời kinh doanh sửa chữa kính, khóa nổi tiếng, cái tên “Tùng Kính” gắn với ông từ thời trai trẻ. Với đôi bàn tay khéo léo cộng với bản tính cần cù, ham học hỏi, ông sớm kế thừa và phát triển cơ sở kinh doanh của gia đình. 

Vào đầu những năm 1990 ông nổi danh trong giới chơi cá cảnh bằng việc sở hữu nhiều giống quý hiếm như: cá rồng đỏ, cá đĩa, cá la hán… và từ những chuyến giao lưu, học hỏi từ các Câu lạc bộ sinh vật cảnh trong và ngoài tỉnh rồi bén duyên với cây lúc nào không hay.  Kể từ đó, tình yêu cây cảnh ăn sâu vào máu thịt, có những lần ông cầm tiền tỷ đến các tỉnh, thành thậm chí đi nước ngoài để “săn cây cảnh”.

Chăm chú những cây cảnh như: si, sanh, sung được uốn, tạo dáng thành những kiệt tác của ông Tùng Kính, chúng tôi cảm phục ý chí, tinh thần, sự sáng tạo, khéo léo và tài hoa của người nghệ nhân này. 

Ông bảo: Ban đầu không phải cây cảnh nào mua về cũng có dáng, hình đẹp đôi khi chỉ là gốc cây trần trụi. Có được một cây bonsai dù cỡ mini hay trung, đại thì thời gian tạo dáng hoàn chỉnh phải mất hai đến vài ba năm chăm sóc, cắt tỉa, có cây mất cả hơn chục năm. 

Để hình thành ý tưởng, tạo dáng cho cây, nhiều đêm ông thức đến 3 giờ sáng để “phù phép” cho từng tác phẩm cây của mình. Trung bình một ngày ông dành khoảng 4-5 tiếng chăm sóc vườn cây, những khi chuẩn bị mang tác phẩm đi triển lãm thì thời gian dành cho cây thậm chí cả ngày lẫn đêm. Thuận tiện vận chuyển và cho chăm sóc cây, ông lắp cầu thang máy, hệ thống camera, đèn chiếu sáng, lưới che, hệ thống phun tưới sương và nhập khẩu phân bón từ nước ngoài về…

Đam mê và yêu cây cảnh như chính “con đẻ” của mình, giờ đây ông sở hữu 300 tác phẩm cây khác nhau. Có cây trị giá vài chục triệu nhưng cũng cây trị giá hàng tỷ đồng. 

Tham gia Hội nghị triển lãm sinh vật cảnh ở thành phố Hà Nội năm 2022, ông bán được 2 cây cảnh si bonsai gần 1 tỷ đồng. Nhiều cây có giá trị lớn và tâm đắc, ông giữ lại để chơi và thưởng thức. 

Ông cho biết: “Tạo dáng cho cây ở tư thế nào để khi hình thành phù hợp luật phong thủy cũng như thẩm mỹ cần phải tính toán chính xác đến từng xăng-ti-mét. Mỗi sản phẩm làm ra là dấu ấn để lại cho đời nên khi làm phải nhập tâm, tập trung, phát huy hết khả năng tạo ra sản phẩm hoàn mỹ nhất. Tạo thế, dáng cho cây ngoài đôi bàn tay khéo léo, đòi hỏi người chơi phải có sự tinh tế và những kiến thức nhất định, từ những thế, dáng cơ bản biến nó thành một tác phẩm nghệ thuật thực sự”.

Các cây cảnh trong vườn không cây nào giống cây nào, mỗi thế cây cảnh mang theo thông điệp, gửi gắm mong muốn của nghệ nhân hướng con người ta đến cuộc sống tốt đẹp, thiện lương, tình nghĩa. Không hiếm những cây cảnh phải mất tới chục năm mới hoàn thiện, cho ra một thế cây đẹp. Ổn định thế, dáng, mới đưa cây phôi lên chậu (chậu phải phù hợp với từng dáng cây) và tiếp tục sửa sang, cắt tỉa tạo thêm những điểm nhấn ấn tượng mang đậm phong cách của bản thân. Ông Tùng quan niệm “Mục đích đến với nghệ thuật bon sai là thỏa niềm đam mê, không có ý tưởng làm giàu. Chơi cây cảnh cũng là một cách để lưu giữ lại thời gian, dưỡng thần giúp tâm bình khí hòa, hướng con người tới những điều chân - thiện - mỹ”.

Năm 2016 ông được Hội Sinh vật cảnh tỉnh vinh danh nghệ nhân sinh vật cảnh, vườn cây của ông được công nhận vườn cây tiêu biểu của thành phố Bắc Ninh. Hai năm liền (2017-2018) tại triển lãm sinh vật cảnh của tỉnh Dàn cây nghệ thuật gồm hơn 30 cây được tạo hình công phu, bài trí độc đáo của ông vượt qua hàng chục nghìn tác phẩm dự thi để giành giải Đặc biệt. 

Ông cũng đạt nhiều huy chương, khen thưởng của các cấp, Hội trong các cuộc thi khác nhau. Với ông “Đó là những tác phẩm để đời, phần thưởng xứng đáng, không chỉ vinh dự của riêng mình mà còn là niềm vui, niềm tự hào của những người chơi cây cảnh nghệ thuật ở Bắc Ninh”.

×