Lịch sử chùa Bích Động

Chùa Bích Động tại chân núi Thái Viên (xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình). Tên gọi ban đầu là "Bạch Ngọc Thạch Sơn Đồng", nghĩa là ngôi chùa bằng đá đẹp và trong trắng như ngọc ở chốn thâm sơn cùng cốc.

Theo lịch sử, chùa Bích Động được hình thành từ năm 1428 và chỉ là ngôi chùa nhỏ ở trên đỉnh núi cao. Năm 1705, vào đời vua Lê Dụ Tông, có hai vị hòa thượng pháp danh là Trí Kiên và Trí Thể gặp nhau rồi kết nghĩa thành anh em.

Qua đó, cả hai nhà sư đều có lòng mộ đạo, nguyện cùng nhau đi nhiều nơi để truyền bá đạo Phật và xây chùa. Khi thấy Bích Động địa thế đẹp và sẵn có một ngôi chùa, hai nhà sư quyết định dừng chân, sửa sang chùa cũ này.

Năm Giáp Ngọ 1774, chúa Trịnh Sâm đã đến thăm chùa, nhìn toàn cảnh núi, động, sông nước, đồng ruộng, cây cối đều xanh tươi, chùa như hội tụ nền xanh chùa nên đã đặt tên cho chùa là Bích Động.

Kiến trúc chùa Bích Động

Tổng quan chùa Bích Động là một công trình kiến trúc cổ, cũng như những ngôi chùa khác được xây dựng bằng gỗ lim, mái lợp bằng ngói ngày nay nhìn rất rêu phong.

Đặc biệt, mũi ngói lượn tròn, các góc của mái đều có đầu đao cong vút lên như hình lưỡi đao, hoặc hình đuôi con chim phượng. Ngoài ra, mái ngói còn uốn lượn, uyển chuyển nhìn như sóng nước thủy triều.

Ni sư Thích Đàm Thọ-Chủ trì chùa Bích Động cho biết: "Chùa được xây dựng theo kiểu chữ "Tam" Hán tự, ba toà không liền nhau, tam cấp dọc theo sườn núi, dựa vào thế núi từ thấp lên cao thành 3 ngôi chùa riêng biệt: Hạ, Trung và Thượng".

Cụ thể, chùa Hạ gồm 5 gian được xây dựng trên một nền cao dưới chân núi. Kiến trúc được thiết kế theo kiểu chữ Đinh (Hán Tự). Mái chùa gồm 8 mái với đặc trưng 2 tầng mái uốn cong. Các cột cao hơn 4m đều được làm bằng đá liền một khối, không chắp nối.

Sau khi đi một vòng chùa Hạ, thì trở ra sân quay về hướng Bắc sẽ gặp lối đi được xếp bởi 80 bậc đá men quanh sườn núi. Đây là con đường dẫn đến nơi tọa lạc của chùa Trung.

Chùa Trung là một ngôi chùa khá độc đáo chỉ có phần mái và cửa lộ thiên còn các kiến trúc còn lại đều nằm ẩn trong hang núi. Chùa Trung được xây dựng gồm ba gian để thờ Phật. Phía trên mái khắc hai chữ Hán tự "Bích Động" được đặt theo lệnh ban của chúa Trịnh Sâm.

Phía bên trái chùa chính là gian thờ thánh Mẫu. Bước thêm gần 40 bậc đá nữa theo sườn núi là tới chùa Thượng- Ngôi chùa nằm ở vị trí cao nhất, gần với đỉnh núi Bích Động.

Chùa Thượng cao hơn so với sân gạch dưới đất khoảng 60m, được xây dựng theo hướng Đông Nam. Ở hai bên chùa có thờ miếu Thổ Địa và thờ Đức Sơn Thần. Cạnh chùa còn có một bể nước được người dân ví như "bể nước Cam Lộ" của Quan Âm Bồ Tát.

Chùa Bích Động quanh năm xanh mát

Điểm độc đáo của chùa Bích Động là núi, động và chùa bổ sung cho nhau, lại ẩn hiện giữa những cây đại thụ xanh biếc, làm cho chùa hòa nhập với cảnh trí thiên nhiên ngoạn mục.

Phong cảnh tại chùa Bích Động rất ngoạn mục, có nhịp cầu khe suối, lầu tháp, bia thơ, núi non nối đuôi nhau chạy dài tít tắp. Tại chùa Bích Động hoa thơm tỏa ngát 4 mùa.

Hàng ngày có rất đông du khách đến viếng cảnh chùa Bích Động, và có cảm nhận như một chốn hoang sơ, tĩnh mịch mang đến sự thư thái, yên bình. Mọi thứ ở đây đều trong trẻo, mát lành, phảng phất nét trầm tư thêm vào đó là một chút uy nghiêm, huyền bí.

Chính vì vậy, khung cảnh tại chùa Bích Động được ví như một tác phẩm nghệ thuật mang đậm nét hoài cổ. Đây là sự hòa quyện giữa kiến trúc cổ kính với không gian núi sông rộng lớn khiến ai cũng mê mẩn, trầm trồ.

×