Các khu công nghiệp truyền thống cần “lột xác” để đón sóng FDI chất lượng cao

Việt Nam đang thu hút làn sóng FDI trị giá hàng tỷ USD trong lĩnh vực công nghệ cao và chuỗi cung ứng xanh. Giới chuyện gia nhìn nhận, nếu khu công nghiệp không được cải tổ theo hướng sinh thái, thông minh thì lợi thế chiến lược sẽ tan biến trước sự dịch chuyển nhanh chóng của nhà đầu tư quốc tế.

Trước đó, Tổng Bí thư Tô Lâm đã nhấn mạnh 4 Nghị quyết quan trọng tạo thành "bộ tứ trụ cột" để giúp đất nước “cất cánh” trong kỷ nguyên mới. Trong đó, Nghị quyết số 57 về khoa học công nghệ và chuyển đổi số đặc biệt quan trọng đối với phát triển hạ tầng khu công nghiệp hiện đại.

Tại diễn đàn Phát triển Khu công nghiệp Việt Nam 2025 diễn ra ngày 29/5, bà Nguyễn Thị Dung, Phó Chủ tịch Liên Chi hội Bất động sản Công nghiệp Việt Nam chia sẻ, phát triển khu công nghiệp xanh có rất nhiều lợi thế.

“Xu hướng “xanh hóa” khu công nghiệp không chỉ là yêu cầu bắt buộc để bảo vệ môi trường mà còn là chìa khóa để thu hút FDI và nâng cao sức cạnh tranh. Với nhu cầu đất công nghiệp dự kiến tiếp tục tăng mạnh và nguồn cung mới được bổ sung đáng kể trong giai đoạn 2025 - 2030, đây là thời điểm vàng để các doanh nghiệp triển khai các dự án đầu tư phát triển hạ tầng khu công nghiệp”, bà Dung bày tỏ quan điểm.

Cũng theo bà Dung, đầu tư phát triển hạ tầng khu công nghiệp gắn với kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội Việt Nam đang đứng trước cơ hội vàng trong kỷ nguyên mới.

Đồng quan điểm, ông Phạm Thanh Bình, Giám đốc Trung tâm xúc tiến, thông tin và hỗ trợ đầu tư phía Bắc, Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Tài chính nhìn nhận, Việt Nam đang bước vào một giai đoạn phát triển mới. Do đó, chuyển đổi mô hình khu công nghiệp không còn là xu hướng, mà là yêu cầu tất yếu.

Tuy nhiên, cả nước đang có 416 khu công nghiệp được thành lập, với tổng diện tích gần 129.000 ha, nhưng mới chỉ có 6 khu công nghiệp sinh thái được thí điểm tại Ninh Bình, Đà Nẵng, Cần Thơ, TP. HCM.

Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu đang tái định hình, Việt Nam tiếp tục là điểm đến hấp dẫn với dòng vốn FDI. Trong 5 tháng đầu năm 2025, tổng vốn FDI đăng ký đạt gần 12,8 tỷ USD, tăng 10,3% so với cùng kỳ năm ngoái.

Điểm nổi bật là dòng vốn này đang dịch chuyển sang lĩnh vực công nghệ cao, trung hòa carbon và chuỗi cung ứng thân thiện môi trường. Các tập đoàn từ Nhật Bản, châu Âu, Hàn Quốc, Singapore không chỉ quan tâm đến chi phí mà đặc biệt coi trọng đến hạ tầng thông minh (Smart IP): Tích hợp công nghệ số trong vận hành - giám sát - an ninh - năng lượng; Cam kết giảm phát thải carbon theo chuẩn ESG; Liên kết vùng và tính sẵn sàng của lao động kỹ thuật số.

Tuy nhiên, ông Bình cho biết, Việt Nam vẫn đang vận hành mô hình KCN truyền thống, vốn chú trọng vào mở rộng diện tích, tận dụng lao động giá rẻ và ưu đãi về đất đang bộc lộ nhiều hạn chế như: thiếu liên kết chuỗi, sử dụng tài nguyên chưa hiệu quả, áp lực môi trường và cản trở chuyển đổi xanh.

Khu công nghiệp Việt Nam cần một cú "chuyển mình" mang tính chiến lược để đáp ứng yêu cầu phát triển cũng như thu hút dòng vốn FDI chảy vào một cách mạnh mẽ.

Từ góc độ của đơn vị xúc tiến đầu tư, ông Bình kiến nghị 5 giải pháp lớn cần được đồng hành triển khai trong thời gian tới: Đầu tiên, ông đề xuất đẩy mạnh quy hoạch tích hợp vùng. Cùng với đó là hoàn thiện cơ chế hỗ trợ KCN sinh thái; phát triển hạ tầng số cho KCN thông minh; hình thành các cụm liên kết KCN - Trường nghề - trung tâm đổi mới sáng tạo.

Cuối cùng là thiết lập các nền tảng xúc tiến đầu tư số, công khai dữ liệu quy hoạch, đất đai,... từ đó giảm chi phí tiếp cận thông tin và tăng hiệu quả thu hút nhà đầu tư.

×