Trong gia đình, cả bốn chị em tôi đều kính trọng và nghe lời mẹ – cả ba cũng vậy. Về chuyện của ba và mẹ đã có nhiều người kể – đó thực sự là một tình yêu lớn và hết mực thủy chung. Có một câu chuyện thật cảm động và như một huyền thoại, mà chúng tôi được nghe ba mẹ kể lại:

Năm 1947, Bình – Trị – Thiên vỡ mặt trận, mọi người mạnh ai nấy chạy, thương vong hi sinh rất nhiều. Mẹ nghe người ta nói Ba bị Pháp bắn chết rồi ném xác xuống sông. Ba thì nghe Mẹ qua sông bị Pháp bắn chết trôi mất xác rồi.

Đại tướng Nguyễn Chí Thanh và vợ Nguyễn Thị Cúc năm 1962

Ở Thừa Thiên có một tập tục, ai chết đuối không tìm ra được xác thì người nhà phải chạy dọc bờ sông, gọi tên người đó thì xác mới nổi lên được.

Thế là Ba Mẹ mỗi người một bên bờ sông Hương, vừa chạy vừa gào tên nhau, “Thanh ơi!”, “Cúc ơi!”... vấp ngã đứng lên chạy tiếp, gào tiếp… Thế rồi hai vợ chồng nghe tiếng gọi tên, rồi nhìn thấy nhau, mừng quá lội ào ra ôm nhau giữa sông.

Nghe Ba Mẹ kể chuyện này, sau bao nhiêu năm đến bây giờ tôi vẫn không hình dung nổi khi đã tuyệt vọng đến như vậy, thì nỗi mừng gặp lại đó như thế nào, có lẽ chỉ thiếu vỡ tim ra mất.

Ba khi nào cũng yêu thương và nghe lời mẹ trong chuyện gia đình. Mẹ rất nghiêm khắc và ít khi bộc lộ tình cảm, nên chúng tôi không hiểu được tình yêu mẹ dành cho ba như thế nào.

Chỉ sau khi ba mất, và đến cuối đời mẹ, hơn mười năm sau chúng tôi mới hiểu, hơn mười năm đó mẹ sống như trong địa ngục vì nỗi nhớ thương ba không gì bù đắp nổi, không quên đi được dù một phút, một giây.

Cuộc sống của mẹ những năm sau đó chỉ để nuôi dạy các con, khi đó em Vịnh còn bé quá và chúng tôi cũng chưa nên người – còn về tâm hồn, mẹ đã chết cùng với ba từ ngày 6 tháng 7 năm 1967.

…

Ba gặp và yêu mẹ tôi khi mới bắt đầu tham gia hoạt động cách mạng, nhưng do hoàn cảnh, cả hai người đều phải đi hoạt động, kho khăn nguy hiểm trăm bề. Phải chờ sau khi cách mạng thành công, năm 1946 mới làm lễ cưới.

Tình yêu của ba mẹ tôi được thử thách trong những năm tháng khói lửa chiến tranh, đã trải qua những thời khắc khốc liệt.

Ba mẹ chúng tôi xuất thân từ miền quê nghèo nhưng luôn lạc quan, hài hước, không bao giờ chịu đầu hàng trước nghịch cảnh.

Ba mẹ sống với nhau tình cảm vô cùng, cho dù ít bộ lộ những tình cảm ấy ra bên ngoài mà luôn để nó lặn vào bên trong cái vẻ ngoài xù xì, thô ráp. Trong gia đình, ba tôi gọi mẹ là “mẹ nó”, mẹ gọi ba bằng “anh” xưng “tui”.

×