Nhiệm vụ đặc biệt từ cấp trên

11 giờ 30 phút trưa ngày 30/4/1975, lá cờ của Quân giải phóng đã tung bay trên nóc Dinh Độc Lập, tung bay giữa bầu trời Sài Gòn. Hình ảnh đó đã đánh dấu sự sụp đổ hoàn toàn của đế quốc Mỹ, chính quyền tay sai ở miền Nam Việt Nam, Chiến dịch Hồ Chí Minh toàn thắng.

Để có giây phút lịch sử đó, từ nhiều năm trước, quân đội ta đã có những bước chuẩn bị rất chắc chắn, kỹ lưỡng trước khi tổng tiến công. Trong đó, việc điều nghiên Dinh Độc Lập và các mục tiêu quan trọng của quân địch là một trong những yếu tố rất quan trọng, góp phần làm nên thành công của Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử.

Ông Phạm Duy Đô – cựu chiến sỹ đặc công là một trong các thành viên tổ trinh sát được giao nhiệm vụ đột nhập nội thành Sài Gòn, vẽ bản đồ tác chiến Dinh Độc Lập năm ấy.

Xe tăng tiến vào Dinh Độc Lập trong ngày 30/4/1975 lịch sử. Ảnh tư liệu

Cựu chiến binh Phạm Duy Đô sinh năm 1950, quê ở Thái Bình. Khi còn trong quân ngũ, ông từng là Đại đội trưởng Đại đội 1, Tiểu đoàn 19, Trung đoàn 116 Đặc công miền Đông Nam Bộ…

Vốn xuất thân là một đặc công nước nên năm nay đã ở tuổi 75 nhưng ông Đô vẫn giữ được dáng người rắn chắc. Tuy nhiên, do ảnh hưởng trong chiến đấu, bị thương khiến lưng ông hơi gù xuống. Ngày chưa bị thương, ông Đô cao đến hơn mét bảy.

Năm 1969, Phạm Duy Đô xung phong nhập ngũ và được tuyển vào Binh chủng Đặc công, huấn luyện ở đơn vị đặc công nước. Đến năm 1971, khi Chủ tịch Cu Ba Fidel Castro sang thăm Việt Nam, chiến sỹ Phạm Duy Đô được lựa chọn trong đội hình tập trận biểu diễn cho vị lãnh đạo xem.

Thời điểm đó, các chiến sỹ đặc công nước đã trình diễn kỹ thuật chiến đấu đặc công nước, bơi qua sông Hồng để đánh vào sân bay Gia Lâm, đánh chiếm nội đô và buộc bộc phá vào chân cầu Long Biên để giả tưởng tình huống phá hủy cầu.

Những nội dung mà cựu chiến sỹ đặc công nước Phạm Duy Đô cùng đồng đội trình diễn hôm đó, theo ông Đô, những nội dung này sau đó họ có dịp áp dụng khi tiến vào giải phóng Sài Gòn.

Kể về một lần thực hiện nhiệm vụ đặc biệt trước thời điểm ngày 30/4/1975 lịch sử, cựu chiến binh Phạm Duy Đô nhấn mạnh, đó là một nhiệm vụ vô cùng nguy hiểm, phức tạp.

Cựu chiến binh Phạm Duy Đô. Ảnh: Nguyễn Hoà

Theo đó, cuối năm 1973, Phạm Duy Đô nhận nhiệm vụ đặc biệt từ Thượng tướng Trần Văn Trà – lúc đó là Tư lệnh Quân giải phóng Miền Nam và Trung đoàn trưởng Võ Tấn Sỹ trực tiếp giao nhiệm vụ cho ông cùng 2 chiến đấu viên Đỗ Đức Tốc, Lê Huy Hoạt đột nhập nội thành Sài Gòn, thực hiện điều nghiên và vẽ sơ đồ tác chiến Dinh Độc Lập cùng các mục tiêu của địch.

16 ngày hoàn thành tấm bản đồ chiến lược

Để nghiên cứu các mục tiêu tại Dinh Độc Lập, chiến sỹ đặc công Phạm Duy Đô đã cải trang thành lính nguỵ, trà trộn vào quân địch, nắm bắt thời cơ để thu thập các thông tin.

Có hôm ông cải trang thành líng nguỵ bị thương từ chiến trường trở về, đầu băng bó đỏ au, hoặc có lần kẹp tay cứng ngắc để qua mắt địch. Theo lời của vị cựu chiến binh này, thời điểm đó khi “vào vai”, ông rất hạn chế giao tiếp bằng tiếng nói, chủ yếu để cho những người giúp đỡ trao đổi với lính nguỵ.

“Mình đang đóng bị thương mà, mệt thì còn nói năng gì nữa, mắt cứ nhắm vào nhưng địch đâu biết là ta nhắm mắt thế thôi nhưng đang âm thầm quan sát từng mục tiêu cụ thể” – cựu chiến sỹ đặc công Phạm Duy Đô kể.

Khi trinh sát, ông Đô tận dụng tối đa thời gian để quan sát và nhớ từng vị trí quân địch bố trí lực lượng, chòi canh, nhớ từng cứ điểm của địch rồi sau đó vẽ lại. Việc vẽ lại bản đồ của ông cũng được thực hiện rất bí mật.

Khi người ta ngủ thì chiến sỹ đặc công Phạm Duy Đô bắt đầu vẽ lại từng vị trí ông đã quan sát. Nếu hôm nay vẽ chưa xong thì ông lại gấp lại cất đi dưới gầm giường hoặc gầm bàn. Vị cựu binh còn kể, thậm chí để đảm bảo bí mật, ông còn gấp giấy lại giấu trong cả quần lót.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp cùng các cán bộ trong Quân uỷ Trung ương duyệt phương án tác chiến Chiến dịch Hồ Chí Minh (Hà Nội, tháng 4/1975). Ảnh: TTXVN

Được sự giúp đỡ của cơ sở cách mạng nội thành, ông Đô cùng tổ trinh sát của mình nhanh chóng nắm bắt được các mục tiêu quan trọng, thu thập thông tin vẽ sơ đồ chi tiết Dinh Độc Lập. Đến ngày thứ 16 thực hiện nhiệm vụ, tổ trinh sát đã hoàn thành nhiệm vụ, tấm bản đồ chiến lược về các mục tiêu được vẽ xong.

Tấm bản đồ này sau đó là tài liệu đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng chiến lược giải phóng miền Nam vào năm 1975.

Theo lời kể của ông Đô, trong Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, bộ đội đặc công được giao nhiệm vụ đánh chiếm và bảo vệ một loạt các cứ điểm trọng yếu ở 14 cửa ngõ vào Sài Gòn, đợi cho quân đội chủ lực vào hiệp đồng tác chiến, giải phóng hoàn toàn miền Nam.

Những ngày cuối tháng 4/1975, Đại đội 1, Tiểu đoàn 19, Trung đoàn 116 được giao nhiệm vụ tấn công kho xăng An Bình, chiếm giữ cầu Biên Hòa. Ông Đô đã chỉ huy đơn vị tiêu diệt một trung đoàn địch, bảo vệ cầu Biên Hòa và cầu Đồng Nai.

Trong 2 ngày 25 và 26/4/1975, ông Đô cùng một số đồng đội đi trinh sát Dinh Độc Lập theo chỉ đạo của cấp trên. Lúc này họ cải trang là lính Việt Nam Cộng hòa để tiếp cận mục tiêu.

Sáng ngày 30/4/1975, xe tăng của Lữ đoàn Tăng thiết giáp 203 thuộc Quân đoàn 2 đã đến cầu Đồng Nai. Trung đoàn 116 quyết định để lại một tiểu đoàn đặc công nước giữ cầu, còn lại tổ chức lực lượng theo xe tăng tiến vào Sài Gòn.

Do là người nắm rõ địa bàn chiến lược của địch nên ông Đô được giao nhiệm vụ dẫn đường cho lực lượng của ta tiến vào chiếm đánh Dinh Độc Lập. 

Đơn vị đặc công sau đó phối hợp với Lữ đoàn Tăng thiết giáp 203, chiến sĩ Phạm Duy Đô được ngồi cùng xe tăng với Đại đội trưởng Bùi Quang Thận tiến về Dinh Độc Lập. Khoảng 11 giờ ngày 30/4/1975, đoàn xe tăng của Lữ đoàn 203 tiến vào Dinh Độc Lập.

Phạm Duy Đô (cầm cờ) trong những ngày tháng lịch sử tháng 4/1975. Ảnh tư liệu

Khi xe tăng húc đổ cổng Dinh Độc Lập, Phạm Duy Đô cùng các đồng đội nhảy xuống, cầm súng AK tiến vào. Lúc đó toàn bộ nội các chính quyền Sài Gòn đang ngồi quanh chiếc bàn bầu dục.

Ông Đô nhớ lại, khi ông kéo tấm rèm che phòng họp thì thấy toàn bộ nội các của Dương Văn Minh đang ngồi trong. “Tôi chĩa súng và hô to: "Các ông đã bị bao vây. Các ông bỏ súng, đứng dậy đầu hàng, không ai được nhúc nhích". Sau đấy, tôi giao cho đồng chí Phạm Huy Nghệ đứng bảo vệ" – cựu chiến binh Phạm Duy Đô thuật lại.

Trong thời khắc lịch sử ngày 30/4/1975, chiến sỹ Phạm Duy Đô đã chạy lên ban công của Dinh Độc lập, vẫy cờ giải phóng để ra hiệu cho xe tăng của ta tiến vào. Khi ấy, toàn bộ Trung đoàn Đặc công đã bao vây Dinh Độc lập.

Sau khi miền Nam giải phóng, chiên sỹ Phạm Duy Đô về làm quân quản ở Thủ Đức rồi được điều về đảm nhiệm công tác huấn luyện chiến sỹ mới tại Quân khu 7.

Năm 1983, do sức khỏe yếu, ông Đô trở về quê hương Thái Bình nghỉ chế độ mất sức và hưởng chế độ thương binh 2/4. Người chiến sỹ đặc công ấy trở lại đời thường với lối sống giản dị, khiêm nhường.

Ông Đô tự nguyện nhận làm bảo vệ cho một hợp tác xã dịch vụ nông nghiệp ở địa phương từ năm 1990. Cách ông nhận công cũng rất giản dị, trước ông được trả công bảo vệ bằng thóc, mỗi tháng được 20kg, sau này ông nhận phụ cấp bằng tiền, mỗi tháng 200 nghìn đồng. Vị cựu chiến binh khi chiến đấu rất anh dũng, kiên trung, khi trở về đời thường lại rất đỗi giản dị như thế.

×