Cựu Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm bị cáo buộc nhận hối lộ hơn 60 tỷ đồng, có thể bị xử lý thế nào?

Ông Nguyễn Thanh Phong bị khởi tố trong vụ án thứ 2

Bộ Công an cho biết Văn phòng Cơ quan Cảnh sát điều tra (C01) vừa khởi tố 18 người để điều tra về các tội Đưa hối lộ, Nhận hối lộ và Làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức xảy ra tại Công ty TNHH Khoa học TSL và các cơ quan, tổ chức liên quan.

Trong các bị can có 15 cán bộ, cựu cán bộ của Bộ Y tế như cựu Cục trưởng An toàn thực phẩm Nguyễn Thanh Phong; Cục phó Phòng bệnh Lê Hoàng; Trưởng phòng quản lý tiêu chuẩn và kiểm nghiệm Nguyễn Thị Phương Lan; Trưởng phòng Giám sát ngộ độc thực phẩm và Thông tin truyền thông Phạm Văn Hinh bị khởi tố tội nhận hối lộ.

Theo C01, hàng nghìn sản phẩm là thực phẩm bảo vệ sức khỏe để được sản xuất phải được Cục an toàn thực phẩm, Bộ Y tế thẩm định hồ sơ đăng ký công bố sản phẩm. Trong đó, một trong những yêu cầu cần phải có là bằng chứng khoa học chứng minh công dụng của sản phẩm.

Song trên thực tế, hồ sơ của các doanh nghiệp thường không đạt. Cơ quan điều tra cáo buộc, các cán bộ, lãnh đạo của Cục An toàn thực phẩm đã dùng tài liệu khác để hợp thức hóa cho doanh nghiệp.

Bị can Hinh khai mỗi lần ký xong hồ sơ đăng ký, doanh nghiệp sẽ gửi tiền cho chuyên viên. Lãnh đạo Cục nhận 50% số này. Phần còn lại dùng chi tiêu cho quỹ chung của phòng.

Bước đầu C01 xác định, các bị can đã nhận hối lộ hơn 75 tỷ đồng để cấp khống hơn 10.000 giấy tiếp nhận hồ sơ đăng ký công bố sản phẩm. Riêng cựu Cục trưởng Nguyễn Thanh Phong giai đoạn từ 2015 đến 2024 đã nhận hơn 60 tỷ đồng.

Trước đó, ông Phong và 4 nguyên cán bộ của Cục An toàn thực phẩm bị C03 khởi tố trong vụ án khác liên quan Công ty MEDIUSA sản xuất hàng trăm tấn thực phẩm chức năng giả.

Khung hình phạt tội nhận hối lộ

Trao đổi với PV Dân Việt, Tiến sĩ luật Đặng Văn Cường cho biết, tội danh mà nhiều bị can trong vụ án này bị khởi tố là tội nhận hối lộ, đây là tội phạm thuộc nhóm tội về tham nhũng và chức vụ, đòi hỏi chủ thể đặc biệt là người có chức vụ quyền hạn, đã sử dụng chức vụ quyền hạn của mình như một thứ đặc ân để đổi lấy lợi ích từ cá nhân doanh nghiệp.

Điều 354 Bộ luật hình sự có quy định: Người nào lợi dụng chức vụ, quyền hạn trực tiếp hoặc qua trung gian nhận hoặc sẽ nhận bất kỳ lợi ích nào sau đây cho chính bản thân người đó hoặc cho người hoặc tổ chức khác để làm hoặc không làm một việc vì lợi ích hoặc theo yêu cầu của người đưa hối lộ sẽ bị phạt tù từ 2 năm đến 7 năm:

Tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác trị giá từ 2 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng hoặc dưới 2 triệu đồng nhưng đã bị xử lý kỷ luật về hành vi này mà còn vi phạm; Lợi ích phi vật chất...

Nếu của hối lộ là tiền, tài sản hoặc lợi ích vật chất khác trị giá 1 tỷ đồng trở lên; Gây thiệt hại về tài sản 5 tỷ đồng trở lên…thì bị phạt tù 20 năm, tù chung thân.

Vì vậy, trường hợp bị chứng minh có tội, tùy tính chất mức độ mà những bị can nêu trên có thể đối mặt với các khung hình phạt nghiêm khắc.

Theo ông Cường, Cơ quan điều tra sẽ làm rõ sự “thỏa thuận” về công việc phải làm, lợi ích được hưởng giữa người đưa hối lộ và người nhận hối lộ. Theo đó, hai bên sẽ thỏa thuận với nhau là công việc mà người có chức vụ quyền hạn sẽ thực hiện như thế nào theo yêu cầu của người đưa hối lộ và giá trị lợi ích họ được hưởng là gì.

Pháp luật quy định, hành vi nhận hối lộ có thể nhận trước hoặc nhận sau khi thực hiện công việc theo thỏa thuận, có thể nhận lợi ích trực tiếp hoặc gián tiếp từ người khác.

Việc nhận lợi ích có thể là lợi ích vật chất hoặc lợi ích phi vật chất. Việc nhận lợi ích có thể nhận cho bản thân mình hoặc cho tập thể, cho người khác đều bị xử lý về tội Nhận hối lộ theo Điều 354 Bộ luật hình sự.

Đối với người đưa hối lộ mà bị ép buộc nhưng đã chủ động khai báo trước khi bị phát giác, có thể được miễn trách nhiệm hình sự theo quy định tại Điều 364 Bộ luật hình sự.

Trường hợp không chủ động khai báo mà bị phát hiện sẽ bị xử lý về tội Đưa hối lộ với hình phạt cao nhất có thể tới 20 năm tù theo quy định tại Điều 364 Bộ luật hình sự

Vị chuyên gia cho rằng, đây là vụ án phức tạp có liên quan đến nhiều cán bộ, hành vi phạm tội kéo dài, có nhiều bị can cùng tham gia, hành vi phạm tội gây ra nhiều hệ lụy tiêu cực cho xã hội.

Bởi vậy, cơ quan tiến hành tố tụng sẽ thận trọng xem xét đánh giá sự việc trên cơ sở các chứng cứ được thu thập trong quá trình điều tra vụ án.

Đối với tội nhận hối lộ, tình tiết quan trọng nhất là sự thoả thuận giữa người có chức vụ quyền hạn và người khác về công việc phải làm, lợi ích được hưởng là gì và đánh giá hậu quả của hành vi này là những yếu tố quan trọng để xác định tội danh và hình phạt.

×