Giới lãnh đạo phải dẫn đầu về văn hoá, đạo đức

Thảo luận trên nghị trường về tình hình kinh tế - xã hội, sáng 1/11, đại biểu Lê Thanh Vân (đoàn Cà Mau) góp ý 5 nhóm nhân tố ảnh hưởng mạnh mẽ đến tăng trưởng bền vững.

Thứ nhất, để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, ông Vân đề nghị Chính phủ tập trung vào 2 nhóm vấn đề, đó là thu hút và trọng dụng nhân tài, thứ 2 là doanh nhân dân tộc.

Về thu hút và trọng dụng nhân tài, đại biểu Vân đánh giá cao Chính phủ đang chuẩn bị dự thảo về vấn đề này. Ông mong rằng dự thảo này sớm đi vào vận hành và sớm trở thành một đạo luật để có quy tắc xử sự chung cho toàn xã hội.

Về doanh nhân dân tộc, vừa qua Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết 4 về phát huy vai trò đội ngũ doanh nhân trong tình hình mới, đại biểu mong Quốc hội đưa được một đoạn nào "hồn cốt" của tinh thần này vào Nghị quyết chung của kỳ họp, Chính phủ sớm có giải pháp để thực hiện Nghị quyết, trong đó các cơ quan của nhà nước, cấp uỷ chính quyền các cấp thường xuyên đối thoại với doanh nhân, hỗ trợ doanh nhân khởi nghiệp và đặc biệt là bảo vệ tài sản hợp pháp của doanh nghiệp; bổ sung các chế tài kinh tế để xử lý vi phạm và không hình sự hoá các quan hệ kinh tế.

Vấn đề thứ hai là cải cách thể chế, thể chế coi như một nguồn lực, đại biểu tái đề nghị sớm thành lập Ban chỉ đạo Trung ương về cải cách thể chế và coi đây là một điểm đột phá quan trọng. Trong thể chế, theo ông, cần đặc biệt quan tâm đến 3 nhóm thể chế về kinh tế đó là về xác lập bình đẳng trong phân phối nguồn lực xã hội, không kể công và tư; bảo vệ chế độ hợp đồng, chế độ tài sản và giải quyết tốt mối quan hệ giữa nhà nước và thị trường.

"Qua việc các ngành và địa phương xin cơ chế đặc thù cho thấy chiếc áo cơ chế của chúng ta đã quá chật, cho nên cần rà soát đồng bộ để may chiếc áo mới cho thích hợp thay vì vá víu và thay từng cúc áo", theo lời ông Vân.

Thứ ba, tiếp cận và làm chủ công nghệ khoa học tiên tiến, tập trung vào 3 ngành công nghệ mũi nhọn đó là khoa học về dữ liệu, trong đó công nghệ số, áp dụng trí tuệ nhân tạo cho tất cả quá trình, từ vận hành bộ máy hành chính cho đến ứng dụng vào quá trình sản xuất, kinh doanh; công nghệ sinh học, tập trung vào sinh học phân tử, tế bào gốc và chế biến thực phẩm; công nghệ môi trường phục vụ cho xử lý rác thải và công nghệ môi trường.

Thứ tư là sử dụng đồng vốn có hiệu quả. Cần dồn sức tập trung vốn giải quyết các công trình trọng điểm, xử lý kế hoạch tái cơ cấu lại nền kinh tế theo hướng giảm chi thương xuyên để tăng chi cho đầu tư phát triển; dùng toàn bộ tăng thu của các năm liên tiếp, tập trung cho đầu tư cơ sở hạ tầng; sau khi kết thúc chương trình mục tiêu quốc gia thì không nên tiếp tục nữa mà dành toàn bộ nguồn đó cho đầu tư phát triển.

Thứ năm là chấn hưng văn hoá và đạo đức dân tộc, đại biểu Lê Thanh Vân bày tỏ chia sẻ với ngành văn hoá. Vừa qua, khi giải trình thêm những vấn đề ĐBQH nêu, Bộ trưởng Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch có đưa ra khái niệm văn hoá mà theo ông Vân là hợp lý. Đó là những giá trị tinh hoa nhất trong ngôn ngữ, nghệ thuật, tôn giáo và đặc biệt là ứng xử để chấn hưng văn hoá và đạo đức dân tộc.

"Có 3 nhóm người cần phải có trách nhiệm đi tiên phong dẫn dắt về đạo đức, văn hoá, đó là giới lãnh đạo và quản lý, thầy cô giáo trong nhà trường và cha mẹ trong gia đình. Ba nhóm người này mà dẫn đầu về văn hoá, đạo đức thì tôi tin thế hệ thanh niên của chúng ta sẽ có ứng xử với đạo đức, văn hoá tốt hơn", ông Vân nhấn mạnh.

"Thể chế tồi thì có tiền cũng không tiêu được"

Phát biểu tại hội trường, đại biểu Vũ Tiến Lộc (đoàn Hà Nội) cho rằng, qua các số liệu thống kê đã công bố, nền kinh tế của nước ta đang khó khăn, các con số về tăng trưởng GDP và phát triển doanh nghiệp đều ở mức rất thấp trong lịch sử, trong khi các biện pháp hỗ trợ nền kinh tế không phát huy như kỳ vọng.

Tuy bối cảnh khó khăn như vậy, nhưng đại biểu Vũ Tiến Lộc nhận thấy nền kinh tế của nước ta vẫn nhiều điểm sáng, lạm phát kiểm soát ở mức thấp, tỷ giá tương đối ổn định, bất chấp sức ép từ bên ngoài đang gia tăng.

Ngoài ra, khu công nghiệp cũng dường như đảo ngược được xu hướng suy giảm hồi đầu năm và đang từng bước được phục hồi; tốc độ sụt giảm của xuất khẩu cũng đang chậm dần; đầu tư nước ngoài đang có những tín hiệu tích cực… Do đó, đại biểu Vũ Tiến Lộc hy vọng tốc độ tăng trưởng GDP sẽ đạt được mục tiêu của Chính phủ đã đề ra.

Để phục hồi, phát triển kinh tế, đại biểu khẳng định, điều quan trọng là cải cách thể chế.

"Thể chế tốt thì khai thông nguồn lực và giúp tiền đẻ ra tiền, còn thể chế tồi thì có tiền cũng không tiêu được", theo ông Lộc.

Vì vậy, đại biểu Vũ Tiến Lộc cho rằng, vấn đề quan trọng nhất trong bối cảnh hiện nay là phải tiếp tục đẩy mạnh cải cách thể chế để đơn giản hóa các thủ tục hành chính, phải khắc phục cho được những quy định pháp luật còn chồng chéo, bất cập. Đồng thời phải gỡ bỏ tâm lý sợ sai, e ngại việc thanh tra, kiểm tra của các cán bộ, công chức và doanh nghiệp.

Đại biểu cũng đề nghị cần nghiên cứu và đặt ra giới hạn để tần suất, phạm vi các cuộc thanh tra, kiểm tra để từ đó các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp có thể yên tâm tập trung nỗ lực để giải ngân các gói hỗ trợ phục hồi kinh tế.

Bên cạnh đó, cần bổ sung ngay chế tài kinh tế phù hợp để xử lý các vi phạm và không hình sự hóa các quan hệ kinh tế, đồng thời phải triển khai thiết thực, tận tâm các biện pháp bảo vệ cán bộ và cả các doanh nhân dám nghĩ, dám làm vì lợi ích chung, trong đó có yêu cầu phải luật hóa qua các quy định về vấn đề này. 

×