Sáng 22/5, Quốc hội thảo luận ở hội trường Dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi).

Bổ sung chế tài xử lý tổ chức, cá nhân làm chậm quá trình thanh tra

Quan tâm đến các hành vi bị nghiêm cấm, đại biểu Nguyễn Tạo (Lâm Đồng) đề nghị, cần quy định rõ ràng hơn hành vi cố ý không quyết định thanh tra để tránh lạm quyền, ví dụ như cơ quan thanh tra nhận được thông tin tố giác rõ ràng nhưng không hành động trong thời gian nhất định.

Cạnh đó, đại biểu Nguyễn Tạo đề nghị cơ quan soạn thảo quy định rõ ràng về hành vi sách nhiễu, gây khó khăn, phiền hà trong hoạt động thanh tra như yêu cầu cung cấp thông tin, tài liệu không liên quan đến nội dung thanh tra hoặc kéo dài thời hạn thanh tra không có lý do chính đáng; gây cản trở trong hoạt động của đối tượng được thanh tra...

"Cần có quy định về việc tiếp nhận và xử lý tố cáo từ đối tượng thanh tra về hành vi hối lộ, sách nhiễu thông qua hệ thống số hóa, bảo đảm bảo mật thông tin cho người tố cáo", đại biểu Nguyễn Tạo nêu.

Liên quan đến quy định bảo vệ người tiến hành thanh tra trước các hành vi can thiệp, đại biểu Nguyễn Tạo đề nghị cần phải quy định cụ thể về nội dung can thiệp trái pháp luật, tác động làm sai lệch hồ sơ như gây áp lực, đe dọa, mua chuộc hoặc cung cấp thông tin sai lệch, ảnh hưởng đến kết luận thanh tra.

Bổ sung quy định bảo vệ người tiến hành thanh tra như quy định bảo mật thông tin cá nhân, hỗ trợ pháp lý khi bị can thiệp trái pháp luật.

Đối với quy định yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan cung cấp thông tin, tài liệu, đại biểu Nguyễn Tạo đề nghị bổ sung chế tài xử lý khi cơ quan, tổ chức, cá nhân liên quan đến quyết định thanh tra có hành vi không cung cấp, trì hoãn hoặc cung cấp sai thông tin đến tình hình dẫn đến tình trạng né tránh, làm chậm quá trình thanh tra.

Tránh chồng chéo giữa thanh tra và kiểm tra

Đại biểu Trần Thị Nhị Hà (đoàn TP.Hà Nội) cho hay, bà đồng tình với ban soạn thảo về việc thống nhất khái niệm “thanh tra”, không phân biệt giữa thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành.

“Đây là tiếp cận phù hợp với thực tiễn, vì nhiều cuộc thanh tra hiện nay mang tính kết hợp, rất khó phân định rạch ròi”, bà Hà nói.

Việc sắp xếp lại hệ thống cơ quan thanh tra theo hướng thống nhất, theo bà Hà, đã góp phần khắc phục bất cập trên. Sau khi tinh gọn bộ máy, chức năng thanh tra chuyên ngành vẫn tiếp tục được duy trì để bảo đảm tính đầy đủ, hiệu quả trong quản lý nhà nước.

Nữ Đại biểu đoàn Hà Nội này nhận định, dự thảo luật và hệ thống thanh tra sau sắp xếp đã tách bạch hai hoạt động thanh tra và kiểm tra. Theo đó, thanh tra là hoạt động do cơ quan thanh tra chuyên trách thực hiện, còn kiểm tra là chức năng của thủ trưởng cơ quan quản lý chuyên ngành.

Điều 61, dự thảo luật quy định, thủ trưởng cơ quan quản lý Nhà nước phải thường xuyên tổ chức kiểm tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong phạm vi quản lý.

Nhưng điều đại biểu băn khoăn là dự thảo luật hiện chỉ đề cập nguyên tắc tránh chồng chéo giữa thanh tra và kiểm toán, mà chưa có quy định kiểm soát chồng chéo giữa thanh tra và kiểm tra, trong khi đây là vấn đề phổ biến, đặc biệt trong lĩnh vực quản lý doanh nghiệp.

“Tình trạng lặp lại các cuộc thanh tra, kiểm tra không chỉ gây tốn kém chi phí tuân thủ mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường đầu tư”, bà Hà nói.

Dẫn Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, bà Hà nhắc lại yêu cầu, chấm dứt tình trạng thanh tra, kiểm tra chồng chéo, kéo dài, không cần thiết; bảo đảm nguyên tắc chỉ thực hiện thanh tra, kiểm tra mỗi năm 1 lần với doanh nghiệp, trừ trường hợp có vi phạm rõ ràng.

“Nếu không có cơ chế điều phối cụ thể giữa thanh tra và kiểm tra, sẽ rất khó thực hiện hiệu quả chỉ đạo này”, theo lời bà Hà.

Từ đó, bà kiến nghị, bổ sung khái niệm “kiểm tra” vào dự thảo luật để làm rõ tính chất, chủ thể, hệ quả pháp lý và trách nhiệm tổ chức thực hiện.

Đại biểu Quốc hội đoàn Hà Nội cũng đề nghị bổ sung tại Điều 61 nguyên tắc phối hợp, tránh chồng chéo giữa kiểm tra và thanh tra; đồng thời giao Thanh tra Chính phủ, Thanh tra tỉnh vai trò đầu mối điều phối kế hoạch thanh tra, kiểm tra trong phạm vi quản lý.

Về nhiệm vụ, quyền hạn của Thanh tra Chính phủ, Thanh tra tỉnh, đại biểu Mai Văn Hải (đoàn Thanh Hóa) đề nghị, có quy định để làm sao xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của cơ quan thanh tra và ủy ban kiểm tra các cấp, khi một vụ việc có dấu hiệu vi phạm, cơ quan nào tiến hành trước, cơ quan nào tiến hành sau.

Đại biểu Quốc hội cũng đề nghị không quy định “ngày làm việc” mà chỉ quy định “ngày” về thời hạn thanh tra.

Dự thảo luật quy định, cuộc thanh tra do Thanh tra Chính phủ tiến hành không quá 60 ngày làm việc; trường hợp phức tạp thì có thể gia hạn một lần không quá 30 ngày làm việc; trường hợp đặc biệt phức tạp thì có thể gia hạn lần thứ hai không quá 30 ngày làm việc.

Theo đại biểu Mai Văn Hải, quy định như dự thảo luật vô hình chung kéo dài thời gian thanh tra. Điều này, sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của đối tượng thanh tra, cơ quan, doanh nghiệp.

“Một cuộc thanh tra, đặc biệt là thanh tra giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo thì chúng ta kiểm tra, xác minh, kết luận giải quyết càng nhanh càng tốt, không nên để kéo dài”, ông Hải góp ý, nên quy định thời hạn thanh tra như luật hiện hành.

Đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) cũng băn khoăn việc quy định như dự thảo, cuộc thanh tra do Thanh tra Chính phủ tiến hành có thể kéo dài đến 120 ngày làm việc.

×