Tướng mạo kỳ nhân

Đổng Hải Xuyên (1813 – 1882) sinh ra trong một gia đình nghèo ở thôn Chu Gia Vụ, huyện Văn An, thành phố Lang Phường, tỉnh Hà Bắc (Trung Quốc). Do gia cảnh bần hàn, Đổng Hải Xuyên phải bỏ học từ nhỏ, ngày ngày làm nông phụ giúp gia đình.

Theo Sohu, Đổng Hải Xuyên thân hình cao lớn, khí khái cứng cỏi hơn người. Dù không được học hành tới nơi tới chốn, nhưng ông được gia đình đặt nhiều kỳ vọng. Đổng Hải Xuyên thời thanh niên ham mê võ nghệ, từng bái nhiều võ sư trong vùng làm thầy.

Theo mô tả của Qulishi (trang chuyên lịch sử Trung Quốc), Đổng Hải Xuyên có vóc người cao to như hộ pháp. Cánh tay ông dài hơn người thường, bàn tay rất to. Khi Đổng Hải Xuyên đứng thẳng, ngón tay ông có thể chạm tới đầu gối. Một số người nói rằng Đổng Hải Xuyên có “long hình hầu tướng” (tướng mạo của rồng và khỉ).

Không chỉ giỏi võ nghệ, Đổng Hải Xuyên còn được mô tả là là người “ghét ác như thù”, thích hành hiệp trượng nghĩa. Ông từng có thời gian làm vệ sĩ trong nhà họ Châu, ở phía nam huyện Văn An, tỉnh Hà Bắc (Trung Quốc).

Kỳ ngộ

Theo LF.gov.cn (trang web hành chính thành phố Lang Phường), thời Hàm Phong đế nhà Thanh (1851 – 1862), Đổng Hải Xuyên “hành tẩu giang hồ” ở các tỉnh phía nam như Giang Tô, An Huy, Tứ Xuyên. Đi đến đâu, ông cũng kết giao thêm bằng hữu và tỉ thí võ thuật.

Cũng có thông tin cho rằng Đổng Hải Xuyên vì tránh nạn nên phải rời quê nhà Văn An đi lưu lạc khắp nơi. Thời Hàm Phong đế, Trung Quốc chứng kiến hai cuộc biến loạn lớn là Chiến tranh thuốc phiện lần 2 (1856 – 1860) và cuộc khởi nghĩa Thái bình thiên quốc (1851 – 1864) khiến hàng chục triệu người bỏ mạng.

Theo Sina, một lần đi lạc tới núi Cửu Hoa Sơn (tỉnh An Huy), Đổng Hải Xuyên vô tình gặp một đạo sĩ miền núi và được truyền dạy cho nhiều lý luận cao siêu của Đạo giáo, bao gồm cả thuyết âm dương, ngũ hành, bát quái. Ông cũng được học thêm một số môn võ bí truyền của phái Võ Đang.

Trên cơ sở những gì học được, kết hợp với võ công của bản thân, Đổng Hải Xuyên đã sáng tạo ra Bát quái chưởng – môn võ nổi danh đến ngày nay.

Bát quái chưởng

Bát quái chưởng cùng với Thái cực quyền và Hình ý quyền là 3 phái nổi bật thuộc Nội gia Nam phái ở Trung Quốc. Các môn Nội gia chú trọng rèn luyện khí công, tinh thần và tâm trí người luyện, nhưng chiêu thức cũng rất lợi hại. Bát quái chưởng còn có các tên gọi khác như Du thân bát quái chưởng, Long hình bát quái chưởng hay Bát quái liên hoàn chưởng, theo LF.gov.cn.

Bát quái chưởng lấy ý tưởng từ thuyết âm dương (tượng trưng là 2 màu đen – trắng) và bát quái (8 quẻ) của Đạo giáo. Bộ pháp (chuyển động chân) và chưởng pháp (chuyển động tay) của Bát quái chưởng giống như một đường tròn liên tục không dứt nối liền 8 phương vị bao gồm Càn, Khảm, Cấn, Chấn, Tốn, Ly, Khôn, Đoài. Vì vậy, Bát quái chưởng còn có tên gọi khác là “chuyển chưởng” (chưởng xoay).

Theo LF.gov.cn, hệ quyền của Bát quái chưởng gồm 18 đường La Hán thủ (võ La Hán), 72 ám cước (đòn đá ngầm) và 72 triệt thoái (đòn chặt chân). Bát quái chưởng ưu tiên sử dụng các loại vũ khí nhỏ gọn để kết hợp với quyền cước, nhưng cũng có một số bài võ sử dụng vũ khí lớn như đao, thương và kiếm.

Cao thủ nức tiếng Bắc Kinh

Năm Đồng Trị thứ tư (1865), Đổng Hải Xuyên đến Bắc Kinh. Ban đầu, ông được sung vào làm thái giám trong cung, nhưng khi làm việc thường tỏ thái độ cứng rắn, không hối lộ cấp trên, nên bị chuyển sang phủ Túc vương gia (Ái Tân Giác La Long Cần). Đổng Hải Xuyên có võ nghệ cao cường, được Túc vương gia coi trọng, cho giữ chức thủ lĩnh thị vệ trong phủ, quan hàm thất phẩm, theo LF.gov.cn.

Giải thích về lý do Đổng Hải Xuyên từ một trang anh hùng hảo hán lại chịu bị thiến, trở thành thái giám, KK News (trang tin Trung Quốc) viết:

Có lần, Đổng Hải Xuyên nhìn thấy một cụ già bị kẻ côn đồ hành hung. Không nén được tức giận, ông ra tay dạy cho tên côn đồ một bài học nhưng không may đánh chết hắn chỉ sau hai chưởng. Bị quan phủ truy nã, Đổng Hải Xuyên phải trốn lên Bắc Kinh, làm thái giám.

Cũng có thông tin cho rằng Đổng Hải Xuyên từng tham gia cuộc khởi nghĩa Thái Bình Thiên Quốc và chống lại triều đình. Ông chấp nhận bị thiến, vào cung làm thái giám để trốn tội hoặc âm mưu ám sát quan lại nhà Thanh.

Theo Sohu, vào thời nhà Thanh, việc tuyển chọn thái giám có quy định rất nghiêm ngặt. Người từ 15 trở lên không được phép tự thiến để làm thái giám mà trước tiên phải đăng ký với Bộ Lễ và phủ Nội vụ để kiểm tra gốc gác, lý lịch. Vì vậy, trường hợp của Đổng Hải Xuyên, 52 tuổi vẫn có thể làm thái giám trong cung là đặc biệt hiếm.

Tương truyền, trong một lần mừng thọ Túc vương gia, vì không chen chân nổi với đám đông dâng trà chúc thọ trong phủ, Đổng Hải Xuyên lùi lại, dùng khinh công phóng qua đầu mọi người. Ông được Túc vương gia khen ngợi, phong làm thủ lĩnh hộ vệ phủ thân vương, kiêm thêm chức giáo luyện (dạy võ) trong phủ. Từ đó, danh tiếng của Đổng Hải Xuyên nổi khắp trong ngoài thành Bắc Kinh.

Đối với một võ sư, danh tiếng lớn đồng nghĩa với phiền phức nhiều, theo LF.gov.cn. Ở Bắc Kinh, Đổng Hải Xuyên đã nhận lời thách đấu của nhiều võ sư. Tất cả đều bị ông đánh bại.

Trong các trận tỉ võ của Đổng Hải Xuyên, nổi tiếng nhất là trận đấu với Dương Lộ Thiền – cao thủ Thái cực quyền, được xưng là “Dương vô địch” chốn kinh thành.

Một lần, Dương Lộ Thiền (võ sư trong phủ Đoan vương gia) được đưa tới phủ Túc vương để thi đấu với một hộ vệ. Người này nhanh chóng bị Dương Lộ Thiền đánh bay ra khỏi võ đài. Đổng Hải Xuyên nhanh tay đỡ được viên hộ vệ. Ông nhảy lên đài, thách đấu với Dương Lộ Thiền.

Thái cực quyền và Bát quái chưởng giao đấu. Qua nhiều hiệp, Dương Lộ Thiền và Đổng Hải Xuyên vẫn bất phân thắng bại. Cả hai được Túc vương gia khen ngợi và trận đấu được xử hòa.

Một lần khác, Đổng Hải Xuyên cũng bị thủ hòa bởi Quách Văn Thâm – cao thủ phái Hình Ý Quyền. Trận đấu này không được nhiều người biết tới. Hai người sau đó kết làm bạn thân.

Theo LF.gov.cn, sinh thời, Đổng Hải Xuyên đánh bại vô số võ sư, danh tiếng lừng lẫy ở Bắc Kinh. Trên bia mộ của ông, các học trò còn khắc dòng chữ:

“Cả chục võ sĩ vây đánh, tay đều tê dại. Lại có các võ sư về kiếm kích thử tài. Đổng tiên sinh tay không cướp khí giới, chân đạp chân. Người thách đấu toàn thân tê cứng”.

Và: “Đổng tiên sinh ngao du ở ngoài, thách đấu nhiều người cầm vũ khí cùng vây đánh. Tiên sinh bốn mặt chống cự nhanh như gió cuốn. Mọi người đứng xem hết lời ca ngợi là thần dũng”.

Năm Đồng Trị thứ 13 (1874), Đổng Hải Xuyên rời phủ Túc vương, mở võ đường ở Bắc Kinh. Các đệ tử tìm đến theo học rất đông.

Theo Sohu, Đổng Hải Xuyên tuyển chọn đệ tử rất khắt khe, nhưng khi chỉ dạy lại tùy theo căn cơ, năng khiếu của mỗi người mà đưa ra “giáo án” riêng. Vì vậy, Bát quái chưởng về sau chia làm nhiều trường phái với những đặc điểm khác nhau.

Đổng Hải Xuyên có nhiều đệ tử nổi tiếng như Sử Lập Khanh, Lưu Phụng Xuân, Lương Chấn Tấn, Trương Triệu Đông, Tống Trường Vinh, Mã Quý, Vi Phước, Trịnh Đình Hoa, Tống Vĩnh Tường, Mã Duy Kỳ, Ngụy Cát, Lý Văn Bảo, Doãn Phúc, Lý Tồn Nghĩa, Sử Kế Đông…

Trong đó, những người như Doãn Phúc, Trịnh Đình Hoa, Sử Kế Đông dù đã là võ sư có tiếng tăm ở Bắc Kinh nhưng vẫn tìm đến bái Đổng Hải Xuyên làm thầy. Nhờ thầy hay – trò giỏi, Bát quái chưởng được lưu truyền rộng rãi và nổi tiếng không kém gì Thái cực quyền.

Theo Sohu, Cung Bảo Điền (1870 – 1943), một trong 3 đại nội thị vệ thân cận của Từ Hi Thái Hậu, là đệ tử của Doãn Phúc. Cung Bảo Điền cũng là cao thủ Bát quái chưởng, gọi Đổng Hải Xuyên là sư công.

Cuối đời

Theo Sina, năm Quang Tự thứ 8 (1882), Đổng Hải Xuyên qua đời và được chôn cất ở Đông Trực Môn, thành Bắc Kinh. Đổng Hải Xuyên không có con cái. Các học trò dựng bia mộ và khắc nhiều dòng chữ về sự nghiệp võ thuật của ông.

“Danh tiếng của Đổng tiên sinh ngày càng lớn. Đến chơi nhà ông thường có cả trăm người. Đại quan lui tới tư gia cũng đến cả ngàn người”, trên bia mộ khắc.

Đời sau cũng có nhiều giai thoại, sách truyện viết về Đổng Hải Xuyên, nổi tiếng nhất là tiểu thuyết “Ung Chính kiếm hiệp đồ” của Thường Kiệt Diểu – tác giả thời Dân Quốc. Trong tiểu thuyết, nhân vật Đổng Lâm (nguyên mẫu là Đổng Hải Xuyên) có võ công cái thế, hành hiệp trượng nghĩa khắp nơi. Cuộc đời Đổng Hải Xuyên và nguồn gốc của Bát quái chưởng vì vậy càng thêm màu sắc ly kỳ.

×