Tổng thống Nga Putin. Ảnh Getty

Các quan chức ở Washington DC đã hoài nghi về quan điểm cho rằng Moscow thực sự tìm kiếm một giải pháp thương lượng để chấm dứt cuộc xung đột, nhưng đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov nói với Newsweek rằng: "Chúng tôi xem xét các tuyên bố của đại diện chính quyền Mỹ về việc Nga được cho là thiếu sẵn sàng" cho các cuộc đàm phán hòa bình với Ukraine như một nỗ lực có chủ ý nhằm 'đảo ngược' mọi thứ".

Vào thời điểm quân đội Nga đã đạt được những thắng lợi quan trọng đối với thành phố Kharkov lớn thứ hai của Ukraine, phá vỡ tình trạng bế tắc kéo dài hàng năm, Antonov tuyên bố rằng "không thể có chuyện bàn về bất kỳ việc "đóng băng" cuộc xung đột nào" và nhà lãnh đạo Nga "đã không làm như vậy". 

Ông nói: "Tôi xin nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận nào giữa Nga và Ukraine đều phải tính đến tình hình 'trên thực tế'. "Việc rút lui hoặc rút lui của Lực lượng vũ trang Liên bang Nga về các đường phân chia giả định bị loại trừ. Hãy để chúng tôi nhắc bạn: có Hiến pháp của Nga. Biên giới của chúng tôi, bao gồm các chủ thể liên bang mới, được đánh dấu rõ ràng ở đó".

Những đường biên giới như vậy vẫn là điểm tranh chấp cốt lõi giữa Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Cuộc trưng cầu dân ý vào tháng 9/2022 của Nga nhằm sáp nhập các tỉnh Donetsk, Kherson, Luhansk và Zaporizhzhia của Ukraine đã không nhận được sự công nhận của quốc tế, cũng như cuộc bỏ phiếu gây tranh cãi vào tháng 3/2014 về việc sáp nhập Bán đảo Crimea trong bối cảnh tình trạng bất ổn ngày càng tồi tệ dẫn đến cuộc chiến đang diễn ra.

Antonov nói: "Tổng thống Putin chỉ ra rằng Liên bang Nga cần những đảm bảo an ninh hữu hình, được ghi nhận một cách hợp pháp trên giấy tờ. Tuy nhiên, dựa trên tình hình hiện tại ở Ukraine, vẫn chưa rõ chính xác ai có thể ký văn bản, có tính đến việc chấm dứt nhiệm kỳ của Zelensky. Đây là một vấn đề nghiêm trọng cần được giải quyết".

Tổng thống Ukraine Zelensky lẽ ra phải đối mặt với cuộc bầu cử vào tháng 3 hoặc tháng 4 năm nay, nhưng các đảng chính trị đã đồng ý đình chỉ cuộc bỏ phiếu theo tình trạng thiết quân luật của quốc gia do cuộc chiến đang diễn ra bắt đầu từ quyết định của Putin phát động cái gọi là "Chiến dịch quân sự đặc biệt" vào tháng 2/2022. 

Các quan chức Nga coi cuộc xung đột là một cuộc chiến phòng thủ chống lại sự mở rộng hơn nữa của liên minh quân sự NATO do Mỹ dẫn đầu dọc biên giới Nga. Các quan chức Mỹ gọi đây là một "cuộc chiến tranh xâm lược vô cớ" và đã cung cấp cho Ukraine hàng tỷ USD viện trợ quân sự và kinh tế.

Chính quyền của Tổng thống Joe Biden đã nhiều lần nhấn mạnh rằng họ sẽ không theo đuổi bất kỳ cuộc đàm phán nào nhằm chấm dứt xung đột nếu không có sự tham gia của chính phủ Ukraine. Khi một báo cáo của Reuters xuất hiện hôm thứ Sáu trích dẫn 4 nguồn tin giấu tên của Nga tuyên bố rằng Điện Kremlin đã sẵn sàng tạm dừng xung đột thông qua một lệnh ngừng bắn được đàm phán nhằm củng cố các chiến tuyến hiện tại, các quan chức Mỹ đã tỏ ra nghi ngờ.

Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao nói với Newsweek : "Điện Kremlin vẫn chưa thể hiện bất kỳ sự quan tâm có ý nghĩa nào đến việc chấm dứt chiến tranh của mình, hoàn toàn ngược lại. Bất kỳ sáng kiến nào cho một nền hòa bình toàn diện, công bằng và lâu dài ở Ukraine phải dựa trên sự tôn trọng đầy đủ đối với độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, trong phạm vi biên giới được quốc tế công nhận và phù hợp với các mục đích và nguyên tắc của Hiến chương Liên Hợp Quốc".

Ngày 24/5, Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba lập luận rằng những diễn biến mới nhất cho thấy nỗ lực phá hoại hội nghị thượng đỉnh hòa bình sắp tới của Ukraine sẽ được tổ chức vào tháng tới tại Thụy Sĩ.

Kuleba viết trên X, trước đây là Twitter rằng: "Putin hiện không có mong muốn chấm dứt hành động gây hấn chống lại Ukraine. Chỉ có tiếng nói thống nhất và nguyên tắc của đa số toàn cầu mới có thể buộc ông ấy chọn hòa bình thay vì chiến tranh. Đây là điều mà Hội nghị thượng đỉnh hòa bình dự định đạt được. Đây là lý do tại sao ông ấy rất sợ nó".

Ông Zelensky cũng lập luận rằng nhà lãnh đạo Nga "sợ những gì hội nghị thượng đỉnh có thể mang lại" . Tổng thống Ukraine tuyên bố rằng "thế giới có khả năng buộc Nga phải hòa bình và tuân thủ các chuẩn mực an ninh quốc tế".

Về phần mình, Đại sứ Antonov bác bỏ hội nghị thượng đỉnh hòa bình mà Nga không nhận được lời mời tham dự là một việc bất hợp pháp.

Ông Antonov nói: "Trên thực tế, sáng kiến này không gì khác hơn là một hành động báng bổ nhằm mục đích đánh lạc hướng cộng đồng thế giới khỏi những vấn đề then chốt của thời đại chúng ta. Việc thay thế công việc ngoại giao và pháp lý nghiêm túc bằng những lời nói suông và lặp đi lặp lại các khẩu hiệu chính trị sẽ không hiệu quả".

Ông nói thêm: "Hơn nữa, hội đồng Thụy Sĩ không có quyền xác nhận tính hợp pháp của Zelensky. Đơn giản là họ không có thẩm quyền".

Trong khi đó, chiến tranh tiếp tục diễn ra ác liệt khi lực lượng Nga tiến về phía Kharkov cũng như các tỉnh Donetsk và Zaporizhzhia. Antonov cảnh báo rằng tình hình chiến trường sẽ chỉ trở nên tồi tệ hơn đối với Ukraine nếu các yêu cầu của Nga tiếp tục bị Kiev và những người ủng hộ quốc tế từ chối.

Ông nói: "Nếu đề xuất của Nga về các cuộc đàm phán hòa bình ở Washington một lần nữa bị phớt lờ, người Ukraina sẽ mất nhiều lãnh thổ hơn những gì họ hiện có". 

×