Chiều 16/6, Quốc hội thảo luận ở hội trường về dự án Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc.

"Việt Nam đi muộn nhưng không thể đi sau"

Mở đầu phát biểu giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu, Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã điểm lại hành trình đầy ý nghĩa của Việt Nam trong sứ mệnh gìn giữ hòa bình.

Khởi đầu từ những chuyến khảo sát thực địa năm 2012, đến năm 2014, hai sĩ quan đầu tiên của Việt Nam đã được cử tới các phái bộ. Tiếp nối thành công đó, lực lượng Quân y chính thức tham gia vào năm 2018 và lực lượng Công binh vào năm 2022 tại các địa bàn chiến lược như Trung Phi và Nam Sudan.

Chia sẻ về bối cảnh thực tế, Bộ trưởng nhấn mạnh những khó khăn đặc thù tại các quốc gia này. Trong đó, Nam Sudan là một quốc gia vừa giành độc lập năm 2012, đối mặt với vô vàn thách thức. Điều kiện cơ sở vật chất hết sức thiếu thốn, từ sân bay quốc tế không có băng chuyền hành lý, đến những con đường bụi mù với bùng binh chỉ là một chiếc lốp xe ô tô.

"Giữa thủ đô Juba của Nam Sudan, ở một ngã tư rất lớn, đường đi rất bụi và cái bùng binh là bằng một cái lốp xe thôi. Như vậy, điều kiện khi tái thiết lại đất nước, tách ra khỏi một đất nước lớn hơn là cực kỳ khó khăn", Bộ trưởng thuật lại những khó khăn của người dân và nhấn mạnh, điều này đòi hỏi sự nỗ lực phi thường của lực lượng mũ nồi xanh.

Đại tướng nhấn mạnh, việc tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc là trách nhiệm của một quốc gia thành viên. Với tinh thần "chúng ta đi muộn nhưng không thể đi sau", Việt Nam đã thể hiện sự cam kết mạnh mẽ. Chỉ trong vòng 7-8 năm, Việt Nam đã cử hơn 1.000 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia. Sắp tới, Bệnh viện Dã chiến cấp 2 sẽ triển khai lần thứ bảy và đội Công binh sẽ lên đường lần thứ sáu.

Một trong những điểm khác biệt và tạo nên dấu ấn sâu sắc của người lính "mũ nồi xanh" Việt Nam chính là các hoạt động hỗ trợ cộng đồng, vượt ra ngoài nhiệm vụ chính được giao.

Trong khi lực lượng nhiều nước khác chủ yếu thực hiện nhiệm vụ theo phân công của phái bộ, thì cán bộ, chiến sĩ của chúng ta còn chủ động xây trường, dạy học, khám chữa bệnh, cấp thuốc cho người dân, thậm chí may khẩu trang tặng các cộng đồng. Những hành động này đã để lại niềm tin và ấn tượng rất sâu sắc trong lòng người dân địa phương.

Trong nước vất vả một, thì tham gia gìn giữ hoà bình vất vả mười

Bộ trưởng Phan Văn Giang xúc động kể lại câu chuyện sĩ quan Mạc Đức Trọng (một trong hai sĩ quan đầu tiên của Việt Nam đi gìn giữ hoà bình Liên Hợp Quốc) khi trở về đã báo cáo: "Em chỉ tiếc nuối vì chưa kịp làm xong ngôi nhà cho một cô giáo địa phương", dù cho vật liệu làm nhà chỉ đơn giản là những thùng gỗ, vỏ hàng mà quân đội ta vận chuyển sang".

Bộ trưởng cũng thẳng thắn nêu lên những rủi ro mà cán bộ, chiến sĩ phải đối mặt, như khí hậu khắc nghiệt khiến hầu hết các chiến sĩ đều bị sốt rét. Khi khám chữa bệnh cho người dân, nguy cơ lây nhiễm các bệnh truyền nhiễm như HIV là rất cao, trong khi trước đây chúng ta chưa có chính sách đặc thù cho những rủi ro này.

Theo Bộ trưởng, chính những thực tế phát sinh từ thực tế cho thấy sự cần thiết phải ban hành Luật về tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc. Điều này sẽ tạo ra một hành lang pháp lý đầy đủ, cụ thể hóa các chính sách, chế độ, đặc biệt là các chính sách vượt trội, trong đó ưu tiên cho nữ quân nhân, để họ yên tâm thực hiện nhiệm vụ.

"Sự hy sinh, cống hiến của các quân nhân đã được ghi nhận xứng đáng. Rất nhiều đồng chí, đặc biệt là các nữ quân nhân, sau khi hoàn thành nhiệm vụ trở về đã được thăng quân hàm trước niên hạn, được ưu tiên bố trí công tác. Có nữ sĩ quan đi là Đại úy, về được thăng Thiếu tá, hay có đồng chí hiện đang giữ cương vị Phó Trưởng ban Phụ nữ Quân đội. Đó là sự ghi nhận cho những nỗ lực phi thường của họ, khi phải xa gia đình, đối mặt với khó khăn, nguy hiểm ở một môi trường hoàn toàn xa lạ", Đại tướng Phan Văn giang cho hay.

Về ngân sách, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng cho biết, ngân sách nhà nước bảo đảm cho công tác huấn luyện, mua sắm trang bị trong nước. Khi quân nhân bước chân ra khỏi biên giới, toàn bộ chi phí và các chế độ chính sách sẽ do Liên hợp quốc bảo đảm.

“Chúng ta phải nói rằng ở trong nước vất vả một, thì ở ngoài đấy phải vất vả bảy, tám, có khi đến mười. Việc ban hành luật sẽ là sự ghi nhận, động viên và tạo điều kiện tốt nhất cho lực lượng đang ngày đêm làm rạng danh Tổ quốc trên trường quốc tế”, Bộ trưởng Phan Văn Giang nói.

×