Dám lấy thịt loài cá khổng lồ, máu lạnh làm khô, nhóm sinh viên Sóc Trăng khiến nhiều người bất ngờ vì ăn vào ngon như thịt gà, ngọt như thịt thỏ

Các sinh viên Khoa Nông nghiệp - Thủy sản, Trường Cao đẳng Nghề Sóc Trăng nhận thấy thịt cá sấu là một nguyên liệu độc đáo, giá thành thấp, dinh dưỡng cao nhưng vẫn chưa phổ biến rộng rãi trong thị trường nội địa. Vì vậy, cuối năm 2024, cả nhóm đã lên ý tưởng tạo ra một sản phẩm mới từ nguyên liệu này - đó là món khô cá sấu lá chanh.

Nhóm gồm 5 thành viên của các lớp Chế biến và Bảo quản thủy sản, gồm: Lưu Phùng Ngọc Tuyết, Thạch Trúc Như (vừa tốt nghiệp) và 3 sinh viên năm nhất (Huỳnh Hoàng Duy, Đồ Minh Diệp, Đỗ Thị Mỹ Hằng), cùng với sự hướng dẫn của cô Huỳnh Thị Thủy Tiên - Phó Trưởng Khoa Nông nghiệp - Thủy sản, Trường Cao đẳng Nghề Sóc Trăng.

Nói về ý tưởng để thực hiện món ăn “độc lạ” này, các bạn chia sẻ, những năm gần đây nghề nuôi cá sấu với quy mô nhỏ và vừa đã và đang phát triển khá mạnh ở một số tỉnh vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Tại tỉnh Sóc Trăng, nghề nuôi cá sấu đang được nuôi với số lượng lớn ở huyện Thạnh Trị, thị xã Ngã Năm,… với mục đích chính là lấy da để xuất khẩu nên phần thịt cá sấu chỉ là phần phụ phẩm và có giá trị kinh tế thấp. Do đó đa dạng sản phẩm từ thịt cá sấu là cần thiết để nâng cao giá trị kinh tế cho thịt cá sấu.

Hơn nữa, thịt cá sấu là một loại thực phẩm đặc biệt, được đánh giá là “siêu thực phẩm” bởi các chuyên gia dinh dưỡng. Thành phần của thịt cá sấu chứa hàm lượng protein cao (gần tương đương thịt bò), rất ít chất béo bão hòa, và đặc biệt giàu axit amin thiết yếu, kẽm, sắt, cùng một số hoạt chất có lợi cho sức khỏe.

Ngoài ra, trong y học cổ truyền, thịt cá sấu còn được xem là bài thuốc hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến phổi như hen suyễn, ho kéo dài, viêm phế quản…

Các bạn bắt đầu thực hiện dự án từ khoảng tháng 11/2024, đến nay đã được hơn 6 tháng. Giai đoạn đầu nhóm tập trung nghiên cứu tài liệu, tìm hiểu đặc điểm thịt cá sấu, phỏng vấn người tiêu dùng về nhận thức và mức độ chấp nhận sản phẩm từ cá sấu.

Sau đó, nhóm tiến hành thử nghiệm quy trình chế biến: chọn phần thịt phù hợp (chủ yếu là phần thịt thăn - thớ thịt đều đẹp, thích hợp để làm khô); tìm công thức tẩm ướp hợp khẩu vị chung; chọn phương pháp sấy phù hợp (sấy nhiệt, sấy lạnh, kết hợp); khảo sát cảm quan (màu, mùi, vị, độ dai, mức độ chấp nhận).

Sau khoảng 3 tháng thử nghiệm và tinh chỉnh, nhóm đã cho ra phiên bản sản phẩm hoàn chỉnh đầu tiên - đạt yêu cầu về độ an toàn, cảm quan và khả năng bảo quản trên 2 tháng.

Tuy nhiên, thịt cá sấu nguyên liệu rất tanh và đây cũng là khó khăn nhất mà nhóm phải khắc phục. Nhóm phải xử lý khử tanh bằng các gia vị như gừng, sả, sau đó luộc rồi sấy khô, trước khi chế biến thịt cá sấu xé sợi cùng với sả, ớt, lá chanh. Bí quyết hay ở chỗ là làm sao phải khử cho thịt cá không bị tanh - đó cũng là điều quan trọng nhất khi làm sản phẩm khô này. Ở tất cả mọi khâu, từng công đoạn đòi hỏi sự tập trung toàn bộ, làm kỹ, không được qua loa.

Vì vậy mà sản phẩm hiện nay đã mất đi vị tanh của thịt cá sấu - nhóm sinh viên nói về quy trình chung. Sản phẩm nhận được nhiều lời khen về hương vị, độ độc đáo, và cảm giác “lạ mà quen”. Nhiều người bất ngờ khi biết đây là thịt cá sấu vì hương vị không khác nhiều thịt gà hoặc thịt thỏ nhưng có độ săn chắc đặc trưng. Giá cả đối với món ăn này cũng rất phải chăng - với mỗi hộp khô cá sấu lá chanh 100gram có giá 50.000 đồng.

Cô Huỳnh Thị Thủy Tiên - Phó Trưởng Khoa Nông nghiệp - Thủy sản, cho biết: “Chúng tôi rất vui khi sản phẩm được đánh giá cao. Đáng vui mừng hơn là Dự án “khô cá sấu lá chanh” của nhóm sinh viên Trường Cao đẳng Nghề Sóc Trăng đã vượt qua hàng trăm dự án để giành giải nhất tại cuộc thi sinh viên với ý tưởng khởi nghiệp năm 2025 do Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức”.

Thế nhưng, khó khăn gặp phải hiện nay chính là nhiều người vẫn còn tâm lý ngại ăn thịt cá sấu, nên khâu truyền thông và tác động vào thị trường là thách thức lớn. Bao bì và nhãn mác ban đầu cũng còn đơn giản, chưa đủ chuyên nghiệp.

Vì vậy, nhóm thực hiện thông qua giảng viên hướng dẫn sẽ tiếp tục điều chỉnh công thức tẩm ướp theo khẩu vị từng vùng (ví dụ miền Bắc chuộng vị đậm, miền Nam thích ngọt dịu). Đồng thời phát triển thêm các phiên bản mới như khô cá sấu cay tê vị ớt, snack cá sấu sấy giòn. Quan tâm thiết kế bao bì chuyên nghiệp hơn, có nhãn phụ tiếng Anh để nhắm tới khách du lịch và thị trường xuất khẩu nhỏ lẻ.

Đối với quảng bá - truyền thông, sẽ có kênh TikTok và Instagram riêng để chia sẻ quy trình làm sản phẩm, giải thích lợi ích thịt cá sấu, nhận phản hồi từ người dùng. Làm video review món ăn từ người thật trải nghiệm lần đầu. Tổ chức các buổi ăn thử miễn phí, tham gia nhiều hơn các hội chợ thực phẩm, các buổi “startup showcase” của trường và địa phương. Hướng đến tiềm năng mở rộng thị trường trong nước và quốc tế, nhất là phân khúc thực phẩm quà tặng cao cấp, healthy food và khách du lịch.

Nhóm cũng đang xem xét việc liên kết với một số đại lý thực phẩm sạch để phân phối thử, đồng thời tiến hành đăng ký mã vạch, giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm để hướng đến thương mại hóa sản phẩm trên các nền tảng như Shopee Food, Tiki, hoặc sàn thương mại điện tử nội địa.

Với hàng loạt ưu thế của một sản phẩm hoàn toàn mới như mang tính đặc trưng, món ăn tiện lợi, giá trị dinh dưỡng cao, đảm bảo chất lượng với giá thành thấp, tin rằng khô cá sấu lá chanh có thể phát triển thành sản phẩm OCOP ở địa phương và sẽ được nhiều người đón nhận thưởng thức.

×