Xây dựng thành công thương hiệu cá nước lạnh

Theo tìm hiểu của phóng viên, năm 2004, cá hồi vân và cá tầm được Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I nhập khẩu trứng cá đã thụ tinh về nuôi thử nghiệm thành công tại huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai.

Đến năm 2006, cá tầm được đưa vào Tây Nguyên nuôi thử nghiệm tại tỉnh Lâm Đồng. Công nghệ sản xuất giống nhân tạo cá tầm đã được các Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I và III nghiên cứu thông qua nhiều đề tài/dự án.

Sau hơn 20 năm thuần hoá thành công ở mảnh đất Sa Pa, đến nay sản phẩm cá tầm, cá hồi Lào Cai không chỉ đáp ứng nhu cầu tiêu thụ trong nước mà còn bước đầu hướng tới xuất khẩu.

Anh Trần Chung Hưng, một trong những người đầu tiên nuôi thử nghiệm cá nước lạnh thành công ở Sa Pa những năm 2006 - 2007 cho biết, thời điểm đó cá hồi, cá tầm ít người biết tới, người tiêu dùng cũng chưa có thói quen ăn cá hồi, cá tầm. Cá nuôi đến tuổi thu hoạch, anh Hưng chỉ biết nướng lên rồi đem bán cho khách du lịch ở quanh khu vực Thác Bạc.

Sau nhiều năm chìm nổi với nghề nuôi cá nước lạnh, đến nay, anh Hưng cùng các chủ trang trại ở Sa Pa đã xây dựng thành công thương hiệu cá tầm, cá hồi nhờ chất lượng thơm ngon, hầu như du khách khi đến Sa Pa đều muốn thưởng thức cá hồi, cá tầm tươi.

Tính đến hết năm 2024, trên địa bàn thị xã Sa Pa có 768 cơ sở nuôi cá hồi, cá tầm tập trung tại các xã, phường. Tổng sản lượng cá tầm, cá hồi ước đạt 1.332 tấn/năm.

Hiện anh Trần Chung Hưng đang có đàn cá nước lạnh lớn nhất tỉnh, với hơn 100 bể nuôi cá thương phẩm và cá giống.

Không những thế, anh Hưng còn thử nghiệm, nuôi thành công 2 loài cá “quý tộc” này ở Lai Châu và Yên Bái.

Tất cả các trang trại nuôi cá của anh đều có khu vực riêng để ấp nở, ương dưỡng cá giống nhằm chủ động cung cấp con giống khoẻ mạnh cho trang trại của gia đình, đồng thời cung cấp con giống cho bà con có nhu cầu.

Do cá tầm, cá hồi là những loài cá khó tính, đòi hỏi thức ăn phải đảm bảo an toàn, chất lượng nên anh Hưng đã liên kết với Công ty TNHH De Heus để nhập thức ăn dành riêng cho cá nước lạnh. Từ đây, anh Hưng lại trở thành địa chỉ uy tín cung cấp thức ăn chất lượng cho những hộ nuôi cá tầm, cá hồi ở Lào Cai.

Bình quân mỗi năm, anh Hưng xuất bán ra thị trường trong và ngoài tỉnh khoảng 700.000 con giống cá hồi, cá tầm, thu về hơn 10 tỷ đồng. Ngoài ra, anh Hưng còn có doanh thu hàng chục tỷ đồng từ bán cá hồi, cá tầm thương phẩm...

Từ những người đi tiên phong thành công như anh Hưng, đến nay trên địa bàn thị xã Sa Pa đã có hàng trăm cơ sở nuôi cá nước lạnh lớn nhỏ.

Đơn cử như ở xã Ngũ Chỉ Sơn, hiện đang có 164 cơ sở nuôi cá hồi, cá tầm tập trung tại các thôn Can Hồ Mông, Can Hồ A, Móng Xoá, Suối Thầu 1, Suối Thầu 2,... với sản lượng trên 320 tấn cá thương phẩm/năm. Nhờ nuôi cá nước lạnh nhiều hộ dân đã vươn lên thoát nghèo, có của ăn, của để.

Năm 2016, ông Lý A Dình, thôn Can Hồ Mông, xã Ngũ Chỉ Sơn đã mạnh dạn bỏ vốn của gia đình và vay thêm vốn từ Phòng giao dịch ngân hàng Chính sách xã hội thị xã để xây 2 bể nuôi cá nước lạnh.

Từng bước khắc phục khó khăn về vốn đầu tư giống, cơ sở nuôi, đến nay, ông Dình đã có 5 bể cá được xây dựng khang trang, kiên cố để nuôi hàng nghìn con cá tầm.

“Gia đình tôi nuôi theo kiểu gối vụ, trung bình mỗi vụ nuôi khoảng 13 tháng, thu về 5 tấn cá, giá bán trung bình từ 180.000 – 200.000 đồng/kg, doanh thu khoảng 1 tỷ đồng. Sau khi trừ chi phí tôi lãi khoảng 500 triệu đồng, gia đình đã thoát nghèo bền vững, vươn lên làm giàu ở địa phương” – ông Dình chia sẻ.

Phát triển bền vững nghề cá nước lạnh

Theo ông Dình, nuôi cá nước lạnh đòi hỏi chi phí đầu tư lớn, rủi ro cao, nhất là bệnh ở cá và mùa mưa lũ nước đục cá hay bị chết. Do đó, đòi hỏi người nuôi phải nắm chắc quy trình kỹ thuật tốt từ khâu chăm sóc, cho ăn, vệ sinh bể cá cho đến việc lựa chọn thức ăn cho cá phù hợp.

Theo ông Vù A Xá, Chi Hội trưởng Chi Hội nghề nghiệp nuôi cá nước lạnh thôn Nậm Than (xã Liên Minh, thị xã Sa Pa), để các hộ nuôi cá nước lạnh có thể hỗ trợ, học hỏi lẫn nhau, Hội Nông dân thị xã Sa Pa đã thành lập Chi Hội nghề nghiệp nuôi cá nước lạnh, đi vào hoạt động từ hơn 10 năm nay.

Năm 2023, do bị ảnh hưởng bởi mưa lũ nên nhiều đàn cá hồi, cá tầm của hội viên bị chết và nước lũ cuốn trôi, gây thiệt hại rất lớn. Vượt qua những mất mát, đau thương, người dân đã giúp đỡ nhau khôi phục lại sản xuất, hỗ trợ con giống, thức ăn, cơ sở vật chất... Sau khoảng 1 năm đầu tư, đến nay nhiều thành viên đã ổn định sản xuất và có cá xuất bán.

“Gia đình tôi có 8 bể cá đã được khôi phục. Vừa qua, gia đình tôi bán được hơn 2 tấn cá hồi, với giá 150.000 đồng/kg, thu về trên 300 triệu đồng”, ông Vù A Xá thông tin.

Ông Phạm Tiến Dũng, Phó Chủ tịch UBND thị xã Sa Pa (Lào Cai) cho biết: Nghề nuôi cá nước lạnh trên địa bàn thị xã mang lại giá trị kinh tế cao gấp nhiều lần so với các ngành sản xuất nông nghiệp khác.

Nhờ nuôi cá nước lạnh, giúp nhiều hộ nông dân vươn lên thoát nghèo, trở thành tỷ phú, tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động địa phương.

Để phát triển nuôi cá nước lạnh theo hướng bền vững, thời gian tới, thị xã Sa Pa sẽ tiếp tục triển khai hiệu quả quy hoạch vùng nuôi cá nước lạnh tập trung, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ chăn nuôi cá và quản lý quy hoạch, tổ chức sản xuất.

Khắc phục tình trạng nuôi quy mô nhỏ lẻ, manh mún để thuận lợi cho việc quản lý, bảo vệ môi trường và xử lý chất thải.

Địa phương khuyến khích các hộ dân liên kết thành lập tổ hợp tác, HTX chăn nuôi cá nước lạnh để cùng chia sẻ kinh nghiệm nuôi, tiêu thụ sản phẩm.

Đồng thời, hình thành các cơ sở sản xuất nuôi trồng, chế biến sâu sản phẩm cá nước; hỗ trợ người dân tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi... nhằm đưa nghề cá nước lạnh tại đây phát triển bền vững, chuyên nghiệp.

×