Câu chuyện cảm động về nàng Bình Khương

Để xây dựng thành, Hồ Quý Ly đã cho người đào đắp tới 80.000 m3 đất, khai thác vận chuyển, lắp đặt 20.000-25.000 m3 đá phiến, có những khối đá nặng tới 25 tấn (ở mặt tường cổng Tây).

Tại đây, với khoảng 600 năm tồn tại, Thành nhà Hồ-công trình kiến trúc đá cổ, một kiệt tác thể hiện tài năng, trí tuệ siêu phàm của người Việt chứa đựng bao nhiêu điều bí ẩn, trong đó chuyện nàng Bình Khương đập đầu vào đá tuẫn tiết kêu oan cho chồng vẫn vang vọng.

Theo sử sách ghi lại, nàng Bình Khương là vợ của Trần Công Sỹ (Cống Sinh), là một vị quan được Hồ Quý Ly giao cho giám sát và đốc thúc quân lính xây dựng đoạn thành phía Đông.

Lúc này, việc dời đô vô cùng cấp bách bởi quân Minh đã nhiều lần nhăm nhe vượt ải Bắc tiến vào nước ta. Tiến độ xây thành đang gấp rút từng ngày, thế nhưng đoạn thành phía Đông do Trần Công Sỹ phụ trách cứ xây gần xong lại sập, không ai rõ nguyên nhân do đâu.

Nghi ngờ Trần Công Sỹ làm phản, cố ý làm chậm tiến độ xây thành, Hồ Quý Ly tức giận đã cho người chôn ông ngay vào tường thành để làm gương và răn đe quân lính.

Khi nghe tin chồng bị chôn sống, nàng Bình Khương đã chạy đến kêu oan cho chồng, nhưng nỗi oan trời xanh không thấu và để giữ tiết thủy chung nghĩa vợ chồng, nàng đã đập đầu vào tảng đá xanh nơi chồng bị chôn vùi để tuẫn tiết. Cũng tại đây, tảng đá nơi nàng Bình Khương đập đầu ấy lõm sâu xuống in hình đầu người và hai bàn tay.

Đền thờ nàng Bình Khương rất thiêng

Đến đời vua Đồng Khánh (nhà Nguyễn) người ta nghe tin đồn về dấu tay và đầu nàng Bình Khương vẫn còn in rõ trên phiến đá tường thành sau mấy trăm năm, nên khách xa gần hiếu kỳ tìm về đây rất đông. Viên hào lý trong làng Đông Môn lo ngại tiếng đồn ngày càng vang xa sẽ gây phiền phức nên đã thuê thợ về đục cả phiến đá đem chôn xuống lòng đất.

Bấy giờ, Tri phủ Đoàn Thước nghe tin, sai lính tìm bằng được và đào phiến đá đó lên, lắp đúng vào chỗ cũ và khắc dòng chữ "Trần triều Cống Sinh - Bình Khương nương, phu nhân tri thạch" (tạm dịch Tảng đá nàng Bình Khương - Phu nhân của Trần triều Cống Sinh).

Tri phủ lại dựng thêm một phiến đá ở chân thành, nơi xưa kia Cống Sinh bị chôn lấp, trên đó cũng khắc một dòng chữ "Trần triều Cống Sinh - Bình Khương phu quân chi biếm" (có nghĩa nơi chôn lấp chồng nàng Bình Khương, là Cống Sinh triều Trần).

Cảm thương tình cảm của nàng Bình Khương dành cho chồng, người dân địa phương đã lập đền thờ nàng ngay sát chân Thành nhà Hồ, cạnh nơi chồng nàng bị chôn sống (ngày nay xã Vĩnh Long, huyện Vĩnh Lộc). Năm 1903, tổng đốc Vương Duy Trinh đã làm sớ tâu lên nhà vua ban sắc phong cho nàng Bình Khương 4 chữ: "Tiết liệu khả phong".

Đền thờ nàng Bình Khương nằm ở phía Đông Thành nhà Hồ. Sau đền là mộ chồng nàng Trần Công Sỹ. Bên phải đền có một cái ao nhỏ mà điều kì lạ là dù nắng to hay hạn hán thế nào, ao cũng không bao giờ cạn nước. Xung quanh đền thờ quanh năm rợp bóng cây xanh tươi mát.

×