Bình luận
0
Củi hứa hôn
Dân tộc Giẻ Triêng là một trong số những dân tộc ít người, sinh sống ở vùng Tây Nguyên, nằm cheo leo bên dãy Trường Sơn, với dân số khoảng 30.000 người tập trung chủ yếu tại tỉnh Kon Tum.
Chị I Thiu cùng chồng con bên đống củi hứa hôn tại gia đình chồng. Ảnh: Trần Hiền
| Phong tục cõng củi cưới chồng không chỉ là một tục lệ trong ngày cưới của người Giẻ Triêng mà còn là một nét đẹp văn hóa truyền thống. Những bó củi hứa hôn kia chính là thước đo tính cách, sự khéo léo và phẩm chất của những cô gái Giẻ Triêng; bộc lộ được tính tự chủ trong cuộc sống, tình yêu và sự chân thành đối với chồng và gia đình chồng. |
Vào những ngày giáp tết, trong tiết trời giá rét người con gái trên “cổng trời” Đăk Man hay xã Đăk Nhoong (huyện Đăk Glei, tỉnh Kon Tum) lại choàng khăn, đeo gùi lên rừng tìm củi hứa hôn. Dưới cái rét cắt da cắt thịt, những cô gái Giẻ Triêng vẫn không quên việc đi tìm củi hứa hôn để minh chứng tình yêu của mình với chàng trai của họ. Tờ mờ sáng khi những ngọn núi trên “cổng trời” Đăk Man đang bao phủ bởi từng áng mây mù thì những cô gái Giẻ Triêng đã có mặt dưới chân núi. Họ quan niệm rằng đi càng xa chẻ được nhiều củi và củi càng đẹp thì tình yêu của họ dành cho bậc phu quân của mình sẽ càng lớn lao.
Như thường lệ, những ngày cuối năm theo phong tục tập quán của người Giẻ Triêng họ sẽ dựng vợ gả chồng cho con cái khi đã đến tuổi cập kê. Khi đó, người con gái sẽ chủ động trong việc hôn nhân của mình và sự lựa chọn này luôn luôn được cha mẹ đẻ tôn trọng. Có thể nói, phong tục cõng củi cưới chồng là một trong những tục lệ cưới xin khá độc đáo của người Giẻ Triêng. Ở các dân tộc khác, đốn củi, chẻ củi vẫn là một công việc của các đấng nam nhi thì với người Giẻ Triêng, cô gái lại là người phải tìm và chẻ ít nhất 100 bó để mang sang nhà trai.
Dù không nhớ tuổi, nhưng bà I Nhát (xã Đăk Man, huyện Đăk Glei) vẫn như in câu chuyện tìm từng khúc củi, chẻ phẳng phiu cõng sang nhà chồng 30 năm về trước của bà.
Ngồi bên bếp lửa rực hồng, bà Nhát kể lại: “Nhớ chứ, vì hồi đó rét lắm, năm ấy tôi có ưng A Đăk (hiện là chồng bà - PV) sau những lần hẹn hò tại nhà Rông, tôi và chàng trai này có tình cảm với nhau. Sau khi thưa chuyện với bố mẹ, tôi được một già làng chuẩn bị lễ vật đứng ra mai mối. Và theo tục lệ của người Giẻ Triêng, lễ cưới của chúng tôi được chia thành lễ ăn hỏi và lễ cưới. Lễ ăn hỏi được tổ chức vào ban đêm, khi ấy nhà trai bí mật mang lễ vật sang nhà gái. Khi đó, người mai mối sẽ xin phép thần linh và bắt cô gái sẽ phải nhận những lễ vật của nhà trai. Sau khi tiến hành xong đám hỏi ở nhà trai, nhà gái sẽ đón nhà trai và người mai mối về làm đám hỏi ở nhà mình”.
“Năm ấy lễ cưới của tôi diễn ra vào ban ngày và việc tôi nhớ nhất, cũng là việc quan trọng mà gia đình tôi phải làm là chuyển số củi tôi đã chẻ được trước đó sang nhà trai. Chúng tôi gọi đó là củi hứa hôn, việc chẻ đủ 100 bó củi thể hiện tính siêng năng và sự khéo léo của người của người con gái khi đến tuổi trưởng thành. Sau khi nhận củi, phía nhà trai tặng cho nhà gái đùi lợn, gạo, muối, ớt và 1 bầu rượu. Thấm thoắt mới đó mà đã 30 năm rồi…” - bà Nhát trầm tư kể lại.
Củi - sứ giả của thiện chí
Những bó củi hứa hôn được xếp thành từng đống lớn sau nhàông A Đăk. Ảnh: Trần Hiền
| "Phong tục này đã có từ rất lâu và đây cũng là phong tục của cha ông để lại, lưu giữ được nét đẹp truyền thống từ xưa đến nay… Người dân nơi đây rất quý trọng, nâng niu những giá trị truyền thống tốt đẹp như vậy”. Ông A Quang – Phó chủ tịch xã Đăk Man |
Khi đã đến tuổi cập kê các cô gái Giẻ Triêng không chỉ biết đan chiếu, dệt vải mà họ còn phải biết chẻ củi. Bởi người Giẻ Triêng cho rằng, chỉ cần quan sát củi hứa hôn có thể đoán biết được phẩm chất, tài khéo léo của người thiếu nữ đó giỏi giang hay vụng về. Nếu như bó củi của một người con gái được chặt bằng, đều và không rời nhau nghĩa là cô gái này rất khéo tay, và ngược lại. Không chỉ minh chứng tình yêu mà cô gái dành cho chàng trai, những bó củi tình yêu này cũng chính là tài sản hồi môn đặc biệt của cô dâu dành để sưởi ấm cho cha mẹ chồng khi giá rét.
Chia sẻ với chúng tôi về phong tục độc đáo cõng củi cưới chồng hay còn gọi là củi hứa hôn, chị I Thiu (25 tuổi, xã Đăk Nhoong) phân tích: “Củi hứa hôn đưa sang nhà trai càng nhiều thì tình cảm của cô gái dành cho chàng trai càng lớn. Thông thường, người con gái Giẻ Triêng sẽ phải chẻ từ 100 bó trở lên, mỗi thanh củi dài khoảng 90cm, vì theo tục lễ xưa thì trai 7, gái 9. Bó củi phải đều đẹp và bằng nhau, một thanh củi phải được chẻ thật tỉ mỉ thành 5 cánh nhưng tuyệt đối không được rời nhau. Những tiêu chí này vừa nhận xét được sự khéo léo, nết na của người con gái. Ngày trước, những người phụ nữ lên rừng đốn củi hứa hôn thường chọn củi dẻ vì loại củi này cháy lâu, than đượm ít tro, nhưng hiện nay họ đã thay bằng cây bời lời để bảo vệ rừng…”.
Ông A Quang - Phó Chủ tịch xã Đăk Man cho biết, phần lớn các hộ dân sinh sống trên địa bàn đều là người Giẻ Triêng. Ở đây, họ có phong tục cưới xin bằng củi hay còn gọi là củi hứa hôn. Phong tục này đã có từ rất lâu và đây cũng là phong tục của cha ông để lại, lưu giữ được nét đẹp truyền thống từ xưa đến nay… Người dân nơi đây rất quý trọng, nâng niu những giá trị truyền thống tốt đẹp như vậy. Ở địa phương nào cũng vậy, những hủ tục lạc hậu đương nhiên sẽ bị xóa bỏ và thay vào đó sẽ bảo vệ và phát triển những phong tục tốt đẹp…
Dân tộc Giẻ Triêng, bây giờ vẫn muốn lưu giữ phong tục này như là một thông điệp tình yêu vô giá trong lễ cưới mà không có sính lễ nào có thể thay được. Củi gắn liền với lửa nên nó được người Giẻ Triêng xem như sự sống vĩnh cửu. Người Giẻ không chỉ dùng củi trong việc cưới xin, mà còn dùng trong nhiều việc khác như hòa giải, xin đất, cất nhà... Họ coi củi là sứ giả của thiện chí với những mong muốn tốt lành.
Theo một số nguồn tin, tiền đạo Geovane Mango đã chia tay Hồng Lĩnh Hà Tĩnh để gia nhập CLB Ninh Bình.
Chia sẻ
Nhiều người dân, tài xế vẫn lo xe bị ảnh hưởng khi sử dụng xăng sinh học. Thực tế, chỉ sau một thời gian triển khai E5 trước đây, hiện các cột xăng E5 trên thị trường gần như mất hút.
Chia sẻ
Tại Chung kết Hội thi Điều lệnh, Quân sự, Võ thuật Công an nhân dân lần thứ VI diễn ra tại Cung thể thao Quần Ngựa (Hà Nội), lực lượng cảnh sát Việt Nam đã khẳng định sức mạnh, bản lĩnh qua các màn trình diễn tấn công, trấn áp tội phạm đầy kịch tính.
Chia sẻ
Nuôi hươu lấy nhung là một trong những cách tăng thu nhập, giảm nghèo mới của người dân xã Triệu Nguyên, huyện miền núi Đakrông, tỉnh Quảng Trị cũ, nay thuộc tỉnh Quảng Trị mới.
Chia sẻ
Lực lượng phòng thủ Ukraine đã tiêu diệt Đại tá Lebedev, chỉ huy Trung đoàn súng trường cơ giới số 83 thuộc Sư đoàn súng trường cơ giới số 69 của Lực lượng vũ trang Liên bang Nga.
Chia sẻ
Paris Jackson, con gái của “vua nhạc pop” Michael Jackson sở hữu khối tài sản kếch xù và sự nghiệp âm nhạc đáng chú ý, nhưng vẫn đối mặt với nhiều khó khăn.
Chia sẻ
Hai chân đau nhức, không thể đi lại nhưng do gia đình khó khăn, cụ ông vẫn trì hoãn đi viện, chỉ đến khi đau đớn đến kiệt sức mới đi khám.
Chia sẻ
4 con giáp này có tư duy nhanh nhạy và luôn tìm ra những khoảng trống thị trường nhanh hơn người khác, nhờ đó đầu tư hiệu quả, kiếm tiền nhanh chóng.
Chia sẻ
Mực nước trên sông Mã đoạn qua tỉnh Sơn La tăng nhanh, nhiều hộ dân phải di dời khẩn cấp trong đêm để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản.
Chia sẻ
Ngôi nhà mái ngói ở Đồng Nai là biểu tượng của lối sống hai điểm đến, kết hợp giữa sự kết nối hạ tầng và tinh thần nghỉ dưỡng, với thiết kế thô mộc, tối giản và chan hòa thiên nhiên.
Chia sẻ
Lý Nhật Quang là Tri châu đầu tiên của vùng đất Nghệ An. Tên tuổi của ông gắn liền những truyền thuyết, được người dân suy tôn là bậc thánh nhân.
Chia sẻ
Cổng thông tin điện tử Bộ Công an trả lời bạn đọc về những trường hợp xe ô tô chở hàng được chở người.
Chia sẻ
Thị trường xe điện tại TP.HCM có phần nóng hơn sau thông tin đề án chuyển đổi toàn bộ 400.000 xe máy xăng của tài xế, shipper sang xe điện. Các hãng gọi xe cũng bắt đầu tung ra nhiều ưu đãi, trợ giá dành cho tài xế.
Chia sẻ
Võ Hoàng Minh Khoa “quay xe” với CLB CAHN?; Antony có thể đến Saudi Pro League chơi bóng; PSG sẵn sàng bán Donnarumma; Liverpool vẫn quan tâm đến Anthony Gordon; Mauro Icardi khởi kiện Wanda Nara.
Chia sẻ
Trước nguy cơ dịch tả lợn châu Phi tiếp tục bùng phát, UBND TP.Đà Nẵng vừa ban hành công điện khẩn yêu cầu các xã, phường, đơn vị liên quan triển khai quyết liệt các biện pháp phòng chống. Chủ tịch UBND các xã, phường sẽ chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND TP nếu để dịch bệnh phát sinh trên diện rộng, gây thiệt hại lớn
Chia sẻ
Nằm tại xã Long Cốc (huyện Tân Sơn cũ, tỉnh Phú Thọ), đồi chè Long Cốc được ví như một "thiên đường xanh" giữa đại ngàn. Dù là lúc bình minh vừa ló rạng hay hoàng hôn dần buông xuống, nơi đây đều mang một vẻ đẹp riêng biệt, làm say lòng bao nhiếp ảnh gia và níu chân du khách gần xa.
Chia sẻ
Để cấm xe máy xăng trong Vành đai 1 từ tháng 7/2026, theo các chuyên gia TP Hà Nội cần phải đầu tư mạnh và phát triển giao thông công cộng, đồng thời hoàn thiện cơ sở hạ tầng trạm sạc.
Chia sẻ
Các nước châu Âu đã đưa ra những kế hoạch mới để cung cấp vũ khí Mỹ cho Kiev, tờ báo Mỹ The Washington Post đưa tin.
Chia sẻ
Giá USD hôm nay 27/7: Thế giới, đồng bạc xanh đã giảm 0,8% trong tuần qua. Tại Việt Nam, Ngân hàng Nhà nước chốt tuần ở mức 25.164 VND/USD, giảm 27 đồng.
Chia sẻ
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Hà Nội - Quảng Ninh (phường Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh) có tổng mức đầu tư giai đoạn đầu là 250 tỷ đồng.
Chia sẻ
Trước khi tạm biệt chương trình "Gia đình Haha", Duy Khánh có trải nghiệm đáng nhớ trên biển Sa Huỳnh (Quảng Ngãi).
Chia sẻ
Giá xăng dầu hôm nay 27/7 sụt giảm trong hai ngày qua (26-27/7), dập tắt hy vọng về một đà tăng giá sau hai ngày phục hồi nhẹ trước đó.
Chia sẻ
Chia sẻ
Chấn thương của Nguyễn Quốc Việt không đáng lo ngại, trong khi Nguyễn Đình Bắc cũng chỉ bị căng cơ và nghỉ ngơi khoảng 1 ngày có thể trở lại tập luyện với cường độ cao. Đây rõ ràng là những tin vui với HLV Kim Sang-sik và U23 Việt Nam.
Chia sẻ
Trong hai ngày 24–25/7/2025, Đại hội Đảng bộ Tổng Công ty Viễn thông Viettel ( Viettel Telecom ) lần thứ VI, nhiệm kỳ 2025–2030, đã diễn ra trọng thể, quy tụ 150 đại biểu đại diện cho hơn 1.700 đảng viên. Đại hội là dấu mốc quan trọng, khẳng định bản lĩnh, trí tuệ và khát vọng vươn lên sau 25 năm xây dựng và phát triển, thể hiện quyết tâm chuyển mình mạnh mẽ để đưa Viettel Telecom trở thành một công ty công nghệ hàng đầu, góp phần xây dựng Việt Nam trong kỷ nguyên số.
Chia sẻ
Các quốc gia thành viên của Liên minh Bắc Đại Tây Dương đang chuẩn bị tấn công Nga vào năm 2030, cựu Thủ tướng Ukraine Mykola Azarov cho biết.
Chia sẻ
Cây cảnh "xấu nhất hành tinh" này có giá thành không rẻ nhưng lại khiến nhiều người yêu thích bởi sự độc lạ, có một không hai trong thế giới thực vật.
Chia sẻ
Hồ Rẻ Quạt (Hà Nội) đang dần trở thành một “hồ chết” khi diện tích mặt nước bị thu hẹp nghiêm trọng, rác thải và nước thải sinh hoạt không qua xử lý vẫn ngày ngày xả thẳng xuống hồ. Tình trạng ô nhiễm kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến môi trường sống của người dân mà còn khiến cảnh quan đô thị khu vực này trở nên nhếch nhác.
Chia sẻ
Ngoại binh Hendrio đã sớm cho thấy sự hòa nhập trong màu áo Hà Nội FC, khi anh đóng góp cú đúp trong chiến thắng ấn tượng 6-2 của đội nhà trước CLB Hải Phòng trong trận giao hữu mới đây.
Chia sẻ
Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) đang tạo nên một diện mạo mới cho khu vực nông thôn, trong đó xã Quỳnh Lưu (tỉnh Ninh Bình) là một minh chứng rõ nét. Dù mới đi vào hoạt động từ ngày 1/7, nhưng những nỗ lực và thành quả ban đầu trong việc phát triển sản phẩm OCOP tại Quỳnh Lưu đang góp phần quan trọng vào công cuộc xây dựng nông thôn mới ở địa phương.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Trần Hiền 
