Đồng minh trẻ tuổi của ông Putin chiếm được cảm tình khắp Châu Phi: Ibrahim Traoré là ai?

Ở tuổi 34, Ibrahim Traoré đã thu hút sự chú ý của toàn cầu bằng cách lật đổ chính quyền quân sự Burkina Faso-cuộc đảo chính thứ hai trong một năm-tuyên thệ đòi lại chủ quyền và từ bỏ ảnh hưởng của thực dân. Vài ngày sau, ông tuyên thệ nhậm chức tổng thống, trở thành nhà lãnh đạo trẻ nhất châu Phi. Sự trỗi dậy của ông có được là nhờ hành động quân sự cũng như sự hiện diện trực tuyến lan truyền, với những lời tri ân của AI và những bài phát biểu đầy nhiệt huyết, coi ông là biểu tượng của toàn châu Phi.

Trong một khu vực bị ảnh hưởng bởi sự can thiệp của nước ngoài và sự suy thoái dân chủ, thông điệp của Traoré đã gây được tiếng vang với những thanh niên vỡ mộng. Nhiều người coi ông là một người thách thức táo bạo đối với sự thống trị của phương Tây mà họ đổ lỗi cho những khó khăn của họ.

Sự trỗi dậy của Traoré phản ánh một xu hướng rộng hơn ở Tây Phi, nơi các cuộc đảo chính quân sự diễn ra thường xuyên hơn trong bối cảnh bất mãn lan rộng với nền quản lý dân chủ và ảnh hưởng của nước ngoài. Sự nhấn mạnh của ông về tự lực kinh tế và sự thống nhất toàn châu Phi được nhiều người cảm thấy bị gạt ra ngoài lề bởi các cấu trúc quyền lực toàn cầu. Tuy nhiên, khuynh hướng bạo lực làm dấy lên mối lo ngại về tương lai của nền dân chủ và nhân quyền trong khu vực.

Sinh ra tại Bondokuy, miền tây Burkina Faso, Ibrahim Traoré học ngành địa chất tại Đại học Ouagadougou trước khi gia nhập quân đội vào năm 2010. Ông đã tích lũy được kinh nghiệm tiền tuyến khi chiến đấu với các nhóm thánh chiến ở miền bắc đất nước và sau đó phục vụ trong phái bộ gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc tại Mali.

Đến năm 2020, Traoré đã trở thành đại úy và chỉ huy một đơn vị pháo binh đồn trú tại Kaya. Ngày càng thất vọng với sự bất lực của chính quyền quân sự cầm quyền trong việc ngăn chặn bạo lực nổi dậy, ông đã dẫn đầu một cuộc đảo chính chống lại tổng thống lâm thời Paul-Henri Sandaogo Damiba. Vào tháng 10/2022, Traoré tuyên thệ nhậm chức tổng thống lâm thời, cam kết khôi phục an ninh và chủ quyền quốc gia.

Kể từ khi nhậm chức, Traoré đã ủng hộ sự tự lực kinh tế, thành lập một công ty khai thác mỏ do nhà nước sở hữu để hạn chế sự kiểm soát của nước ngoài, phân phối máy móc nông nghiệp và khởi động các dự án cơ sở hạ tầng như đường nông thôn và sân bay mới. Chính phủ của ông đã từ chối các khoản vay của IMF và Ngân hàng Thế giới, xóa nợ trong nước, tăng lương công chức lên 50% và trục xuất quân đội Pháp vào năm 2023, báo hiệu sự chấm dứt quan hệ thuộc địa trước đây.

Tuy nhiên, bất chấp những nỗ lực này, bạo lực vẫn gia tăng. Hơn 60% Burkina Faso vẫn nằm ngoài tầm kiểm soát của nhà nước, hơn 2 triệu người phải di dời và lực lượng an ninh phải đối mặt với cáo buộc lạm dụng nghiêm trọng, thúc đẩy lời kêu gọi giám sát quốc tế. Traoré cũng đã chuyển hướng chính sách đối ngoại của Burkina Faso. Năm 2023, quân đội Pháp đã bị trục xuất, chấm dứt Chiến dịch Sabre và báo hiệu sự chấm dứt sự hiện diện quân sự lâu dài của Pháp. Việc mở lại đại sứ quán Nga và thành lập Liên minh các quốc gia Sahel cùng với Mali và Niger làm nổi bật sự chuyển hướng chiến lược sang Moscow. Vào tháng 5/2025, Traoré đã đến Moscow để tham gia lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Chiến thắng, gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin và nhấn mạnh mối quan hệ ngày càng sâu sắc giữa hai nước.

Trong khi Burkina Faso đang điều hướng bối cảnh chính trị và an ninh phức tạp của mình, cộng đồng quốc tế đang theo dõi chặt chẽ, cân nhắc những tác động từ sự lãnh đạo của Traoré đối với sự ổn định trong tương lai và nền quản trị dân chủ của khu vực.

×