Hàng nhìn nông hộ được hưởng lợi

Theo báo cáo tại Hội thảo, Việt Nam là quốc gia có nền kinh tế nông nghiệp, sản xuất và xuất khẩu lúa gạo là trụ cột sinh kế cho hơn 70% dân số nông thôn. Theo Công ước khung của Liên Hợp quốc về biến đổi khí hậu, nông nghiệp chiếm tới 33% tổng lượng phát thải khí nhà kính (KNK), trong đó sản xuất lúa gạo chiếm xấp xỉ 50%. 

Để giải quyết thách thức này, Đề án AgResults đã thiết kế Dự án AVERP nhằm xác định phương pháp tiếp cận mới giúp giảm phát thải KNK, tăng năng suất lúa và nhân rộng các phương pháp hiệu quả nhất cho hàng ngàn nông hộ.

Dự án AVERP xây dựng, thử nghiệm và nhân rộng các công nghệ, công cụ và phương pháp tiên tiến với mục tiêu giảm phát thải KNK trong quá trình canh tác và sản xuất lúa gạo, góp phần nâng cao sinh kế, bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu. 

Dự án sử dụng “cơ chế kéo” – một cơ chế thưởng bằng tiền dựa trên kết quả – để hỗ trợ các tác nhân trong chuỗi ngành hàng lúa gạo vượt qua các rào cản thị trường và đạt mục tiêu giảm phát thải KNK. Dự án được thực hiện trên địa bàn tỉnh Thái Bình thuộc Đồng bằng sông Hồng trong giai đoạn 2016 – 2021.

Dự án AVERP được chia ra làm 2 giai đoạn chính: Giai đoạn I gồm hai vụ thử nghiệm được bắt đầu vào vụ mùa năm 2017, kéo dài đến vụ xuân 2018. Giai đoạn II gồm bốn vụ liên tiếp, bắt đầu vào vụ xuân năm 2019, kết thúc vào vụ mùa năm 2020. 

Kết thúc 4 vụ mở rộng ở giai đoạn II, tổng cộng 47.762 lượt nông hộ từ 85 HTX trên tổng diện tích 4.937 ha đã tham gia ứng dụng 4 gói công nghệ sản xuất lúa bền vững đã được Dự án kiểm chứng và cho phép triển khai trên quy mô lớn. 

Kết quả kiểm định cho thấy các gói công nghệ được thực hiện trong điều kiện thời tiết thực tế của hai vụ xuân và hè đã giảm KNK trung bình 0,5 tấn/ha và tăng năng suất trung bình 0,2 tấn/ha so với canh tác lúa truyền thống tại Thái Bình. Các gói công nghệ này cũng giảm khoảng 15% chi phí vật tư cho các Nông hộ do sử dụng hiệu quả vật tư đầu vào. 

Qua 5 năm triển khai tại Thái Bình, ngoài các lợi ích kép về phát triển kinh tế, bảo vệ tài nguyên môi trường và tăng cường liên kết trong chuỗi giá trị lúa gạo, các kết quả được kiểm định của Dự án cũng đóng góp vào các đề xuất cơ chế chính sách, lồng ghép vai trò của doanh nghiệp vào thực hiện và nhân rộng chuyển giao các công nghệ sản xuất lúa bền vững cho Đồng bằng sông Hồng nói riêng và Việt Nam nói chung.

Chia sẻ tại hội thảo, ông Tristan Armstrong – đại diện Ban điều hành Đề án AgResults từ Bộ Ngoại giao và Thương mại Úc cho biết, Dự án AVERP tại Việt Nam đã đạt kết quả tích cực trong việc khuyến khích các nông hộ cải thiện phương thức canh tác lúa gạo. 

Hơn nữa là mô hình hỗ trợ tài chính dựa trên kết quả trong việc khuyến khích các doanh nghiệp nghiên cứu, thử nghiệm và mở rộng quy mô các gói công nghệ canh tác lúa hiệu quả để người dân trồng lúa có thể vừa tăng năng suất, vừa đồng thời đảm bảo an ninh lương thực theo hướng bền vững.

“Cuộc thi tại tỉnh Thái Bình đã khuyến khích các doanh nghiệp trong khối tư nhân cạnh tranh bằng cách thúc đẩy việc nghiên cứu, thử nghiệm và mở rộng quy mô các gói công nghệ canh tác lúa hiệu quả nhất đến hàng ngàn nông hộ. Nhóm nhà tài trợ rất mong chờ được tiếp tục chứng kiến các tác động bền vững hướng đến nông nghiệp thông minh ứng phó với biến đổi khí hậu đến từ Dự án trong tương lai”, ông Tristan nhấn mạnh.

Tiếp tục nhân rộng dự án

Về phía tỉnh Thái Bình, ông Nguyễn Khắc Thận – Chủ tịch UBND tỉnh Thái Bình, Trưởng ban chỉ đạo Dự án cấp tỉnh cho biết, Dự án AVERP đã mang lại thành tựu mới trên phương diện sản xuất nông nghiệp nói riêng và phương diện phát triển kinh tế, an sinh xã hội nói chung. Qua đó giúp doanh nghiệp, HTX, người dân thay đổi nhận thức, có cách nhìn rõ nét hơn về sản xuất tiên tiến, sản xuất bền vững.

Tại Hội nghị, Chủ tịch UBND tỉnh Thái Bình đã giao cho Sở NNPTNT tỉnh tiếp tục tăng cường chỉ đạo và tham mưu tổ chức thực hiện để áp dụng các quy trình tiên tiến đã tham gia Dự án ra diện rộng ở các mùa vụ tiếp theo để sản xuất lúa bền vững, tiết kiệm và thực sự hiệu quả.

Ông Nguyễn Như Cường – Cục trưởng Cục Trồng trọt, Trưởng ban QLDA cấp Trung ương khẳng định sẽ tiếp quản các kết quả của Dự án và yêu cầu các đơn vị dự thi đạt giải có kế hoạch tiếp tục triển khai các mô hình canh tác tiên tiến này ở các tỉnh khác ngoài phạm vi Thái Bình. 

"Từ những kết quả mà dự án đã đạt được sẽ được nhân rộng trên phạm vi cả nước. Đồng thời, Cục Trồng trọt sẽ tiếp tục hợp tác với những tổ chức quốc tế như SNV để tìm những hướng đi mới và mở rộng những giải pháp tiên tiến như các gói công nghệ của Dự án AVERP ở các vùng sản xuất lúa gạo trọng điểm ở Việt Nam", ông Cường khẳng định.

Đại diện Đơn vị dự thi đoạt Giải Nhất, ông Trần Mạnh Báo – Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn ThaiBinh Seed cho hay: Dự án AVERP được thực hiện với cơ chế rất minh bạch, giúp chúng tôi triển khai thành công gói công nghệ mới trong sản xuất nông nghiệp và đến nay đã tạo được cho bà con nông dân ở Thái Bình sự tự giác thực hiện các gói công nghệ ngay cả sau khi vụ mở rộng cuối cùng kết thúc từ năm 2020. 

"Chúng tôi xin cam kết tất cả các điểm trồng lúa của ThaiBinh Seed trên toàn quốc sẽ tiếp tục triển khai gói công nghệ tham gia Dự án, cũng như sẽ tiếp tục lan tỏa những phương thức tiên tiến này đến những vùng sản xuất lúa trọng điểm trên cả nước, với mong muốn rằng những nỗ lực này sẽ góp phần quan trọng vào việc giảm khí thải nhà kính trong sản xuất lúa tại Việt Nam", Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn ThaiBinh Seed nói.

×