Dũng tướng nào của Thục Hán dẫn 30.000 binh mã đánh bại 200.000 quân Tào Ngụy?

Trong thời đại Tam Quốc, Tôn Quyền, Tào Tháo và Lưu Bị đã chiến đấu với nhau nhiều năm. Họ đều có tham vọng thống nhất Trung Nguyên, muốn đưa quyền lực tối cao thâu tóm về một mối. Từ cuối nhà Đông Hán đến sự thành lập của nhà Tây Tấn, chinh chiến liên miên, kỵ binh như mây, cờ và khói lửa rợp trời… cảnh tượng này đã trở thành bức tranh chủ đạo trên khắp lãnh thổ.

Thời thế tạo anh hùng, loạn đao binh không ngừng sinh ra vô số tướng lĩnh có tài thao lược. Nước Ngụy có “Ngũ Tử Tướng” Trương Liêu, Nhạc Tiến, Vu Cấm, Trương Cáp, Từ Hoảng. Nước Ngô có “Ngũ Tử Lương Tướng” Chu Du, Lỗ Túc , Lã Mông, Cam Ninh, Hoàng Cái. Nước Thục có “Ngũ Hổ Tướng” Quan Vũ, Trương Phi, Triệu Vân, Hoàng Trung và Mã Siêu; đặc biệt nhà Thục còn có thiên tài quân sự Gia Cát Lượng.

Trước khi mất, Gia Cát Lượng đã tiến cử những nhân tài giúp sức cho hậu chủ Lưu Thiện tiếp tục hoàn thành đại nghiệp còn đang dang dở. Một trong số họ có một người vừa thông minh lại điềm tĩnh, nho nhã tên là Phí Y. Ông được Gia Cát Vũ Hầu xem trọng nên nhanh chóng thăng quan tiến chức. Sau khi Tể tướng Tưởng Uyển qua đời, Phí Y kế nhiệm làm quan chấp chính cho Hán Hoài Đế Lưu Thiện.

Phí Y

Sau khi Lưu Thiện đăng cơ, Phí Y từ một người hầu cận được phong làm hoàng môn thị lang. Những năm Thừa tướng Gia Cát Lượng còn sống, khi ông bình định Nam Trung trở về kinh, Phí Y cùng bá quan ra đón và được Gia Cát Lượng cho ngồi chung xe. Từ đó Phí Y được mọi người kính nể.

Phí Y có tài ngoại giao nên Gia Cát Lượng phong cho chức chiêu tín hiệu úy, cử đi sứ sang Đông Ngô, sau khi về nước được phong chức quan thị trung. Năm 227 Gia Cát Lượng đến Hán Trung chuẩn bị Bắc phạt, ông cho Phí Y làm tham quân để phụ tá. Đến năm 230, Phí Y được chuyển thành trung hộ quân, rồi thăng lên tư mã. 

Đến năm 234, Gia Cát Lượng lâm bệnh nặng mất trong doanh trại ở Ngũ Trượng Nguyên. Trước khi chết, ông giao chức vị thừa tướng cho Tưởng Uyển. Gia Cát Lượng cũng từng nói những lời cuối cùng với Lý Phước rằng, sau Tưởng Uyển, Công Đàm và Phí Y là hai người xứng đáng làm thừa tướng.

Sau khi Gia Cát Lượng mất, Phí Y vẫn tiếp tục sứ mệnh trọng đại của mình. Ông nhiều lần đi sứ sang Đông Ngô và thường xuyên bị các đại thần nước này gây khó dễ. Tuy nhiên, Phí Y vốn bình tĩnh nên giải quyết mọi sự nhanh chóng. 

Chuyện kể lại rằng, Ngô chủ Tôn Quyền thấy Phí Y thư sinh trẻ tuổi, nên hay bày trò trêu chọc. Có một lần, Tôn Quyền cố ý chuốc Phí Y say rượu rồi hỏi nhiều câu hóc búa. Phí Y viện cớ say hẹn hôm sau trả lời, quả nhiên hôm sau ông trả lời đâu ra đấy, không thiếu câu nào.

Cũng một dịp tiệc rượu khác, Phí Y bước vào thấy quần thần Đông Ngô cố ý không thèm nhìn ông, họ chỉ tập trung vào ăn uống. Phí Y ứng khẩu đọc bốn câu thơ: “Phượng hoàng bay lượn, kỳ lân vất vả. Lừa kia vô tri, mải ăn những gì”.

Đại thần Gia Cát Khác ngâm thơ trả đũa: “Thích trồng Ngô đồng, chờ đón phượng hoàng. Có con chim sẻ, cũng đến lượn lờ. Sao không bắn ngay, chốn cũ đuổi về”. Sau đó hai người lấy giấy bút viết mấy bài phú, cùng ‘trao đổi’ văn chương trong tiệc.

Các đại thần Đông Ngô như Gia Cát Khác hay Dương Cù cũng hay thử thách Phí Y. Họ đều là những nhân tài uyên bác, ăn nói sắc bén, dứt khoát và hùng hồn. Nhưng Phí Y cũng chưa từng bị khuất phục. Cứ như vậy, Tôn Quyền đã nhìn ra Phi Y nhất định không phải ‘cá trong ao’, liền nói với Phí y: “Người trị vì thiên hạ có đức, nhất định phải là người đứng đầu nhà Thục Hán”.

Tôn Quyền có thể không giỏi cầm quân như Tào Tháo, Lưu Bị,… nhưng về khoản dùng người thì có lẽ ông chỉ đứng sau Tào Tháo. Đúng như ông ta đã nói, Phí Y sau này trở thành thừa tướng của nước Thục. Phí Y cũng thân chinh dẫn quân đánh bại Tào Ngụy hùng mạnh, khiến Tào Ngụy không dám tấn công nước Thục trong 20 năm.

Phí Y vốn không chủ trương Bắc phạt quy mô lớn như Gia Cát Lượng, mà chỉ cho Khương Duy đem chừng 1 vạn quân thảo phạt quấy rối quy mô nhỏ. Phí Y nói: “Chúng ta chẳng bằng được Thừa tướng nhưng lại muốn làm được quá thế ư? Đến như Thừa tướng còn chẳng yên định được Trung Nguyên, huống hồ là bọn ta. Vậy nên chẳng gì bằng giữ yên nước mà trị dân, thận trọng coi giữ xã tắc, bảo trì nông nghiệp, thu dụng kẻ sỹ. Chẳng nên mong cầu sự may mắn mà quyết sự thành bại ở một lần vọng động. Ví bằng chẳng được như ý, có hối cũng không kịp nữa vậy.”

Vào mùa đông năm 243, tướng quân Tào Sảng của Tào Ngụy dẫn 200.000 quân tấn công nước Thục nhằm khẳng định uy tín quân sự của mình. Lợi dụng sự hiện diện của Trương Duy Viễn ở phía tây bắc, Phí Y tấn công Hán Trung. Thành Đô lúc bấy giờ chỉ có 30.000 quân phòng thủ. Tình thế rất nguy cấp, nhưng Phí Y không chút nao núng.

Sau khi đến Hán Trung, Phí Y dẫn quân băng qua núi tiến thẳng vào sau lưng quân Ngụy, dùng “khẩu bố trận pháp” (cho quân hô hét, lấy tinh thần chiến đấu làm chủ đạo) lấy ít đánh nhiều. Quân đội có ít mà trên chiến trường, Phí Y vẫn cứ điềm tĩnh. Trong trận chiến này, quân Thục đã đuổi giết quân Ngụy đến tận Quan Trung, khiến nước Ngụy gần 20 năm không dám xâm lược nước Thục. Nhưng vì điều này, Phí Y cũng đã trở thành cái gai trong mắt Tào Ngụy.

Sự căm phẫn của nhà Ngụy

Phí Y tính tình hòa nhã, khiêm cung trong sạch, trong nhà không tích của cải, gia đình mặc áo vải thô ăn cơm thường, ra ngoài không có tùy tùng xe ngựa, chẳng khác gì người bình thường. Tuy nhiên Phí Y lại quá nhân hậu, cả tin, không biết phòng bị với người dưới. Trương Nghi sợ Phí Y bị gian tế trà trộn vào hành thích, có viết thư khuyên nhủ. Và quả thật Phí Y đã bị hành thích.

Vào năm 253, nước Thục mở hội đón giao thừa, Phi Y lúc đó say rượu không đề phòng, bị tướng nhà Ngụy là Quách Tú Anh đâm chết. Cái chết của Phí Y có tác động sâu sắc đến cuộc diện nhà Thục. Nó đánh dấu sự kết thúc của thời đại “chấp chính đức hạnh” của nước Thục. Sau khi Phí Y qua đời, Lưu Thiện bắt đầu trọng dụng hoạn quan Hoàng Hạo. Ngoài ra, một số cuộc Bắc phạt không thành của Khương Duy khiến quốc lực suy giảm, dẫn đến việc nhà Thục Hán diệt vong.

Mặc dù Phí Y vì bất cẩn mà chết, tuy nhiên, chúng ta không thể phủ nhận rằng, ông là một nhân tài một anh hùng hiếm có trong thời Tam Quốc.

×