Khoa bảng dòng họ Nguyễn Quý: Hai đời Tể tướng, ba đời Đại vương
Sử liệu đăng khoa lục vùng Từ Liêm cũ cho biết, làng Thiên Mỗ xưa có tới 10 người đỗ đại khoa, trong đó nổi bật hơn cả là dòng họ Nguyễn Quý.
Báo điện tử của Trung ương Hội Nông dân Việt Nam
Tổng biên tập: Nguyễn Văn Hoài
Phó Tổng Biên tập: Phan Huy Hà (Thường trực), Lưu Phan, Đỗ Thị
Sâm, Hoàng Sơn
Giấy phép hoạt động báo điện tử số 115/GP-BTTTT do Bộ TT-TT cấp ngày 01/3/2022 và giấy phép sửa đổi, bổ sung số 55/GP-BVHTTDL do Bộ VHTTDL cấp ngày 11/6/2025
Bản quyền thuộc về Báo điện tử Dân Việt.
Mọi hình thức sao chép lại thông tin, hình ảnh phải được sự đồng ý bằng văn bản .
Vui lòng đăng nhập hoặc đăng ký để gửi bình luận
Xin chào, !
Bạn đã đăng nhập với email:
Đăng xuất
Kho tàng di sản ấy được kết tinh từ tinh thần yêu dân tộc, giống nòi, tinh thần lao động, sáng tạo trong công cuộc xây dựng và bảo quê hương, đất nước.
Xuyên suốt triều đại Lý- Trần đến Lê - Nguyễn, Bắc Giang được các bậc đế vương, các vị thức giả đương thời coi như miền đất linh thiêng, miền biên viễn của đất nước.
Linh thiêng vì là nơi hội tụ khí thiêng trời đất mà sinh lắm anh tài văn chương võ lược. Linh thiêng vì có nhiều non cao cảnh đẹp, địa thế phong thủy giao hòa mà người xưa khéo chọn thế hiểm yếu, tú khí tụ dồn mà dựng chùa am tu thiền truyền đạo.
Sự nghiệp khoa cử xưa là nền tảng, nguồn cội phản ánh nền giáo dục nước ta. Các bậc đế vương Việt Nam thời phong kiến đều kén chọn người hiền tài để đưa vào bộ máy quản lý nhà nước thông qua đường khoa cử.
Mốc son lịch sử khoa cử nước nhà được chính thức đánh dấu vào năm 1075, khi vua Lý Nhân Tông mở khoa thi Minh kinh bác học và Nho học tam trường kén chọn hiền tài vào bộ máy hành chính nhà nước. Đến khoa thi Kỷ Mùi, niên hiệu Khải Định thứ 4 (1919) nhà Nguyễn cáo chung (suy vong).
Lịch sử khoa cử nước nhà kéo dài hơn 800 năm, tỉnh Bắc Giang có 58 vị Nho sinh ưu tú đỗ đại khoa, hàng trăm vị đỗ trung khoa... rồi ra làm quan phò vua giúp dân, giúp nước.
Gần 800 năm lịch sử, quê hương Bắc Giang đã có nhiều làng quê được vinh danh là “văn vật danh hương”, “văn vật sở đô”, như làng Tiến sĩ Yên Ninh (Việt Yên), Song Khê (TP Bắc Giang)...
Thân Nhân Trung đã soạn bài văn bia “Đề danh tiến sĩ khoa Nhâm Tuất (1442)” và tấm bia đầu tiên dựng ở Văn Miếu Quốc Tử Giám. Ảnh sưu tầm
Người khai khoa truyền thống hiếu học, khoa bảng tỉnh Bắc Giang là Nguyễn Viết Chất, xã Phượng Nhỡn, huyện Phượng Sơn (nay thuộc xã Trí Yên, huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang), thi đỗ Đệ nhất giáp tiến sĩ khoa Mậu Thân (1088).
Tiếp đến có Quách Nhẫn đỗ Thám hoa khoa thi Ất Hợi, niên hiệu Bảo Phù (1275); Đào Toàn Mân đỗ Đệ nhị giáp Tiến sĩ khoa thi Thái học sinh năm Nhâm Thìn, niên hiệu Thiệu Phong (1352).
Sang đến thời Lê sơ (thế kỷ XV), truyền thống khoa bảng Bắc Giang bắt đầu nở rộ với nhiều danh nhân quanh lưu vực sông Thương, sông Cầu, trong đó tập trung ở các huyện: Yên Dũng, Việt Yên, Hiệp Hòa.
Tiêu biểu nhất phải kể đến Thân Nhân Trung - người làng Yên Ninh đỗ Tiến sĩ khoa Kỷ Sửu (1469) là danh sĩ nổi tiếng được vua Lê Thánh Tông đánh giá cao về tài đức và được người đương thời tôn vinh là bậc “Danh nho trùm đời”.
Năm 1484, Đức minh vương Lê Thánh Tông cho dựng bia đá ở Văn Miếu Thăng Long để ghi tạc, tôn vinh, răn dạy người đời về nghĩa vụ của kẻ sĩ với đất nước.
Tiến sĩ Thân Nhân Trung người Việt Yên (tỉnh Bắc Giang) đã được vua tin tưởng giao cho biên soạn bài văn bia ghi danh Tiến sĩ khoa Nhâm Tuất (1442). Trong bài văn bia ông đã khẳng định: Hiền tài là nguyên khí của quốc gia. Nguyên khí thịnh thì thế nước mạnh mà đi lên, nguyên khí suy thì thế nước yếu mà xuống thấp…
Đến thời Mạc có Trạng nguyên Giáp Hải (1507-1586) người Dĩnh Kế (TP Bắc Giang), đỗ Trạng nguyên năm 1538, làm quan đến chức Lại bộ Thượng thư, tước Sách quận công.
Thời Lê Trung Hưng có Trần Đăng Tuyển (1614-1673), người làng Hoàng Mai (huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang) đỗ Tiến sĩ khoa Canh Thìn (1640), làm đến chức Tể tướng, tước Xuyên Quận công.
Ngoài những danh sĩ nổi tiếng trên đây, Bắc Giang còn có 3 người đỗ Thám hoa, nhiều người làm tới Thượng thư, nhiều người được cử đi sứ đều đem lại vị thế cho đất nước.
Ngoài 58 vị khoa bảng được lưu danh trong bảng vàng bia đá, Bắc Giang còn có hàng trăm, hàng nghìn vị nho sinh ưu tú thi đỗ trung khoa và tiểu đăng khoa.
Các vị đỗ trung khoa dưới thời Nguyễn được ghi chép đầy đủ, còn các vị thi đỗ triều đại nhà Lê trở về trước chỉ tìm được rải rác trong các thư tịch, văn bia được tàng lưu ở các làng xã tỉnh nhà mà đến nay chưa thể thống kê đầy đủ.
Họ đều là những vị trí thức, có người được bổ làm quan, tham gia bộ máy hành chính nhà nước phong kiến.
Có người lận đận trên đường khoa cử, đã ẩn dật ở thôn quê làm nghề dạy học, bốc thuốc cứu người. Chính họ là những người thày khai tâm cho nhiều thế hệ Nho sinh ưu tú trước khi được vào học ở các trường bậc cao và thi đỗ trung khoa, đại khoa.
TP Hải Phòng đã thống nhất tên gọi tổ chức tự quản của cộng đồng dân cư tại xã, phường, đặc khu trên địa bàn thành phố là thôn hoặc tổ dân phố.
Sử liệu đăng khoa lục vùng Từ Liêm cũ cho biết, làng Thiên Mỗ xưa có tới 10 người đỗ đại khoa, trong đó nổi bật hơn cả là dòng họ Nguyễn Quý.
Chỉ sau một đêm mưa lũ, vùng đất trù phú bên dòng Nậm Nơn – xã Mỹ Lý (huyện Kỳ Sơn, Nghệ An) bỗng chốc hóa tan hoang. Những ngôi nhà sàn khang trang bị cuốn trôi chỉ còn trơ nền móng. Nhiều người dân khóc nghẹn giữa bùn đất, tài sản tích góp cả đời phút chốc bị lũ dữ cuốn sạch.
Chiều ngày 23/7, đồng chí Nguyễn Quang Hưng, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh chủ trì cuộc họp UBND tỉnh để nghe báo cáo tiến độ thực hiện Dự án nhà máy điện khí LNG và tiến độ triển khai thực hiện các dự án trọng điểm phát triển nhà ở thương mại và dự án nhà ở xã hội (khu vực thành phố Thái Bình cũ). Dự họp có lãnh đạo một số sở, ngành, địa phương liên quan.
Tại khu vực phía Tây tỉnh Gia Lai sau sáp nhập tỉnh Bình Định (tỉnh Gia Lai cũ), một số cá nhân, doanh nghiệp xúc tiến việc cung cấp dịch vụ chăm sóc vườn cà phê trọn gói. Mô hình này đảm bảo 2 bên cùng có lợi.
Chiến lược gia Peter Cklamovski đã chính thức lên tiếng đáp trả những lùm xùm xoay quanh các cầu thủ nhập tịch của ĐT Malaysia trước thềm Vòng loại Asian Cup 2027.
Tối ngày 23/7/2025, tại Nhà hát Lớn Hà Nội, Hội Nhà báo Việt Nam phối hợp với các đơn vị tổ chức Chương trình “Ký ức những huyền thoại” nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 – 27/7/2025), hướng tới kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng 8, Quốc khánh 2/9 và các sự kiện lịch sử, chính trị trọng đại của đất nước trong năm 2025. Chương trình được truyền hình trực tiếp trên VTV2, Đài Truyền hình Việt Nam.
Cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về căng thẳng leo thang giữa Thái Lan và Campuchia dự kiến diễn ra vào khoảng 19h giờ ngày 25/7 (theo giờ Hà Nội), RIA Novosti đã xác nhận thông tin này từ phái đoàn Pakistan tại Tổ chức, nước hiện đang giữ chức Chủ tịch Hội đồng Bảo an vào tháng 7.
Bệnh nhân đi khám do đau cộm mắt phải suốt 20 ngày, nào ngờ bác sĩ lôi được "dị vật" đáng sợ từ trong mắt.
Phó Chủ tịch UBND xã Thu Cúc (tỉnh Phú Thọ mới, sau sáp nhập Hòa Bình, Phú Thọ, Vĩnh Phúc) Hà Thị Tố Nguyệt cho biết thêm: Xã có gần 30 cán bộ, công chức là cán bộ của huyện Tân Sơn cũ và các xã lân cận được điều động đến làm việc. Tuy khoảng cách từ nhà đến xã gần 20km nhưng các cán bộ đều nỗ lực làm viêc, có những hôm làm xong việc đã 23 giờ đêm mới về nhà, nhưng sáng hôm sau đã có mặt sớm tại trụ sở làm việc.
Các nhà bán lẻ ghi nhận sức mua smartphone 5G tăng rõ rệt nhờ giá tốt và hạ tầng phủ sóng rộng. Viettel đang đóng vai trò dẫn dắt khi liên tục đầu tư 5G và phối hợp cùng các hãng lớn như Samsung, Oppo để phổ cập thiết bị tới người dùng.
Liên quan đến vụ tai nạn khiến 9 người tử vong trên QL 1A ở Hà Tĩnh, theo thông tin kiểm tra dữ liệu trên hệ thống của Cục Đăng kiểm Việt Nam, chiếc xe ô tô BKS 43F-007.76 trong vụ tai nạn, được đăng ký ngày 8/6/2023.
Một bé trai 5 tuổi (cháu A) đã bị đa chấn thương, gãy xương đùi và chấn thương vùng đầu sau khi ngã từ tầng 2 của khách sạn Cúc Phương Mebi (tỉnh Ninh Bình) xuống đất. Vụ việc xảy ra trong đêm mất điện do mưa bão, khi gia đình mở cửa sổ cho thoáng khí, nhưng cửa sổ lại không có song chắn và bên ngoài không có lan can bảo vệ.
Mùng 1 tháng 6 nhuận, vận mệnh của 12 con giáp giống như một chuyến tàu lượn siêu tốc, trong đó, đứng đầu danh sách may mắn là tuổi Thìn.
Từ 1/7/2025, các Trung tâm Y tế trực thuộc UBND cấp huyện sẽ được chuyển về Sở Y tế quản lý để tổ chức cung ứng dịch vụ theo khu vực liên xã, phường. Trạm Y tế xã cũng được sắp xếp lại theo đơn vị hành xã chính mới, để bảo đảm tiếp tục phục vụ nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân.
Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, sáng sớm nay (25/7) bão số 4 (bão Cỏ may) đã đổ bộ vào khu vực phía Tây đảo Lu Dông (Philippines). Tuy bão số 4 không đổ bộ vào đất liền nước ta song gây mưa lớn ở nhiều địa phương trên cả nước.
Mỹ sẽ thu của Ukraine 150 triệu đô la để sửa chữa pháo binh Mỹ, đây là quyết định vừa được Bộ Ngoại giao công bố theo yêu cầu của Kiev.
Lần đầu tại Việt Nam, một ca động kinh kháng trị ở trẻ em được điều trị thành công bằng công nghệ robot định vị AutoGuide. Ca phẫu thuật do Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park (TP.HCM) thực hiện đánh dấu bước đột phá trong điều trị bệnh lý thần kinh phức tạp, mở ra hy vọng cho hàng ngàn bệnh nhân động kinh tại Việt Nam.
Tình trạng ôtô dừng đỗ dàn hàng 2, hàng 3, chiếm dụng cả lòng đường lẫn vỉa hè phía trước khu đô thị Kim Văn - Kim Lũ (phường Định Công, Hà Nội) khá nghiêm trọng, gây cản trở giao thông và bức xúc cho rất nhiều người dân tham gia giao thông.
Cả nước có 74.248 cán bộ, công chức nghỉ hưu, nghỉ thôi việc từ chủ trương sắp xếp bộ máy được nhận tiền hoặc được trình phê duyệt để nhận tiền trợ cấp.
VFF ra quyết định, Trường Tươi Bình Phước hết hy vọng lên V.League; M.U sẵn sàng chi đậm để mua Sesko; Rafael Leao muốn đầu quân cho Bayern Munich; Los Angeles FC theo đuổi Son Heung-min; Vì sao vợ Cunha sớm sinh con thứ hai?
Từ niềm đam mê hoa hồng, chị Hà Thị Nhâm ở thôn Tổng Tàng, xã Tân Kỳ, tỉnh Thái Nguyên đã nghiên cứu, chế biến thành công nhiều sản phẩm làm đẹp và chăm sóc sức khỏe từ loài hoa này. Không chỉ làm giàu cho bản thân, chị còn giúp nhiều hộ dân trong thôn thoát nghèo bằng cách hướng dẫn trồng và chế biến sâu hoa hồng theo hướng hàng hóa.
Quân đội Nga đang bao vây thành công Krasnoarmeysk, vì vậy khả năng hệ thống phòng thủ của thành phố này sẽ sụp đổ trong vòng vài tuần tới, chuyên gia quân sự và nhà phân tích chính trị người Anh Alexander Mercuris nhận định trên YouTube.
CTCP Nam Việt - Navico (mã: ANV) ghi nhận doanh thu 1.726 tỷ đồng và 333 tỷ đồng lợi nhuận ròng trong quý II/2025, mức cao nhất từ trước đến nay.
Lãnh đạo phường An Bình, TP Cần Thơ (trước sáp nhập là xã Mỹ Khánh, huyện Phong Điền, TP Cần Thơ) đã chỉ đạo cho tháo dỡ, trả lại hiện trạng ban đầu đối với đập tràn tại ngã 3 cầu sắt rạch ông Đề. Đập tràn này sau khi xây dựng đã bị người dân địa phương sống phía dưới nguồn nước phản ứng, cho rằng đây là nguyên nhân chính gây ô nhiễm, bốc mùi hôi thối.
Tối qua, 24/7, Tiến sĩ Lê Y Linh đã đại diện gia đình nhạc sĩ Hoàng Vân phát biểu cảm tưởng trong buổi nhận bằng Di sản tư liệu thế giới từ UNESCO.
Vào khoảng 2h sáng 25/7 tại Km571+800 quốc lộ 1A (thuộc TDP Đông Trinh, phường Sông Trí) đã xảy ra vụ tai nạn giao thông hết sức nghiêm trọng khiến 9 người chết, nhiều người bị thương.
Phản ánh tới Báo Dân Việt, nhiều cư dân tại chung cư CT2C (khu đô thị Nghĩa Đô, phường Nghĩa Đô, TP. Hà Nội) cho biết đã gửi đơn tới cơ quan chức năng, đề nghị làm rõ hàng loạt vấn đề liên quan đến Ban quản trị tòa nhà. Đáng chú ý là vướng mắc về chủ sở hữu tầng hầm để xe ô tô.
Giữa cuộc phân tranh Trịnh – Nguyễn kéo dài hơn nửa thế kỷ, có một kỳ nhân không cần cầm gươm ra trận nhưng khiến chiến cuộc rơi vào thế giằng co suốt 50 năm. Đó là Đào Duy Từ – kẻ sĩ xuất thân con hát, người đã dựng nên phòng tuyến Lũy Thầy trấn giữ miền Nam, lấy mưu lược thay vũ khí, lấy trí tuệ xây thành lũy chặn bước quân địch.
Tiền đạo cao kều Kyle Hudlin – người được ví như “Peter Crouch của Thép xanh Nam Định” – đã nổ súng, cho thấy khả năng tận dụng chiều cao và không chiến ấn tượng.
4