Bình luận
0
Ở Hải Dương, ngoài gia đình Nghệ sĩ Nhân dân Trùm Thịnh (Nguyễn Văn Thịnh) còn có gia đình Nghệ sĩ Nhân dân Cả Tam (Trịnh Thị Lan) cũng nổi tiếng gần xa về truyền thống nghệ thuật. Đặc biệt, trong gia đình, cả bà nội và cháu nội đều là những Nghệ sĩ Nhân dân nức tiếng của làng chèo.
Nghệ sĩ Nhân dân Cả Tam sinh 1888 trong một gia đình nghèo có truyền thống theo nghệ thuật chèo tại Hải Dương. Từ nhỏ, bà đã được cha cho đi học nghề, nhưng bị các thầy chê vụng và đuổi đi. Năm 8 tuổi, bà được cụ Kép tổng thu nhận. Ba năm sau, bà chính thức được diễn chèo.
Năm 16 tuổi, bà ra Hà Nội theo hát tại các rạp và gánh hát. Sau khi Sán Nhiên đài thành lập, khi đã 40 tuổi, bà liền tham gia trào lưu chèo cải lương và chèo văn minh. Sau khi trào lưu chèo cải lương suy tàn, bà theo gánh hát của ông Trùm Thịnh về nông thôn biểu diễn cho tới năm 1939. Khi các chiếng chèo đi xuống, bà Cả Tam đành phải chuyển nghề, thậm chí thề vĩnh biệt nghề Tổ.
Mãi đến năm 1953, bà tham gia Đoàn văn công nhân dân Trung ương tại chiến khu Việt Bắc. Năm 1955, bà hoạt động trong Đoàn chèo Trung ương (nay là Nhà hát Chèo Việt Nam). Bà còn tham gia Ban nghiên cứu chèo cùng các nghệ nhân khác như: Năm Ngũ, Dịu Hương, Trùm Thịnh, Lý Mầm… nghiên cứu và bảo tồn và phát triển nhiều làn điệu chèo cổ. Ngoài ra bà còn dạy chèo tại trường Kịch nghệ dân tộc, đào tạo nhiều thế hệ diễn viên chèo.
Trong hoàn cảnh kháng chiến vô cùng gian khổ bà vẫn say sưa truyền nghề tận tụy, chu đáo cho anh chị em mới bắt đầu làm quen với nghệ thuật chèo, thông qua các vai diễn nổi tiếng trước đây của bà. Không chỉ ở các vai diễn cổ, bà còn được đánh giá rất cao về tinh thần tìm tòi, sáng tạo không ngừng qua các nhân vật hiện đại.
Bà nổi tiếng qua những vai chèo cổ như: Trinh Nguyên, Đào Huế, Thị Mầu, Châu Long, Tú Bà, Mụ Sùng, Điềm Thị... và cả những vai hiện đại như già Đa trong Tấm Cám, bà Mây trong Nông thôn tươi sáng. Bà được đánh giá là có lối diễn giản dị và sắc sảo, thể hiện tài năng độc đáo trong nghệ thuật nói sử (lối nói cơ bản của hát chèo).
Nghệ sĩ Nhân dân Cả Tam có uy tín lớn trong giới sân khấu nước nhà. Bà được bầu làm Ủy viên Ban Chấp hành Hội Liên hiệp Văn học - Nghệ thuật Việt Nam (nay là ủy ban Toàn quốc các Hội Văn học - Nghệ thuật Việt Nam) ngay từ khóa đầu. Trước những cống hiến lớn lao đối với nghệ thuật, năm 1964, Nghệ sĩ Nhân dân Cả Tam được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba và được truy tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân vào năm 1984.
Trong phòng truyền thống của Nhà hát Chèo Việt Nam, ảnh chân dung bà được đặt bên bài vị trên bàn thờ các bậc tổ nghề của nghệ thuật chèo nước nhà.
Trong số những học trò của Nghệ sĩ Nhân dân Cả Tam, người được đánh giá cao nhất là Nghệ sĩ Nhân dân Phó Thị Kim Đức - học sinh lớp giáo sinh chèo, lớp đào tạo giáo viên dạy chèo đầu tiên sau năm 1954 được mở tại trường Sân khấu – Điện ảnh Việt Nam. Cháu nội của Nghệ sĩ Nhân dân Cả Tam là Đoàn Thanh Bình - người duy nhất được trao giải Người có giọng hát hay nhất làng Chèo toàn quốc năm 1993.
Nghệ sĩ Nhân dân Đoàn Thanh Bình sinh năm 1954 có bố mẹ đều là nghệ sĩ cải lương. Bản thân bà cũng từng là diễn viên của Đoàn Cải lương Bắc Thái (Thái Nguyên).
Năm lên 10 tuổi, Nghệ sĩ Nhân dân Đoàn Thanh Bình đã được bà nội Cả Tam dạy hát chèo. Với tình yêu thương, sự động viên và dạy dỗ tâm huyết của bà, cô bé Đoàn Thanh Bình lúc đó đã hát nhuần nhuyễn nhiều làn điệu chèo như: Đường trường duyên phận, Vãn cầm… Bà được bà nội khen chất giọng màu, vang, trường canh tốt. Ở thời điểm ấy, cô bé Đoàn Thanh Bình không hề biết bà đã “chấm” mình làm người nối nghiệp nghệ thuật của gia đình.
Mãi đến năm 1971, trước khi mất, Nghệ sĩ Nhân dân Cả Tam để lại lời trăng trối muốn có một đứa cháu theo nghiệp chèo. Bởi vậy mà năm 1971, nữ nghệ sĩ theo ý nguyện của bà đăng ký học tại trường Trung cấp Nghệ thuật Sân khấu Việt Nam (Nay là trường Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội).
Tại ngôi trường này, nghệ sĩ Đoàn Thanh Bình đã được học nghề với những bậc thầy của làng chèo khi đó như: Trần Thị Xuân, Dịu Hương, cụ Lê Hiền, Năm Ngũ, Thúy Lan… Sau này, khi có những thành công nhất định trên con đường nghệ thuật, bà gọi bước ngoặt đó là “một may mắn lớn nhất trong cuộc đời” vì khoảng thời gian này bà đã được học hỏi từ những giọng ca “khuôn vàng thước ngọc” của nghệ thuật chèo.
Tốt nghiệp năm 1975, Nghệ sĩ Nhân dân Thanh Bình trở thành nghệ sĩ của Nhà hát Chèo Việt Nam. Từ môi trường này, bà không chỉ được thể hiện khả năng trong nhiều vai diễn khác nhau mà còn bắt đầu làm quen với việc đứng lớp, trợ giảng cho các thầy cô, hướng dẫn các em học sinh khóa dưới.
Nhiều nghệ sĩ tên tuổi của làng chèo như: Nghệ sĩ Nhân dân Thanh Ngoan, Nghệ sĩ Nhân dân Vân Quyền, Nghệ sĩ Nhân dân Thúy Ngần… cũng từng được sự dìu dắt của Nghệ sĩ Nhân dân Đoàn Thanh Bình trong những câu hát, nét diễn đầu tiên khi bước chân vào trường.
Sự nghiệp biểu diễn của Nghệ sĩ Nhân dân Đoàn Thanh Bình được đánh dấu bằng nhiều giải thưởng danh giá với huy chương Vàng với vai chị Chúc trong vở Sông Trà Khúc năm 1985, vai Lã Thị trong vở Từ Thức năm 1990 và đặc biệt là giải Giọng hát hay nhất tại Hội diễn Chèo toàn quốc năm 1992.
Bén duyên với công việc giảng dạy từ những năm 80 nhưng phải đến năm 1996, Nghệ sĩ Nhân dân Đoàn Thanh Bình mới chính thức rẽ sang con đường này. Đó là khi bà dừng công tác tại Nhà hát Chèo Việt Nam và trở thành giảng viên khoa Kịch hát dân tộc, trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội.
15 năm gắn bó với mái trường, bà đã chèo lái 4 khóa học sinh cập bến bờ nghệ thuật, trong đó có nhiều học trò tiếp tục vươn xa với nghề, trở thành những lãnh đạo, nghệ sĩ, diễn viên có uy tín trong các đoàn nghệ thuật trên khắp cả nước, đạt nhiều danh hiệu, thành tích cao trong các kỳ liên hoan nghệ thuật, sân khấu toàn quốc.
Bà chính là cô giáo của Nghệ sĩ Nhân dân Tự Long - Nhà hát Chèo Quân Đội, Nghệ sĩ Ưu tú Bá Dũng, Bích Ngọc - Nhà hát Chèo Việt Nam, Nghệ sĩ Ưu tú Hồng Tươi - Nhà hát Chèo Hải Dương… Nghệ sĩ Nhân dân Tự Long xem Nghệ sĩ Nhân dân Đoàn Thanh Bình như người mẹ thứ hai của mình.
Khi đã nghỉ hưu, ngọn lửa đam mê nghệ thuật trong Nghệ sĩ Nhân dân Đoàn Thanh Bình vẫn không hề tắt lụi. Bà cùng với người bạn đời là Nghệ sĩ Ưu tú Vũ Ngọc vẫn miệt mài đi khắp các tỉnh miền Bắc như: Nam Định, Hải Dương, Vĩnh Phúc, Hưng Yên… giảng dạy và truyền lửa cho các thế hệ nghệ sĩ trẻ.
Không dừng lại ở việc giảng dạy cho các đoàn nghệ thuật chuyên nghiệp, bà còn tham gia các dự án xã hội hóa nghệ thuật chèo. Từ Dự án Chèo 48h, Tôi chèo về quê hương đến các dự án biểu diễn như Đông Kinh Cổ Nhạc và các lớp học dạy hát chèo online cho những khán giả yêu thích chèo trong và ngoài nước… Bà luôn nỗ lực tìm mọi cách đưa nghệ thuật truyền thống đến gần với công chúng.
Vài năm trước khi nghỉ hưu, nghệ sĩ Thanh Bình cùng những người đồng tâm nguyện với mình thành lập Giáo phường Đình làng Việt với mong muốn nối bước người xưa, làm hồi sinh không khí rộn rã của những chiếu chèo. Đây cũng là cách bà đưa các học trò của mình trở về không gian diễn xướng gần gũi với nghệ thuật chèo, đó chính là chiếu chèo sân đình.
MC Đinh Tiến Dũng gắn bó và từng hoạt động năng nổ tại trường Đại học Nông Nghiệp trước khi thành danh trên truyền hình.
Ngày 25/7, Công an xã Hà Bắc (TP Hải Phòng) đã ngăn chặn thành công vụ lừa đảo, giúp bà P.T.N. bảo toàn số tiền 600 triệu đồng.
Chia sẻ
Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Israel sẽ phải quét sạch Hamas khỏi Gaza, trong bối cảnh các cuộc đàm phán ngừng bắn tiếp tục rơi vào bế tắc. Phát biểu của ông cũng như của Thủ tướng Israel Netanyahu cho thấy họ muốn từ bỏ các cuộc đàm phán ngừng bắn tại Gaza với Hamas.
Chia sẻ
Nhiều tài xế cho biết khá lo lắng, thậm chí đến mức mất ăn, mất ngủ cả tuần qua khi biết thông tin TP.HCM có kế hoạch thay thế toàn bộ xe máy xăng của tài xế công nghệ, shipper sang xe điện. Bởi, xe là tài sản có giá trị lớn và nhiều chuyện éo le xung quanh “cần cầu cơm” mỗi ngày của họ.
Chia sẻ
Lực lượng chức năng tỉnh Quảng Ninh vừa tìm thấy một thi thể gần khu vực hang Trống, nghi nạn nhân cuối cùng trong vụ lật tàu trên vịnh Hạ Long.
Chia sẻ
UBND TP.HCM vừa có tờ trình trước Hội đồng nhân dân (HĐND) TP.HCM khóa X về dự toán thu ngân sách trên địa bàn TP.HCM mới năm 2025. Theo UBND TP.HCM, việc thu ngân sách của TP.HCM trên cơ sở sáp nhập 3 địa phương trước đây, với số thu cộng lại lớn nhất nước.
Chia sẻ
Tính đến trước trận chung kết giải U23 Đông Nam Á 2025, U23 Việt Nam hoàn toàn vượt trội U23 Indonesia về thành tích đối đầu trong quá khứ.
Chia sẻ
N. rủ nhóm bạn đến gặp người yêu cũ đến xã Nhơn Trạch, Đồng Nai để giải quyết mâu thuẫn, tại đây, N. bị Lợi dùng dao đâm tử vong, còn người bạn bị thương.
Chia sẻ
Xung đột biên giới giữa Campuchia và Thái lan kéo dài sang ngày thứ ba, trong đó máy bay chiến đấu của Thái Lan không kích các mục tiêu họ cho là trận địa hỏa lực của Campuchia. Trong khi đó phía Campuchia tuyên bố dã trả đũa các trận pháo kích dữ dội từ bên kia biên giới.
Chia sẻ
Theo chỉ đạo của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng, thời gian qua, Quân chủng Hải quân đã khẩn trương phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng kế hoạch tổ chức diễu binh lực lượng vũ trang trên biển.
Chia sẻ
Bây giờ, bạn chỉ cần hai thứ để ra ở khách sạn đó là tiền và căn cước công dân. Miễn là bạn có đủ tiền và bạn không phải là kẻ vi phạm pháp luật, bạn sẽ không gặp trở ngại. Vậy thì ở thời cổ đại của Trung Quốc, làm thế nào chúng ta có thể sống trong quán trọ một cách an toàn?
Chia sẻ
Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương vừa tiếp nhận và điều trị hai bệnh nhân nam mắc liên cầu khuẩn lợn với biểu hiện viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, kèm biến chứng giảm thính lực – điếc dẫn truyền – một trong những di chứng nặng nề, thường gặp nhất và không thể hồi phục của bệnh.
Chia sẻ
CLB Ninh Bình chi đậm, chiêu mộ tiền vệ Việt kiều trị giá 400.000 euro? Real Madrid chưa từ bỏ Saliba; Chủ tịch FIFA chúc mừng CLB Thép xanh Nam Định vô địch V.League; Cựu sao Man City bị sa thải chỉ sau 5 tháng; Rashford quay lại với bạn gái sau khi đến Barcelona.
Chia sẻ
Thủ tướng Hungary Viktor Orbán tuyên bố rằng đất nước ông đề xuất với người Ukraine một “hợp tác chiến lược” thay vì hội nhập hoàn toàn vào Liên minh châu Âu (EU), do lo ngại bị kéo vào chiến tranh.
Chia sẻ
Mặc dù vừa được giao mặt nước biển để ổn định phát triển nuôi trồng thủy sản, nhưng nhiều hợp tác xã (HTX) tại Quảng Ninh đang đứng trước khó khăn do tiền thuê mặt nước biển quá lớn, trong khi nguồn vốn đầu tư thì hạn chế, rủi ro thiên tai lại thường xuyên rình rập.
Chia sẻ
Xúc phạm danh dự lãnh đạo Đảng, Nhà nước trên Tiktok, ông T. ở Hà Nội bị cảnh sát xử phạt 7,5 triệu đồng về hành vi Cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, thông tin sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân.
Chia sẻ
Món canh này không chỉ ngon, thanh mát mà còn rất bổ dưỡng.
Chia sẻ
Nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh - Liệt sĩ (27/7/1947 - 27/7/2025), đoàn công tác của Trung ương do ông Hà Quốc Trị - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương làm trưởng đoàn đã vượt núi, băng đèo đến bản Lùng Sử Phìn (Tủa Sín Chải, Lai Châu) để thăm hỏi, tặng quà gia đình liệt sĩ Giàng A Sùng.
Chia sẻ
Công an phường Đại Mỗ, Hà Nội đã bắt giữ Bình "Gold" liên quan vụ cướp taxi trên địa bàn.
Chia sẻ
Từ ngày 25/7 đến ngày 3/8, hơn 1.000 món ăn ẩm thực dân gian Việt Nam và Thái Lan được bày bán tại phường Nam Đông Hà, tỉnh Quảng Trị, thu hút đông đảo thực khách đến thưởng thức.
Chia sẻ
Cầm điện thoại của khách nước ngoài để xem đường, khi tới nơi, Hoàn không trả lại mà phóng xe đi thẳng. Hoàn bị cảnh sát bắt giữ ngay sau đó.
Chia sẻ
Thị trường bất động sản TP.HCM đón nhận tín hiệu tích cực, bổ sung nguồn cung khi có thêm các dự án được gỡ vướng pháp lý.
Chia sẻ
CLB Bắc Ninh đang rất tích cực tăng cường lực lượng để chuẩn bị cho mùa giải 2025/2026 nhằm mục tiêu cạnh tranh suất lên chơi V.League.
Chia sẻ
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết, ông sẽ kêu gọi các đồng minh châu Âu hỗ trợ tài chính để tăng lương cho binh sĩ đang chiến đấu chống lại cuộc xâm lược của Nga, nhằm giải quyết tình trạng thiếu hụt quân số ngày càng trầm trọng.
Chia sẻ
Từ những nguyên liệu sẵn có trong vườn nhà, người miền Tây thường sáng tạo, chế biến nhiều món ngon. Trong đó, bánh bầu là món ăn dân dã rất được yêu thích, là đặc sản của Sóc Trăng.
Chia sẻ
Trước thiệt hại nặng nề do bão số 3, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP.HCM đã tổ chức buổi làm việc với các sở, ngành, tổ chức chính trị – xã hội nhằm triển khai công tác hỗ trợ các địa phương kịp thời.
Chia sẻ
Thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa từ lâu đã nổi danh là một trong những điểm đến du lịch hấp dẫn nhất Việt Nam. Giai đoạn 2024 đến nửa đầu 2025, du lịch Nha Trang - Khánh Hòa liên tục ghi nhận những con số ấn tượng.
Chia sẻ
Các trường chia sẻ điểm sàn và dự đoán điểm chuẩn đại học năm 2025 sau khi công bố phổ điểm thi tốt nghiệp THPT.
Chia sẻ
Ông Nguyễn Quốc Tuấn - Phó Giám đốc Công ty CP Môi trường đô thị Cà Mau được cho nghỉ việc theo đơn cá nhân, nhưng việc lãnh đạo công ty này không thông qua chủ sở hữu - UBND tỉnh là có sai sót.
Chia sẻ
Khi làm Tri phủ Thanh Hóa, Chiêu Văn vương Trần Nhật Duật (1255-1330) đã lập vùng đất Văn Trinh là thái ấp. Tuy vậy, với vùng đất này, ông không chỉ là người lập ấp, mà còn là người “khai sinh” ra hát nhà trò - một trong những điệu hát đầu tiên của ca trù Việt Nam.
Chia sẻ
Đạt Nguyên Toàn - nhà khoa bảng nổi tiếng nhất triều Nguyễn, với tài năng và đóng góp to lớn cho nền khoa học và văn hóa Việt Nam
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Tuệ Lâm 
