"Se duyên" cho cây đặc sản

Những ngày này, gia đình anh Hán Duy Chuyên, trú ở xã Lộc Yên, huyện Hương Khê lại tất bật với công việc thụ phấn cho cây bưởi Phúc Trạch. Đối với gia đình anh, xác định nguồn thu nhập chính hàng năm từ vườn bưởi nên công việc thụ phấn cho cây bưởi để tăng tỷ lệ đậu quả là hết sức quan trọng, luôn được anh ưu tiên thực hiện.

Anh Hán Duy Chuyên cho biết: "Gia đình tôi có hơn 300 gốc bưởi Phúc Trạch, trong đó có hơn 150 gốc đã cho quả. Nhờ áp dụng biện pháp thụ phấn bổ sung, những năm gần đây, tỷ lệ ra hoa đậu quả đạt khá cao, theo đó năng suất, sản lượng cũng như chất lượng bưởi ngày càng tăng. Vụ bưởi năm ngoái, gia đình tôi thu hoạch được gần 2 tấn quả, trừ mọi chi phí cho thu nhập hơn 50 triệu đồng. Hy vọng, năm nay thời tiết thuận lợi, bưởi cho năng suất cao và bán được giá giúp chúng tôi có thu nhập cao hơn".

Không chỉ gia đình anh Chuyên mà như đã thành thông lệ, cứ độ xuân sang, khi vườn bưởi Phúc Trạch bắt đầu ra hoa, bà con nông dân trồng bưởi trên địa bàn huyện Hương Khê lại sắp xếp việc đồng áng để tập trung thụ phấn bổ sung. Đây là khâu kỹ thuật quan trọng cần thực hiện đúng thời điểm mới đảm bảo năng suất chất lượng quả sau này.

Đang bận rộn thụ phấn cho hơn 400 gốc bưởi Phúc Trạch của gia đình, chị Nguyễn Thị Thắng, trú ở xã Hương Thủy, huyện Hương Khê cho hay: "Sau những mùa vụ thực hiện thụ phấn bổ sung cho cây bưởi, chúng tôi nhận thấy, cây bưởi được thụ phấn thì tỷ lệ đậu quả cao hơn gấp 2- 3 lần so với cách để thụ phấn tự nhiên. Nhờ phương pháp này, hơn 400 gốc bưởi Phúc Trạch của gia đình mấy năm nay không chỉ đạt sản lượng cao mà chất lượng quả cũng tốt hơn".

Theo người dân trồng bưởi Phúc Trạch lâu năm, công việc thụ phấn nhìn đơn giản nhưng cũng rất vất vả, nhiều cây bưởi cao, để thụ phấn hiệu quả phải leo lên thang, dùng sào, tỉ mỉ, cẩn thận. Để kịp thời vụ, có nhiều gia đình phải tranh thủ làm cả ngày.

Trung bình mỗi ngày một người làm chỉ thụ phấn được 5-7 cây. Tùy theo thời tiết từng năm mà cây bưởi ra hoa sớm hay muộn. Thời điểm ra hoa của cây bưởi sẽ kéo dài trong khoảng 1 tháng. Năm nay hoa bưởi ra muộn hơn so với mọi năm nhưng hoa nhiều, đẹp hơn nên bà con hy vọng sẽ có mùa vụ bội thu.

"Đệ nhất bưởi" hứa hẹn mùa bội thu

Bưởi Phúc Trạch là cây trồng chủ lực, mang hiệu quả kinh tế lớn nhất của người dân huyện miền núi Hương Khê. Xác định việc thụ phấn sẽ quyết định năng suất của cả mùa vụ, hầu như ai cũng chú trọng đầu tư, chăm bón và áp dụng biện pháp này.

Để thụ phấn bổ sung cho hoa bưởi, người dân lấy phấn của cây bưởi chua (thường được người dân trồng sẵn trong vườn) quét lên nhụy hoa của cây bưởi Phúc Trạch. Công việc đòi hỏi phải cẩn thận, tỉ mỉ, kiên trì. Hoa bưởi chua được chọn phải đều, cánh mịn, khi chấm thử vào lòng bàn tay phấn hoa màu vàng sẽ rời ra thì khả năng đậu quả khi cho thụ phấn sẽ cao hơn.

Ông Nguyễn Xuân Toàn, Trại trưởng Trại Giống cây ăn quả Truông Bát - Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh cho biết: "Thụ phấn bổ sung là kỹ thuật cơ bản giúp cây bưởi Phúc Trạch tăng tỷ lệ đậu quả, tăng năng suất, cải thiện chất lượng quả bưởi. Điều quan trọng phải chọn đúng thời điểm, chọn hoa chất lượng, thực hiện đúng mật độ, quy trình mới cho hiệu quả".

Cũng theo ông Toàn, năm nay, mặc dù bưởi ra hoa muộn hơn so với thường năm, nhưng năm nay là năm nhuận sẽ không ảnh hưởng nhiều đến quá trình phát triển của quả. Tuy nhiên, thời tiết thời điểm ra hoa thất thường, mưa dầm nhiều ngày, ẩm là điều kiện dễ phát sinh nhiều loại sâu, bệnh.

Bên cạnh tập trung cho việc thụ phấn, người dân cần theo dõi sát vườn cây để có giải pháp phòng trừ sâu bệnh kịp thời, hiệu quả. Nếu gặp thời tiết bất lợi, mưa rét, người dân nên hái hoa bưởi sớm, dùng bóng đèn sấy khô để hoa tung phấn, từ đó việc thụ phấn sẽ có hiệu quả hơn.

"Qua các lớp tập huấn, chuyển giao kỹ thuật, người dân khá thành thạo công việc thụ phấn, biết cách phòng trừ các loại sâu bệnh hại trên cây bưởi Phúc Trạch đúng cách, hạn chế tình trạng bưởi chết do các loại sâu, nấm. Ở giai đoạn ra hoa, trường hợp gặp sâu, bệnh, người dân sử dụng các phương pháp phòng trừ sinh học. Đồng thời, bà con cũng tập trung theo dõi, khắc phục hiện tượng thời tiết khắc nghiệt như sương muối; chuẩn bị phân bón để bón thúc, đảm bảo nguồn nước tưới cho cây bưởi", ông Nguyễn Xuân Toàn cho hay.

Hiện nay, trên địa bàn huyện Hương Khê có hơn 2.700ha bưởi Phúc Trạch (trong đó hơn 1.900ha đã cho quả, ước năng suất đạt khoảng 23.000 tấn/năm). Bưởi Phúc Trạch được trồng nhiều tại các xã Phúc Trạch, Hương Trạch, Hương Đô, Lộc Yên... Bưởi Phúc Trạch dễ trồng, thích hợp với khu vực đồi núi. Thành công hay thất bại của một vụ bưởi được quyết định bởi nhiều yếu tố, trong đó khâu quan trọng đầu tiên đó là nâng cao tỉ lệ đậu quả thông qua kỹ thuật thụ phấn bổ sung.

Trao đổi với PV Dân Việt, ông Đỗ Công Anh - Phó Chủ tịch UBND xã Hương Thủy, huyện Hương Khê cho biết: "Toàn xã Hương Thủy hiện có khoảng 230 ha diện tích trồng bưởi, trong đó diện tích đã cho thu hoạch là 180ha, sản lượng hơn 2.100 tấn. Bưởi Phúc Trạch là cây ăn quả chủ lực của địa phương, góp phần xóa đói giảm nghèo, tăng trưởng kinh tế vùng nông thôn".

×