Hành vi quấy rối tình dục và khung hình phạt

Liên quan đến vấn đề này, luật sư Hoàng Minh Hiển, Trưởng Văn phòng Luật sư HHM Việt Nam, thuộc Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết: "Tình trạng quấy rối tình dục đối với những người dưới 18 tuổi có 2 nhóm là từ 13-16 tuổi và từ 16- dưới 18 tuổi. 

Nhóm từ 13-16 tuổi hay độ tuổi cấp 2 rất dễ bị xâm hại nhưng không nhận ra hành vi của người khác đối với những bộ phận nhạy cảm trên cơ thể. Nhóm 16 đến dưới 18 tuổi đã nhận thức được nhưng có một số hạn chế nên những người bị quấy rối hay xấu hổ, không dám khai báo thông tin. Chỉ khi bị phát hiện hay để lại hậu quả nghiêm trọng mọi người mới biết".

Theo luật sư Minh Hiền, Bộ luật Hình sự 2015 (hiệu lực từ ngày 1/7) dành 5 điều luật quy định với người có hành vi xâm hại tình dục trẻ em. Cụ thể:

Điều 142 tội Hiếp dâm người dưới 16 tuổi chỉ rõ người có hai hành vi sau đây sẽ bị cáo buộc phạm tội này. Thứ nhất, dùng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu, thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi trái với ý muốn của họ. Thứ hai, hành vi giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người dưới 13 tuổi. 

Người phạm tội có thể sẽ bị phạt mức cao từ 12 đến 20 năm tù, tù chung thân hoặc tử hình.

Điều 144 tội Cưỡng dâm người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi. Bộ luật Hình sự quy định người nào dùng mọi thủ đoạn khiến người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi đang ở trong tình trạng lệ thuộc mình hoặc trong tình trạng quẫn bách phải miễn cưỡng giao cấu hoặc miễn cưỡng thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác thì bị phạt tù 5-10 năm.

Thủ phạm cưỡng dâm người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi sẽ phải đối mặt khung hình phạt 12-20 năm tù, chung thân hoặc tử hình.

Điều 145 tội Giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi. Chủ thể phạm tội của tội này là người đủ 18 tuổi trở lên, có hành vi giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 đến dưới 16 tuổi. 

Người phạm tội sẽ bị áp dụng khung hình phạt 3-15 năm. Ngoài ra, còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định 1-5 năm.

Điều 146 tội Dâm ô với người dưới 16 tuổi. Hành vi này được nhận diện qua các dấu hiệu người đủ 18 tuổi trở lên dâm ô với người dưới 16 tuổi không nhằm mục đích giao cấu hoặc không nhằm thực hiện các hành vi quan hệ tình dục khác. 

Khung hình phạt cao nhất của tội này đến 12 năm, kèm theo hình phạt bổ sung cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định trong 1-5 năm.

Điều 147 tội Sử dụng người dưới 16 tuổi vào mục đích khiêu dâm. Để bảo vệ trẻ em khỏi những hành vi phạm tội ở mọi cấp độ, điều 147 xác định hành vi khiêu dâm trẻ em thể hiện ở các dấu hiệu: lôi kéo, dụ dỗ, ép buộc người dưới 16 tuổi trình diễn khiêu dâm hoặc trực tiếp chứng kiến việc trình diễn khiêu dâm dưới mọi hình thức. Người phạm tội cũng sẽ phải chịu khung hình phạt mở rộng đến 12 năm.

Trước tình trạng trên, luật sư Minh Hiền bày tỏ: "Theo tôi, cần nâng cao tuyên truyền thường xuyên nhận biết hành vi xâm hại trẻ em, đặc biệt là lứa tuổi học sinh cấp 2. Đồng thời nâng cao tuyên truyền về khung hình phạt để răn đe.

Khi phát hiện xử lý, nhà trường, cha mẹ phải động viên con em mình để khoảng thời gian đó trôi qua nhanh, không để lại dấu ấn. Đặc biệt, không làm lớn chuyện dễ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng hơn".

Bảo vệ trẻ trước quấy rối tình dục

Liên quan đến vấn đề quấy rối tình dục trẻ, PGS.TS Trần Thành Nam, Chủ nhiệm Khoa Các khoa học Giáo dục tại Đại học Giáo dục, Đại học Quốc gia Hà Nội chia sẻ: "Về phía phụ huynh, đứng trước vấn nạn này cần chuẩn bị cho con cái nếu trong độ tuổi vị thành niên về cách thức ứng phó phù hợp. Thông thường, có những cách ứng phó phổ biến như sau:

Thứ nhất là phớt lờ coi như không có chuyện gì (các em nghĩ rằng cứ kệ để nó tự biến mất).

Thứ hai là chối bỏ: Tự nhủ chắc họ chỉ đùa thôi, họ vô tình, họ đang có ý tán tỉnh mình, hay tại mình nhạy cảm quá thôi…

Thứ ba là né tránh: Né tránh những địa điểm, tình huống có thể gặp thủ phạm, trốn tránh khi nhác nhìn thấy bóng ai giống thủ phạm.

Thứ tư là đương đầu: Nói với thủ phạm rằng: "Hành động này không đúng một tí nào đâu; Hành vi của anh thật không thể chấp nhận được; Dừng lại ngay nếu không tôi sẽ báo cáo…".

Thứ năm là báo cáo: Nêu rõ hành vi đã được thực hiện thế nào, có ảnh hưởng không mong đợi ra sao; xảy ra khi nào; có ai ở đó; ai có thể chia sẻ thêm thông tin về việc đó và những minh chứng hình ảnh, âm thanh.

Hãy nói với con 3 cách thức ứng phó đầu tiên sẽ chỉ làm tình huống trở nên tồi tệ hơn. Đương đầu và báo cáo là cách thức ứng phó đúng nhưng chỉ có khoảng 10% các trường hợp sử dụng những cách thức ứng phó này.

Đối với những bạn đã trưởng thành, những bạn sinh viên cần hành động ngay:

Nhận diện chính xác đây là một hành động quấy rối tình dục.

Nói một cách mạnh mẽ và kiên định yêu cầu họ dừng lại. Đây là hành vi quấy rối tình dục, một hành vi vi phạm quyền nghiêm trọng và cần thiết phải dừng lại ngay. Có thể nói đơn giản: "Những gì anh đang nói hoàn toàn không phù hợp và làm tôi cảm thấy khó chịu. Hãy dừng lại ngay. Đây là hành vi quấy rối. Dừng ngay lại!".

Đừng tự đổ lỗi cho mình. Không ai có quyền quấy rối tình dục bất cứ ai.

Hãy lưu bằng chứng và ghi lại chi tiết những chuyện đã xảy ra.

Hãy tìm hiểu về các chính sách liên quan đến quấy rối tình dục học đường (nếu có).

Gửi đơn khiếu nại/ báo cáo lên lãnh đạo khoa/ trường.

×