Hệ luỵ tai hại việc “ngủ ngày, cày đêm” của nhiều người trẻ

“Lấy đêm làm ngày” để làm việc, tại sao nhiều người trẻ lại lựa chọn cách này?

Hiện nay, xu hướng làm việc ban đêm đang trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều bạn trẻ. Không ít người chọn công việc ca đêm vì thời gian linh hoạt và thu nhập tương đối cao hơn so với ca ngày. Các ngành như bán hàng online, quán ăn đêm, hay giao hàng là những công việc phổ biến.

Chị Ngọc Lan (25 tuổi, quê Hưng Yên) quyết định nhận ca từ 20 giờ tối đến 3 giờ sáng tại một cửa hàng bán xôi ở quận Ba Đình. Công việc chính của chị là bán hàng và thỉnh thoảng phụ giúp nấu bếp. Mỗi đêm làm việc, chị được trả số tiền 200.000 đồng, cộng thêm một bữa ăn khuya. Chị Lan chia sẻ: “Ban đầu, tôi chỉ định làm để có thêm tiền chi tiêu cá nhân, nhưng dần dần, công việc này giúp tôi có nguồn thu ổn định gửi chút ít về quê biếu bố mẹ nên tôi muốn gắn bó lâu dài”.

Vào giờ bán hàng cao điểm, đôi tay chị Lan nhanh nhẹn chia từng phần xôi đều đặn, thêm đồ ăn kèm theo thực đơn riêng của từng khách một cách thoăn thoắt. Gắn bó với công việc này được hơn 2 năm nay, chị Lan tâm sự: “Làm đêm không phải là một công việc dễ dàng. Biết rằng đó là một thử thách về sức khỏe, tinh thần. Nhưng nó cũng là cơ hội để tôi học cách kiên nhẫn, biết quý trọng đồng tiền mình làm ra”.

Chia sẻ về lý do lựa chọn làm việc buổi đêm, chị Lan cho hay, ngoài việc nhận mức lương theo giờ khá cao, chị cũng không phải lo lắng về vấn đề giao thông đông đúc. “Thêm nữa, làm ca đêm giúp tôi có thêm thời gian rảnh vào mỗi buổi chiều. Tôi có tranh thủ thời gian để làm thêm công việc khác và học kỹ năng mới”, chị nói thêm.

Cũng chọn "lấy đêm làm ngày", làm việc trong khung giờ từ 23 giờ đêm tới 4 giờ sáng tại một cửa hàng tiện ích, chị Thùy Linh (22 tuổi, sinh viên một trường đại học ở Hà Nội) cho biết, công việc cụ thể của chị là bán hàng và thu ngân. “Mức lương mà tôi nhận được là 50.000 đồng/giờ, được bao ăn ở, chỗ nghỉ, và không yêu cầu kinh nghiệm”.

Theo chị Linh, mặc dù đôi lúc chị phải đối diện với sự mệt mỏi vì thiếu ngủ, nhưng công việc này giúp chị trưởng thành và tự lập hơn nhiều.“Việc tự trang trải cuộc sống, vừa đi học, vừa đi làm mỗi ngày giúp tôi có cái nhìn thực tế hơn về thế giới xung quanh, cũng như mở rộng mạng lưới quan hệ với nhiều người. Đến giờ, tôi có thể tự trang trải học phí và những sinh hoạt cá nhân mà không cần sự hỗ trợ của bố mẹ”, chị Linh chia sẻ.

Tìm đến một quán cà phê mở cửa xuyên đêm để giải quyết các đầu việc chưa xong, chị Quỳnh Mai - một "freelancer" (người làm việc theo cung cách tự quản, không bị giới hạn về địa điểm và thời gian làm việc - PV) mảng báo chí - truyền thông chia sẻ, chị cảm thấy làm việc ban đêm hiệu quả hơn nhiều so với ban ngày vì không khí yên tĩnh và không có nhiều sự phân tâm, chị có thể tập trung hoàn toàn vào công việc.

“Khi mọi người xung quanh đã nghỉ ngơi, tôi có thể làm việc mà không bị gián đoạn bởi điện thoại, email hay những yếu tố từ cuộc sống xung quanh. Thêm nữa, công việc báo chí - truyền thông đôi khi yêu cầu sự nhanh chóng và chính xác, vì vậy việc thức khuya, làm việc khi mọi người đã ngủ cho phép tôi có thể nghiên cứu, viết lách và chỉnh sửa bài vở mà không gặp phải sự xao nhãng”, chị Mai bộc bạch.

“Ngủ ngày cày đêm”, giới trẻ đang đứng trước những rủi ro nào về sức khỏe?

Trao đổi với phóng viên Dân Việt, anh Nguyễn Tuấn Anh - bác sĩ chuyên ngành Đột quỵ - Thần kinh, khoa Nội Thần kinh Bệnh viện Đột quỵ và Thần kinh Hà Nội - Thái Bình cho biết, làm việc ban đêm gây ảnh hưởng lớn đến nhịp sinh học tự nhiên (circadian rhythm) của cơ thể, có thể dẫn tới nhiều hệ quả tiêu cực.

“Đầu tiên, việc ngủ không đủ hoặc không sâu vào ban ngày, dẫn đến mệt mỏi lâu ngày. Thứ hai, người làm việc ban đêm dễ có khả năng bị suy giảm hệ miễn dịch, cơ thể không đủ thời gian để phục hồi, dễ bị nhiễm bệnh, tăng nguy cơ mắc các bệnh như viêm loét dạ dày, hội chứng ruột kích thích.

Ngoài ra, họ còn có nguy cơ cao bị béo phì, tiểu đường type 2, do thay đổi hormone điều chỉnh đói và no. Làm việc đêm kéo dài làm tăng huyết áp và nguy cơ bệnh mạch vành. Đặc biệt, thói quen này còn gây ảnh hưởng tới tâm lý và thần kinh, họ dễ gặp phải tình trạng căng thẳng, lo âu, trầm cảm do thiếu ngủ và áp lực công việc”, anh Tuấn Anh chia sẻ.

Theo vị bác sĩ này, dù làm việc vào ban đêm yên tĩnh và tập trung hơn, tuy nhiên mọi người nên cân nhắc thật kỹ. “Điều quan trọng nhất là phải ưu tiên sức khỏe, hãy cố gắng làm việc trong khung giờ sinh học tự nhiên. Não bộ hoạt động tốt nhất vào ban ngày.

Nếu bắt buộc làm việc đêm, hãy đặt lịch ngủ cố định ban ngày và đảm bảo đủ từ 7 - 8 giờ ngủ. Mọi người nên sử dụng kính lọc ánh sáng xanh hoặc chế độ ban đêm trên màn hình. Hãy cố gắng tạo không gian làm việc yên tĩnh vào ban ngày, sử dụng tai nghe chống ồn, rèm chắn sáng để không cần làm việc ban đêm”, anh Tuấn Anh tiếp lời.

Khi được hỏi về cách giúp giảm thiểu tác động tiêu cực khi mọi người buộc phải làm việc ban đêm, anh Tuấn Anh đưa ra lời khuyên: “Trong trường hợp đó, mọi người nên tuân thủ giờ ngủ cố định, ngủ ngay sau khi tan ca, tránh trì hoãn giấc ngủ. Ngoài ra, cần tránh ăn nhiều đồ béo và đồ ngọt vào đêm; ưu tiên bữa nhẹ và giàu protein. Việc tập thể dục cũng vô cùng quan trọng, hãy tăng cường vận động nhẹ nhàng để duy trì sức khỏe tim mạch.

Mọi người nên hạn chế sử dụng cafein sau ca làm việc để giúp cơ thể dễ vào giấc ngủ hơn. Khi thức dậy vào ban ngày, hãy ra ngoài để cơ thể duy trì nhịp sinh học. Điều quan trọng nhất, các bạn nên khám sức khỏe định kỳ, theo dõi các dấu hiệu bất thường về sức khỏe do làm việc ca đêm kéo dài để có biện pháp chăm sóc sức khỏe kịp thời. Lời khuyên cuối cùng là cố gắng giảm tần suất làm việc ban đêm khi có thể, vì sức khỏe luôn là nền tảng quan trọng nhất”, anh Tuấn Anh nhấn mạnh.

×