Khung cảnh xanh mát, yên bình ở búng Bình Thiên-hồ nước ngọt quanh năm trong xanh bên dòng sông Hậu, tọa lạc phía Bắc huyện An Phú, tỉnh An Giang.

Những người cao niên ở địa phương kể lại, dân gian truyền tai nhau những truyền thuyết lý giải việc hình thành búng Bình Thiên, trong đó, có truyền thuyết kể rằng, trong lúc trốn chạy quân Tây Sơn qua vùng An Phú, do thời tiết khô hạn, quân sĩ đói mệt nhưng xung quanh chẳng có nguồn nước nào, chúa Nguyễn Ánh quan sát thấy có 1 hồ rộng lớn nhưng chỉ toàn cát và đá nên rút gươm đâm thẳng xuống đất, bỗng đâu có dòng nước chảy ra. Nhờ nguồn nước ấy, cả đội quân theo phò chúa Nguyễn Ánh được cứu.

Còn truyền thuyết thứ 2 cho rằng, vào cuối thế kỷ thứ XVIII, 1 viên tướng của nhà Tây Sơn là Võ Văn Vương hành quân qua khu vực búng Bình Thiên vào mùa khô, nhìn thấy 1 hồ rộng lớn nhưng không có nước, Võ Văn Vương dâng lễ vật cúng trời đất mong ban nước cho các binh sĩ, khi ông đâm thanh gươm xuống đất thì có một dòng nước trào lên đọng thành hồ. Từ đó về sau, hồ nước được người dân đặt tên là búng Bình Thiên hay còn gọi “hồ nước trời”.

Khách tham quan có thể đến ngắm cảnh búng Bình Thiên vào bất cứ thời gian nào trong năm. Tuy nhiên, vào mùa nước nổi là thời điểm “hồ nước trời” mênh mông, tạo cảm giác thơ mộng, yên ả nhất. Khoảng tháng 8 hàng năm, khi dòng nước từ thượng nguồn đổ về cũng là thời điểm nước nổi tràn đồng. 

Mặt nước hồ nước mang tên Búng  Bình Thiên ở huyện An Phú (tỉnh An Giang) rộng lớn, phẳng lặng như tấm gương khổng lồ, phản chiếu bầu trời trong xanh. Khi hoàng hôn buông xuống, mặt hồ lại khoác lên mình tấm áo đỏ rực rỡ.

Nước dâng cao khiến 2 hồ búng Lớn và búng Nhỏ hòa làm một, bề mặt búng Bình Thiên lúc này trở nên bao la, với diện tích mặt nước lên đến khoảng 900ha. Mặt hồ xuất hiện nhiều loại cây thủy sinh phủ xanh tạo nên bức tranh nên thơ, tràn đầy sức sống. Lần đầu đến tham quan búng Bình Thiên, anh Trần Tiến Bình (ngụ TP. Hồ Chí Minh) chia sẻ: “Nghe nói nhiều về búng Bình Thiên nên có dịp đến TP. Châu Đốc gia đình tôi tranh thủ tìm đến để tham quan. Hồ nước này đúng là được thiên nhiên ưu ái, ngắm khung cảnh này khiến người ta cảm giác bình yên”.

Dừng chân tại khu đất trống bên búng Bình Thiên đối diện Thánh đường Hồi giáo Masjid Al Khairiyah (tọa lạc tại xã Nhơn Hội, huyện An Phú), bên dưới những những tán cây phủ mát, nhìn về búng Bình Thiên, du khách sẽ cảm nhận được những luồng gió mát lành, ngắm dòng nước trong xanh có “thảm thủy sinh” điểm hoa vàng mọc thành vạt dài trên mặt nước, xa xa có những chiếc xuồng con thả lưới lững lờ trôi… Tất cả tạo nên bức tranh thôn quê vùng biên với nhịp sống thường nhật chậm rãi, thong dong.

Ngoài ra, đến với búng Bình Thiên, du khách còn được tìm hiểu nét văn hóa đặc trưng của đồng bào DTTS Chăm, thông qua trang phục truyền thống và kiến trúc độc đáo từ ngôi nhà sàn của họ. Xung quanh “hồ nước trời” có các xóm đồng bào DTTS Chăm sinh sống cùng nhau. Đa phần những người Chăm sinh sống tại đây đều theo tín ngưỡng Hồi giáo, họ cùng sinh hoạt dưới Thánh đường Hồi giáo Masjid Al Khairiyah. Do đó, khi đến khu vực búng Bình Thiên dễ dàng bắt gặp hình ảnh đồng bào DTTS Chăm trong trang phục truyền thống đi lễ ở thánh đường - nơi sinh hoạt tín ngưỡng, đời sống tâm linh cộng đồng Chăm.

Theo tháng năm, búng Bình Thiên vẫn cứ yên ả, xanh trong, cung cấp nguồn lợi thủy sản giúp cuộc sống mưu sinh của người dân và tạo điểm nhấn ấn tượng đối với khách phương xa khi đến vùng biên giới An Phú, tỉnh An Giang.