Khám phá chiều sâu của đạo Mẫu qua Lễ hội Đền Hạ, Đền Thượng, Đền Ỷ La

Lễ hội Đền Hạ, Đền Thượng, Đền Ỷ La năm 2025 là sự kiện văn hóa đặc sắc, gắn liền với tín ngưỡng thờ Mẫu - Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, được UNESCO công nhận, khẳng định giá trị lịch sử, văn hóa của các di tích quốc gia trên địa bàn thành phố Tuyên Quang.

Đây là dịp để tôn vinh truyền thống tín ngưỡng dân gian, bày tỏ lòng thành kính đối với các bậc thánh thần, thể hiện lòng tri ân với các bậc tiền nhân; đồng thời là cơ hội để cùng bảo tồn và phát huy giá trị tín ngưỡng thờ Mẫu, tạo không gian giao lưu văn hóa và thúc đẩy phát triển du lịch, góp phần quảng bá hình ảnh Tuyên Quang - vùng đất giàu truyền thống lịch sử và văn hóa đến với bạn bè trong nước và quốc tế, đưa Tuyên Quang trở thành điểm đến hấp dẫn với du khách trong và ngoài nước.

Theo đó, Lễ hội Đền Hạ, Đền Thượng, Đền Ỷ La sẽ diễn ra từ ngày 9 đến ngày 15/3 (tức ngày 10/2 đến ngày 16/2 Âm lịch) tại 3 địa điểm: Đền Hạ (phường Tân Quang); đền Thượng (xã Tràng Đà); đền Ỷ La (phường Ỷ La) thuộc thành phố Tuyên Quang.

Đền Hạ, nằm trên địa bàn phường Tân Quang và đền Thượng, nằm trên địa bàn xã Tràng Đà đều được xây dựng vào thời Hậu Lê (giữa thế kỷ XVIII); đền Ỷ La thuộc địa phận phường Ỷ La, thành phố Tuyên Quang được xây dựng muộn hơn vào thời Nguyễn (thế kỷ XIX). Ba ngôi đền được người dân dựng lên để thờ đức công chúa Phương Dung, công chúa Ngọc Lan và thánh Mẫu Thượng Thiên cùng các bậc thánh trong tín ngưỡng thờ Mẫu Việt Nam. Hai vị thánh Mẫu được thờ phụng ở 3 ngôi đền có chung ngày lễ trọng rước Mẫu; trong những ngày diễn ra lễ rước Mẫu, đền Mẫu Ỷ La được chọn là nơi khởi kiệu, đền Hạ là nơi hợp tế. 

Lễ hội đền Hạ, đền Thượng và đền Ỷ La năm 2025 sẽ có nhiều nét mới

Với mong muốn mang đến một không gian văn hóa phong phú, kết nối truyền thống với đời sống đương đại, Lễ hội năm nay không chỉ tái hiện những nghi thức tín ngưỡng đặc trưng mà còn mở rộng góc nhìn về di sản văn hóa trong phát triển du lịch bền vững.

Với chủ đề "Tôn vinh tín ngưỡng thờ Mẫu và bản sắc văn hóa Tuyên Quang", Lễ hội sẽ đưa công chúng khám phá chiều sâu của đạo Mẫu - dòng chảy tâm linh quan trọng trong đời sống tín ngưỡng của người dân Việt Nam, đặc biệt là tục thờ Mẫu Thoải tại vùng đất Tuyên Quang linh thiêng.

Nhiều hoạt động đặc sắc được tổ chức nhằm đem lại cho người dân Tuyên Quang và du khách đến từ mọi miền tổ quốc những trải nghiệm tại một lễ hội vừa kế thừa những nét đẹp truyền thống, vừa có thêm nhiều điểm nhấn mới mẻ.

Theo đó, phần Lễ sẽ tái hiện đầy đủ các nghi thức rước Mẫu đặc trưng và tế lễ trang nghiêm giúp công chúng cảm nhận sự giao thoa giữa tâm linh và nghệ thuật. Đặc biệt, Lễ hội năm nay nhấn mạnh vai trò của tín ngưỡng trong phát triển du lịch bền vững, khuyến khích việc bảo tồn, phát huy và khai thác giá trị di sản để tạo động lực phát triển kinh tế - văn hóa cho cộng đồng.

Phần Hội sẽ mang đến những không gian trải nghiệm văn hóa sống động và giàu ý nghĩa như trình diễn hầu đồng, không gian Trà Xứ Tuyên, không gian trưng bày khăn chầu áo ngự, giới thiệu văn hóa thờ Mẫu thông qua màn hình tương tác, các hoạt động thể thao dân gian, tọa đàm với chủ đề "Phát huy giá trị truyền thống của Đạo Mẫu và Thiền Trúc Lâm trong đời sống tín ngưỡng của người dân Tuyên Quang"... Tọa đàm tập trung thảo luận giá trị truyền thống của Đạo Mẫu và Thiền Trúc Lâm trong đời sống tín ngưỡng của người dân Tuyên Quang - những giải pháp bảo tồn và phát huy.

Bà Vũ Quỳnh Loan - Phó Chủ tịch UBND thành phố Tuyên Quang, Trưởng Ban Tổ chức lễ hội cho biết: 3 Lễ hội là cơ hội để Tuyên Quang khẳng định vị thế của mình trên bản đồ du lịch Việt Nam, trở thành điểm đến hấp dẫn, thu hút đông đảo du khách, đồng thời góp phần bảo tồn, phát huy những giá trị văn hóa truyền thống trong dòng chảy của thời đại.

"Lễ hội năm 2025 sẽ có nhiều điểm mới đáng chú ý, vừa giữ gìn những nghi lễ truyền thống, vừa được tổ chức bài bản, chuyên nghiệp hơn để phù hợp với nhu cầu của du khách trong nước và quốc tế. Đồng thời, Tuyên Quang cũng chú trọng đến việc phát triển du lịch tâm linh bền vững, tạo điều kiện để du khách không chỉ hành hương chiêm bái mà còn được trải nghiệm sâu sắc hơn về bản sắc văn hóa.

Chúng tôi kỳ vọng rằng, thông qua sự kiện này, hình ảnh Tuyên Quang không chỉ là "Thủ đô Khu Giải phóng", "Thủ đô Kháng chiến", mà còn là một điểm nhấn trên bản đồ du lịch văn hóa của cả nước, một trong những trung tâm du lịch tâm linh tiêu biểu của Việt Nam", bà Vũ Quỳnh Loan chia sẻ thêm.

×