Những đứa trẻ trong sương – bộ phim tài liệu của đạo diễn trẻ Hà Lệ Diễm hiện đang trình chiếu giới hạn tại Việt Nam. Tác phẩm gây tiếng vang lớn khi không chỉ được Hà Lệ Diễm mang đi chinh chiến ở nhiều liên hoan phim quốc tế, mà còn lọt vào top 15 phim tài liệu hay nhất của Oscar 2023.

Phim kể về hành trình thoát khỏi tục ép hôn của Di - một cô bé người H'Mong chưa đủ 18 tuổi. Những đứa trẻ trong sương được thực hiện khi Hà Lệ Diễm theo chân nhân vật, sống cùng nhân vật và ghi lại những khoảnh khắc nổi bật trong cuộc đời của cô bé ấy, từ đó cắt ghép ra một bộ phim hoàn chỉnh. Điều đáng nó là, kinh phí khởi điểm của phim chỉ có 7 triệu động với ê-kíp 1 người chỉ có đạo diễn.

Chứng kiến thành quả mà Những đứa trẻ trong sương mang lại, đạo diễn Trình Đình Lê Minh (Thưa mẹ con đi, Bằng chứng vô hình) – một trong những người đã giúp đỡ Hà Lệ Diễm rất nhiều chia sẻ với Dân Việt: "Diễm có sự nhạy cảm thiên bẩm của nhà làm phim tài liệu, đó là biết lựa chọn, phán đoán tình huống. Hơn thế nữa, cô hiểu nhân vật của mình, gần gũi nhân vật của mình vì đó câu chuyện và đề tài mà cô cảm thấy thực sự đồng cảm.

Diễm như sinh ra để làm bộ phim này. Và chắc chắn chỉ là có thể là với Di, nhân vật đã chọn và được chọn để đồng hành. Những đứa trẻ trong sương không chỉ là một bộ phim gây tò mò với câu chuyện "cướp vợ" giật gân hay bởi đề tài văn hóa. Trên hết, đó là bộ phim về những mặn ngọt đắng cay của tuổi trưởng thành, khi chúng ta mãi mãi không còn bé bỏng và ngây thơ được nữa".

Biên kịch Đào Diệu Loan – biên kịch trẻ đang thực hiện dự án Tết ở làng địa ngục với đạo diễn Trần Hữu Tấn, cũng không giấu nổi xúc cảm khi chứng kiến thành quả của một nhà làm phim cùng thế hệ với mình: "Với hành trình một mình, Hà Lệ Diễm đã làm ra một tác phẩm cuốn hút, trong trẻo, dễ chịu, nhưng vẫn ẩn chứa nhiều thông điệp có giá trị, đưa ra đi qua nhiều cung bậc xúc cảm. Theo tôi đó là một bộ phim tốt và xứng đáng được công nhận rộng rãi".

Tuy nhiên, theo nhiều đánh giá ở trang nước ngoài, Những đứa trẻ trong sương vẫn gặp phải không ít ý kiến trái chiều. Một ý kiến tại trang IMDb (nền tảng đánh giá phim lớn nhất nhì thế giới) lại cho rằng: "Nhân vật trong phim thiếu tự nhiên và không giống tính chất của một bộ phim tài liệu, khi có quá nhiều hành động diễn ra gây mâu thuẫn. Tôi có cảm giác hình ảnh cha mẹ trong bộ phim này bị làm xấu đi rất nhiều, khi có vẻ mọi nguyên nhân đều do lỗi của họ. Đó là chưa kể, Hà Lệ Diễm đã vượt qua ranh giới thông thường của một nhà làm phim, khi đã tác động trực tiếp đến gia đình nhân vật".

Tạp chí The New York Times đưa ra ý kiến: "Nhân vật Di là người đầu tiên trong gia đình được học hành chính quy; cô bé nhanh nhẹn, hay nói và hiểu quá rõ những cạm bẫy của tập tục gia trưởng trong cộng đồng của cô ấy. Tuy nhiên, bản thân Di vẫn là một đứa trẻ, dán mắt vào điện thoại khi không làm việc trên cánh đồng hay nấu ăn và có xu hướng tham gia vào các cuộc tán tỉnh trực tuyến…".

Trang Metascore chấm phim đến 80/100 với một trong những ý kiến nổi bật như sau: "Hà Lệ Diễm đã biết cách xử lý chủ đề tế nhị nhưng đôi khi cũng cần căng thẳng. Sự khéo léo đó rất quan trọng trong một bộ phim, nhất là tác phẩm này có tính nghiên cứu  cận cảnh về hoàn cảnh nhân vật, vừa khắc họa chân dung, vừa mang đến góc nhìn rộng lớn hơn về dân tộc học, đem lại một cái nhìn hiếm hoi, tận tâm về cộng đồng người H'Mong của Việt Nam".

Chia sẻ với Dân Việt, Hà Lệ Diễm từng cho hay: "Khi quay, tôi nói với mọi người ở đó là tôi đang làm một bộ phim về Di, mọi người khá thoải mái. Khi ở Sa Pa, tôi phải chọn những thời điểm có sự kiện đặc biệt như ngày Tết, lễ. Tôi hầu như không hiểu mọi người nói gì vì không biết tiếng Mông. Sau khi tôi quay, Di mới dịch cho tôi là lúc đó mọi người đang nói gì, vui vẻ hay tức giận. Câu chuyện phim được hình thành khi chúng tôi làm việc trên bàn dựng".

×