Để bán lúa giá cao ở vụ hè thu, cần xuống giống sớm

Ông Lê Thanh Tùng - Phó Chủ tịch Hiệp hội Ngành hàng Lúa gạo Việt Nam cho hay, vụ lúa hè thu tới đây, có nhiều quốc gia xuống giống như Việt Nam, cụ thể là Thái Lan, Campuchia, Lào,...bởi có mưa. 

Ở vụ này, giá lúa có thể đã phục hồi, tuy nhiên sẽ không bằng đỉnh điểm như năm 2024. Để bán được giá cũng như đạt năng suất như mong muốn, ông Tùng cho rằng, người dân cần xuống giống ngay từ bây giờ ở vùng có điều kiện để có lúa bán sớm.

Vụ lúa hè thu năng suất không bằng vụ đông xuân, chi phí sản xuất cao do ảnh hưởng bởi hạn mặn và các cơn mưa đầu mùa. Do vậy, theo ông Tùng, ngành nông nghiệp các địa phương ĐBSCL phải điều hành sản xuất tốt, tránh để xảy ra thiệt hại nếu có.

Song song đó, thực hiện ngay chương trình canh tác giảm chi phí trong vụ hè thu. Theo đó, vẫn giữ cơ cấu giống như kế hoạch, không vì biến động của vụ đông xuân mà thay đổi. Đối với các giống lúa dùng để chế biến như IR50404 và OM380 chất lượng rất kém ở vụ hè thu khó bán được, không nên sản xuất nhiều.

Ông Tùng cho hay, đến nay, ĐBSCL đã xuống giống được khoảng 150.000 ha lúa hè thu trong tổng số 1,5 triệu ha, tức đã đạt khoảng 10%. Đối với những diện tích còn lại, có thể thực hiện chương trình 1 triệu ha canh tác giảm phát thải, đặc biệt là làm trên những diện tích trong mục tiêu của Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp, gắn với tăng trưởng xanh của vùng.

Về giá lúa giảm trong vụ đông xuân, ông Tùng cho rằng không nên quá lo lắng bởi vẫn đảm bảo được 30% lợi nhuận cho nông dân. Hơn nữa, khoảng 2 tuần nữa, giá có thể tốt hơn.

Ông phân tích, trước đây, có những năm, lợi nhuận nông dân lên đến 70-80%. Con số này rất vui nhưng sau đó đã giảm xuống. Vấn đề là phải tăng cường sức chịu đựng của nông dân và để làm được điều này, trước mắt trong vụ hè thu tới đây hoặc về lâu dài, phải giảm giá thành, nhất là giảm lúa giống và thuốc bảo vệ thực vật. Có như vậy mới tăng lợi nhuận, chứ không cần sự hỗ trợ của nhà nước, địa phương vì "bao nhiêu đi nữa cũng không đủ".

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, từ nay đến cuối mùa khô, vùng ĐBSCL còn các đợt xâm nhập mặn vào các kỳ triều cường trong tháng 3/2025. Cụ thể từ 11/3-15/3 và từ 27/3-30/3. Đến tháng 4/2025, xâm nhập mặn giảm dần ở các cửa sông Cửu Long. Riêng ở vùng hai sông Vàm Cỏ, xâm nhập mặn khả năng kéo dài hết tháng 4/2025 nếu chưa xuất hiện mưa.

Dự báo ranh mặn 4 gam/lít lớn nhất tháng 3/2025 ở các cửa sông Cửu Long từ 42-58 km, thấp hơn so với các năm 2024, 2020, 2016; cửa sông Vàm Cỏ ở mức 70-75 km, thấp hơn so với các năm 2024, 2020, 2016; trên sông Cái Lớn từ 50-53 km, thấp hơn so với các năm 2024, 2020, 2016.

Kích giá lúa bằng cách nhân rộng Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao

Theo ông Phạm Thái Bình - Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Nông nghiệp Công nghệ cao Trung An, Việt Nam có phân khúc thị trường riêng đó là Philippines bởi khẩu vị của người dân thị trường này thích ăn gạo Việt Nam. Philippines không phải là thị trường nhỏ, mỗi năm, riêng quốc gia này nhập khẩu của nước ta khoảng 4 triệu tấn.

"Do vậy, chúng ta không lo lúa gạo Việt Nam bán được hay không bán được, mà vấn đề sản xuất chưa gắn với tiêu thụ" - ông Bình nhấn mạnh.

Chỉ vì sản xuất chưa gắn với tiêu thụ nên tình trạng khó khăn khi vào mùa thu hoạch lúa đông xuân lặp đi lặp lại nhiều năm liền. Để không xảy ra tình trạng trên, ông Bình cho rằng chỉ cần nhân rộng Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao và không tổ chức thí điểm như trước đây nữa.

Khi nhân rộng đề án, sẽ có cơ sở pháp lý cho nông dân, hợp tác xã, doanh nghiệp liên kết với nhau. Đến lúc thu hoạch lúa, hợp tác xã và doanh nghiệp mua lúa của nông dân (có thể trữ lại nếu giá thấp, chờ giá tăng bán ra; vốn của hợp tác xã và doanh nghiệp được phía ngân hàng hỗ trợ). Do vậy, nông dân không "bán đổ bán tháo" cho thương lái (không có khả năng trữ và do phải trả tiền đại lý thuốc bảo vệ thực vật) như bây giờ, mà còn bán được giá cao hơn thị trường bên ngoài.

Mới đây, ông Nguyễn Ngọc Hè - Phó Chủ tịch UBND TP.Cần Thơ đã đề xuất Bộ Nông nghiệp và Môi trường đẩy nhanh tiến độ triển khai đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao, nhằm củng cố mối liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ và tăng giá lúa bán ra cho người dân.

Theo ông, bà con thành phố đang "trông chờ" đề án, bởi nó có sự liên kết chặt chẽ giữa các bên, trong đó có đơn vị tiêu thụ lúa gạo. "Thời gian qua, chúng ta nói liên kết nhưng liên kết theo đề án thì còn khiêm tốn lắm, chưa căn cơ, ràng buộc và có sự chia sẻ lẫn nhau về lợi ích và khó khăn" - ông Hè nói.

Cũng như ông Hè, ông Ngô Công Thức - Phó Chủ tịch UBND tỉnh An Giang cũng đề nghị Bộ Nông nghiệp và Môi trường tham mưu Chính phủ triển khai thực hiện xây dựng thương hiệu lúa gạo giảm thải đối với các vùng tham gia đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao nhằm tăng tính cạnh tranh ngành lúa gạo, thu hút các doanh nghiệp tham gia liên kết, đáp ứng nguồn nguyên liệu ổn định.

×