Đăng nhập/ Đăng ký
| 
Bình luận
0
Hoàng giáp khai khoa
Theo sử liệu, làng Thổ Hoàng được hình thành cách đây gần 2.000 năm. Các tài liệu mà Thổ Hoàng còn lưu giữ được cho biết, vào khoảng thế kỉ 6 làng đã định hình hương ấp với phương pháp tổ chức chặt chẽ.
Theo điển tích “thất tinh quần tụ”, Thổ Hoàng do các xóm Dường, Đình, Dộc, Cạo, Đá, Chùa, Lươn, Mụ hợp thành.
Kể từ khi triều đình phong kiến mở khoa thi kén chọn người hiền tài ra giúp nước cho đến khoa thi cuối cùng, làng Thổ Hoàng đã có hàng trăm người đỗ cử nhân, tú tài ở các kỳ thi. Trong đó có 12 người đỗ đại khoa và là một trong mười hai làng có nhiều người đỗ đạt cao nhất cả nước.
Tiêu biểu nhất trong các nhà khoa bảng của làng Thổ Hoàng là cụ Nguyễn Trung Ngạn - vị Hoàng giáp đầu tiên của nền khoa cử phong kiến Việt Nam. Năm 12 tuổi, ông đỗ Thái học sinh, năm 16 tuổi đỗ Hoàng giáp (1304), là vị Hoàng giáp trẻ nhất cả nước và cũng là ông tổ khai khoa của làng Thổ Hoàng.
!["Lò luyện thi" thời phong kiến ở Việt Nam hóa ra là một làng khoa bảng đất Hưng Yên - Ảnh 1.](https://danviet.ex-cdn.com/files/f1/296231569849192448/2023/7/6/imagesgiaoducthoidaivn-public-haihn-2022-01-28-28-29-3-1688663252495-16886632530641301692475.jpg ""Lò luyện thi" thời phong kiến ở Việt Nam hóa ra là một làng khoa bảng đất Hưng Yên - Ảnh 1.")
Làng Thổ Hoàng xưa, nay là Thổ Hoàng Cả thuộc huyện Ân Thi (Hưng Yên). Được coi là vùng đất lành, các xóm quây quần theo điển tích “thất tinh quần tụ” – Thổ Hoàng chính là quê hương của Hoàng giáp Nguyễn Trung Ngạn nổi tiếng trong sử Việt.
Nguyễn Trung Ngạn trải qua nhiều chức vụ từ chức Thông giám đến Tể tướng. Ở cương vị nào, ông cũng là vị quan thanh liêm, hết lòng tận tụy, làm lợi cho nước, cho dân.
Ông được vua nhà Trần bổ nhiệm giữ nhiều chức vụ quan trọng như là An Phủ sứ Thanh Hoa (nay là Thanh Hóa), rồi làm Tào Vận sứ ở lộ Khoái Châu, Đại doãn kinh sư Thăng Long, Kinh lược sứ trấn Lạng Giang, Nhập nội Đại hành khiển, Thượng thư hữu bật kiêm viện Khu mật, Đại học sĩ…
Về sau, ông làm quan đến chức Nhập nội Đại Hành khiển (tức Tể tướng), tước Thân Quốc công, đứng đầu hàng ngũ quan lại trong triều đình. Làm quan dưới 5 triều vua nhà Trần, Nguyễn Trung Ngạn xuất sắc trên mọi phương diện chính trị, quân sự, ngoại giao, luật pháp, sử học...
Nhà sử học Phan Huy Chú đã xếp Hoàng giáp Nguyễn Trung Ngạn là 1 trong 10 danh thần lỗi lạc nhất của thời Trần. Còn nhà sử học Ngô Thì Sĩ nhận định: “Nho thần cả thời nhà Trần chưa thấy ai được tin dùng như Trung Ngạn”.
Trần Nguyên Đán, một nhân cách lớn thời Trần cũng ca ngợi Nguyễn Trung Ngạn “sáng rực như sao Bắc Đẩu, cao vòi vọi như núi Thái Sơn”.
Nguyễn Trung Ngạn được xếp vào hàng “Người phò tá có công lao tài đức đời Trần”, cùng với Trần Quang Khải, Mạc Đĩnh Chi, Trương Hán Siêu, Lê Quát, Phạm Sư Mạnh, Đoàn Nhữ Hài, Trần Thì Kiến, Phạm Tông Mại, Trần Nguyên Đán.
Ngày nay, trên quê hương Thổ Hoàng còn lưu giữ được mộ phần của Hoàng giáp Nguyễn Trung Ngạn. Phần mộ đặt trên cồn Con Nhạn, bởi thế đất có hình giống con nhạn rộng hơn 70m2, chung quanh xây viền gạch, tọa lạc ở phía Tây Nam làng Thổ Hoàng.
Trên mộ là nhà bia tưởng niệm hình vuông, 8 mái cong kiểu cổ, cao khoảng 3m. Trong lăng có bia đá khắc chữ Hán. Ngoài cổng nhà bia là hai cột đề câu đối: Ái quốc danh nhân công linh tại/ Trung quân chính khí sử ký tồn.
!["Lò luyện thi" thời phong kiến ở Việt Nam hóa ra là một làng khoa bảng đất Hưng Yên - Ảnh 2.](https://danviet.ex-cdn.com/files/f1/296231569849192448/2023/7/6/imagesgiaoducthoidaivn-public-haihn-2022-01-28-28-29-1-1688663253682-16886632538131362631761.jpg ""Lò luyện thi" thời phong kiến ở Việt Nam hóa ra là một làng khoa bảng đất Hưng Yên - Ảnh 2.")
Nguyễn Trung Ngạn là vị Hoàng giáp khai khoa và trẻ nhất trong lịch sử khoa bảng Việt Nam.
Sau Nguyễn Trung Ngạn, Thổ Hoàng có Cáp Phùng (đỗ tiến sĩ năm 1463), Nguyễn Văn Bính (đỗ năm 1505), Nguyễn Chấn Chi (đỗ Hoàng giáp năm 1518), Vũ Đàn (đỗ năm 1526), Hoàng Tuân (đỗ Bảng nhãn năm 1553), Nguyễn Đức Trân (đỗ năm 1562), Hoàng Chân Nam (đỗ năm 1571), Hoàng Công Sân (đỗ năm 1670), Hoàng Công Bảo (đỗ năm 1710), Vũ Công Thắng (đỗ năm 1867), Vũ Trác Oánh (đỗ năm 1556), Hoàng Bình Chính (đỗ năm 1775).
Theo tìm hiểu của các nhà nghiên cứu, Thổ Hoàng không chỉ có nhiều người đỗ đạt thành danh, mà còn đỗ đạt theo hệ thống dòng họ. Đặc biệt, có những dòng họ cha con, ông cháu đều đỗ đạt như họ Hoàng có 5 người đỗ đại khoa là: Hoàng Tuân - khai khoa cho dòng họ Hoàng, Hoàng Chân Nam (cháu của Hoàng Tuân).
Hoàng Công Chí đỗ tiến sĩ năm 1670; Hoàng Công Bảo là con của Hoàng Công Chí, đỗ tiến sĩ năm 1710; Hoàng Bình Chính là cháu nội Hoàng Công Bảo, đỗ tiến sĩ năm 1775. Bên cạnh với đó là họ Vũ và họ Nguyễn, mỗi họ có 3 vị đỗ đại khoa.
Hiện nay, nhà thờ họ Hoàng là một trong những di tích nho học và khoa bảng của Hưng Yên, phối thờ tổ tiên dòng họ Hoàng và các vị tiến sĩ trong dòng họ. Được xây dựng từ năm 1893, nhà thờ họ Hoàng từng trùng tu lại và lưu giữ được một tấm bia đá rất có giá trị, có niên đại từ thế kỷ 17 do tiến sĩ Trần Thế Vinh (Tri phủ Khoái Châu) phụng soạn.
Không chỉ là làng khoa bảng nức tiếng đương thời, tương truyền Thổ Hoàng còn là một “lò luyện thi” khi sĩ tử bốn phương tìm đến để củng cố kiến thức trước khi bước vào các kỳ thi hương – thi hội.
Tiến sĩ Nguyễn Lệ ở Bình Hồ, tiến sĩ Lê Trọng Thứ ở Duyên Hà (cha của nhà bác học Lê Quý Đôn), sau khi đỗ đạt thì mến cảnh mến người nên cụ Lê Trọng Thứ đã cho con trai là Lê Quý Thái - em ruột nhà bác học Lê Quý Đôn về Thổ Hoàng sinh cơ lập nghiệp và lập ra xóm Vườn Hồng.
Các cao niên Thổ Hoàng cho hay, theo sự tích truyền lại trước kia làng có 3 ngôi chùa, 9 giếng, 8 cổng cùng nhiều nhà thờ họ lớn, nhỏ khác nhau. Làng có 8 xóm, hai trại và 21 dòng họ, chung sống trên mảnh đất rộng chừng 2km2. Các nho sinh trước khi đi thi, thường dừng chân ở đây để ôn tập kiến thức và cầu vượng khí giúp mình hiển đạt.
Hiện nay, sử sách vẫn chưa thống nhất số lượng tiến sĩ của làng Thổ Hoàng. Một số tư liệu cho biết, Thổ Hoàng có đến 18 tiến sĩ, có tư liệu lại cho là 14 vị. Tuy nhiên, số lượng người đỗ đạt, làm quan của làng Thổ Hoàng càng về sau càng giảm.
Theo một câu chuyện truyền miệng, nguyên nhân làng mất vượng khí liên quan đến ngôi mộ của cụ Bùi Công Hộ - Thành hoàng làng. Thầy địa lý người Trung Quốc thấy vùng đất Thổ Hoàng có nhiều hiền tài, đỗ đạt hiển vinh làm quan trọng thần… nên tìm cách phá vượng khí ấy đi nhằm cắt mạch nhân hiền.
Họ thuê người đào một con kênh lớn và sâu, chạy thẳng từ đầu làng về hướng Nam. Để che mắt người dân, ban đầu thầy địa lý thuê Lý trưởng chỉ đạo người dân đào kênh để dẫn nước.
Theo kế hoạch thì con kênh sẽ được đào chạy thẳng lên phía Nam, nhưng khi đến gần mộ cụ Thành hoàng làng, lại hướng dẫn thợ đào vòng sang phía Tây, để phá đi long mạch.
!["Lò luyện thi" thời phong kiến ở Việt Nam hóa ra là một làng khoa bảng đất Hưng Yên - Ảnh 3.](https://danviet.ex-cdn.com/files/f1/296231569849192448/2023/7/6/filesgiaoducthoidaivn-public-haihn-2022-01-28-28-29-2-1688663254455-1688663254557649728026.jpg ""Lò luyện thi" thời phong kiến ở Việt Nam hóa ra là một làng khoa bảng đất Hưng Yên - Ảnh 3.")
Với 12 tiến sĩ, Thổ Hoàng là 1 trong 12 làng khoa bảng có nhiều người đỗ đại khoa nhất.
Cụ tổ khai sinh ra dòng họ Hoàng ở làng Thổ Hoàng là cụ Hoàng Chân Tính làm nghề dạy học ở xa. Khi mất, con cháu đưa cụ về làng bằng bè chuối để chôn cất. Đoàn người về đến đầu làng thì đêm đã khuya, con cháu đành quần tụ ở đó và đợi sáng hôm sau làm nghi lễ. Tuy nhiên, chỉ sau một đêm mối đã đùn bao kín thi thể tạo thành một gò cao. Con cháu cho đó là điềm lành nên an táng cụ tại đó.
Cụ Chân Tính có hai người con trai là Hoàng Chính Nghị và Hoàng Tính Chân. Người con trưởng ở lại làng, người con thứ về Hoàng Vân lập ra họ Hoàng ở Vân Nội, Hoàng Vân, huyện Kim Động, phủ Khoái Châu, trấn Sơn Nam (nay thuộc xã Hồng Tiến, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên).
Hai người con của cụ, người ở lại thì con cháu phát đường khoa cử, văn chương. Người di cư thì con cháu phát đường võ nghiệp. Điều đặc biệt, nhánh họ Hoàng ở Vân Nội chính là cội nguồn dòng họ ngoại của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Thái phó Hoàng Nghĩa Kiều là cháu 3 đời của tổ họ Hoàng ở Vân Nội. Cụ vào trấn thủ Nghệ An năm 1557, kết hôn và lập ra nhánh họ Hoàng tại Hoàng Trù (huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An).
Sau họ Hoàng ở Nghệ An được chia nhiều nhánh, trong đó có nhánh ở Kim Liên (Nam Đàn) đã sinh ra bà Hoàng Thị Loan, thân mẫu Bác Hồ. Chính bởi vậy, nguồn gốc họ ngoại của Bác Hồ xuất phát từ làng Thổ Hoàng.
Năm 2003, nhà thờ bà Hoàng Thị Loan được xây dựng tại quê hương thôn Vân Nội, xã Hồng Tiến (huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên). Bên trong nhà thờ trưng bày những tài liệu, hiện vật giới thiệu công lao to lớn của bà Hoàng Thị Loan và ảnh hưởng của dòng họ đối với sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Một loại cây bụi có nguồn gốc từ Mexico đang được người dân ở một số tỉnh phía Bắc trồng lấy lá, do khi ăn có vị ngọt, giòn đậm nên bà con gọi loài rau này là rau mì chính.
Tìm hiểu cách bộ phim Sex Education giúp tôi hiểu con cái hơn. Lắng nghe tâm sự và yêu thương vô điều kiện là điều quan trọng.
Chia sẻ
Thủy Hử là một trong tứ đại tiểu thuyết cổ điển của Trung Quốc nói về 108 anh hùng Lương Sơn Bạc, dù là phim truyền hình làm lại từ truyện truyền hình hay tiểu thuyết, đều được mọi người vô cùng yêu thích.
Chia sẻ
Trong Tây Du Ký, có một yêu tinh, tiên giới không thu mà địa ngục không nhận, nhưng lại có mối quan hệ mật thiết với Tôn Ngộ Không. Đó là ai?
Chia sẻ
Một đám cháy lớn bùng phát dữ dội tại nhà hàng hải sản Biển Xanh ở TP.Dĩ An, Bình Dương, thực khách và nhân viên nháo nhào tháo chạy ra ngoài.
Chia sẻ
Sở GDĐT TP.HCM sẽ lần đầu tiên áp dụng phương thức công bố đồng thời điểm thi và điểm chuẩn tuyển sinh lớp 10 công lập, dự kiến từ ngày 23 đến 26/6.
Chia sẻ
Người sinh vào 3 tháng Âm lịch này vượt khó ở tuổi trẻ, đến trung niên sẽ gặt hái thành công lớn về sự nghiệp và tài chính, cuộc sống ngày càng thịnh vượng, viên mãn.
Chia sẻ
Bước ra từ cuộc thi Tiếng hát Việt toàn cầu 2023 và giành giải Á quân 1, cô gái đến từ Quảng Trị - Đức Thoa ra mắt Album Vol1 với tên gọi “Nốt mưa”.
Chia sẻ
Sau sự cố chập điện, hơn 10.000 con gà thịt tại trang trại của một người dân ở xã Diễn Phú, huyện Diễn Châu, Nghệ An bị chết ngạt. Nhận được thông tin, chính quyền địa phương đã huy động hàng chục người giúp chủ trại sơ chế gà chết, vớt vát chút tài sản.
Chia sẻ
Một đoạn clip ghi lại cảnh một con cá voi lớn há miệng ngoi lên mặt nước để săn mồi, phía trên là đàn chim biển chao liệng, vừa xuất hiện trên mạng xã hội và thu hút hàng ngàn lượt chia sẻ. Được biết, hình ảnh trên được ghi lại ở biển Bình Định.
Chia sẻ
Sau cuộc nhậu buổi tối, xuất phát từ những mâu thuẫn trong gia đình, Vàng Hừ Lòng (30 tuổi, trú tại bản Huổi Han, xã Bum Tở, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu) đã không kiềm chế được bản thân, ra tay đánh tử vong người bố dượng.
Chia sẻ
Hai phụ nữ đi chung xe máy theo hướng TP.HCM về miền Tây qua Long An, do thắng gấp khi trời mưa, xe ngã, bị container cán tử vong.
Chia sẻ
Năm nay, mùa mưa đến sớm hơn dự kiến. Từ đầu tháng 5 đã xảy ra một số cơn mưa lớn kéo dài, người trồng mì (trồng cây sắn) ruộng mới ở tỉnh Tây Ninh mừng vì giá thu mua củ khoai mì tăng, nay lại rầu vì mưa sớm.
Chia sẻ
“Chuyền bóng chuẩn vào, chắc chắn lên, hãy đảm bảo người được nhận bóng ở tư thế thuận lợi nhất chứ đừng chỉ nghĩ đến việc chuyền đi cho có”, HLV Kim Sang-sik gằn giọng, hét lớn về phía các cầu thủ trong buổi tập của ĐT Việt Nam tại Malaysia.
Chia sẻ
Đình Triệu hoàn toàn bình phục chấn thương, Nguyễn Filip phải dự bị?; HLV Sellami vui mừng khi giúp Jordan dự VCK World Cup 2026; Arsenal đàm phán mua Sesko; cầu thủ Tottenham tức giận khi HLV Postecoglou bị sa thải; M.U quyết qua mặt Arsenal trong vụ Gyokeres.
Chia sẻ
Tỷ phú công nghệ Mỹ Elon Musk đã đề xuất thành lập "Đảng Hoa Kỳ", đánh dấu sự thay đổi mạnh mẽ trong chiến lược chính trị.
Chia sẻ
Trường Đại học Mở Hà Nội vừa thông tin sẽ bổ sung xét tuyển tổ hợp C00 đối với nhóm ngành Luật.
Chia sẻ
Tống Anh Tuấn, tài xế Lexus hành hung nam shipper gây thương tích 8%, được đình chỉ điều tra vụ án do bị hại rút đơn, được trả tự do ngay tại tòa sau gần 4 tháng tạm giam. Việc này căn cứ vào quy định nào của pháp luật?
Chia sẻ
Vận may bất ngờ gõ cửa với 3 con giáp may mắn nhất khi mọi xui xẻo tiêu tan, Thần Tài chiếu cố đặc biệt, khiến họ liên tục nhận tin vui trong cuộc sống.
Chia sẻ
Phương Mỹ Chi là một trong những ca sĩ bước ra từ sân chơi nhí giữ được sức hút hiếm hoi ở thời điểm hiện tại.
Chia sẻ
Theo báo cáo chính thức từ Kiev, các đơn vị Không quân Ukraine đã bắn hạ một máy bay tiêm kích Su-35 của Nga trong một nhiệm vụ gần hướng Kursk vào sáng sớm thứ Bảy, ngày 7/6.
Chia sẻ
Từ chỗ là món quà quê mộc mạc, trái mãng cầu-quả đặc sản Tây Ninh đang từng bước vươn xa – có mặt trong các hệ thống phân phối lớn, tham gia các hội chợ nông sản, và dần khẳng định vị thế trên thị trường trong nước lẫn quốc tế.
Chia sẻ
HLV Peter Cklamovski vừa công bố danh sách 30 tuyển thủ Malaysia tham dự cuộc đọ sức với ĐT Việt Nam tại lượt trận thứ 2 bảng F, vòng loại thứ 3 Asian Cup 2027.
Chia sẻ
Kể từ ngày 9/6, Trung tâm phục vụ hành chính công TP Hà Nội chính thức triển khai tiếp nhận 100% hồ sơ theo hình thức trực tuyến và trực tuyến toàn trình đối với các thủ tục hành chính lĩnh vực hoạt động xây dựng, trong đó có cấp phép xây dựng nhà ở.
Chia sẻ
Việc sáp nhập, sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp xã tại Bình Dương đang bước vào giai đoạn hoàn tất. 36 xã, phường mới Bình Dương đã sẵn sàng đi vào hoạt động từ ngày 1/7 tới.
Chia sẻ
Áng Sáng AZA thừa nhận cô hành xử thiếu suy nghĩ, làm ảnh hưởng đến anh HIEUTHUHAI - một nghệ sĩ mà cô tôn trọng, ngưỡng mộ.
Chia sẻ
Ông Phạm Văn Lắm ở khu vực 3, phường Hưng Thạnh, quận Cái Răng, với mô hình trồng rau an toàn trong nhà lưới mang lại thu nhập ổn định hàng chục triệu đồng mỗi tháng. Năm 2019, cùng với sự hỗ trợ của Hội Nông dân phường, ông Lắm cùng các nông dân lân cận thành lập Tổ hợp tác Rau an toàn Hưng Thạnh với 20 thành viên.
Chia sẻ
Trong hoạt động cuối cùng của phái đoàn công tác Bộ Nông nghiệp và Môi trường làm việc tại Mỹ, doanh nghiệp 2 nước đã ký kết 8 biên bản ghi nhớ mua bán nông sản giá trị 1,1 tỷ USD. Trong đó, có thỏa thuận lớn nhất trị giá 380 triệu USD, giữa Công ty CP Khai Anh Bình Thuận và Tập đoàn Cargill được ký.
Chia sẻ
Trước ngày sáp nhập Ninh Bình, Nam Định, Hà Nam là quê hương vị anh hùng Đinh Công Tráng với khởi nghĩa Ba Đình chống thực dân Pháp. Năm 1873, quân Pháp kéo về chiếm đóng vùng đồng bằng Hà Nam, chỉ sau 10 ngày, Đinh Công Tráng lập tức đứng lên kêu gọi văn thân, chiêu mộ nghĩa quân dựng cờ khởi nghĩa ngay tại quê hương-đất Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam ngày nay.
Chia sẻ
Từ một cây trồng đại trà trong vườn nhà, hiện nay nông dân (xã Cẩm Thịnh, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh) đã và đang từng bước mở rộng diện tích trồng sả, thành lập tổ hợp tác để thuận lợi trong việc tiêu thụ sản phẩm. Nhờ được mùa, được giá nên người nông dân nơi đây có thu nhập ổn định, có nhiều hộ thoát nghèo nhờ trồng sả.
Chia sẻ
Tuy không thể đoạt mạng đối thủ từ xa như trong phim kiếm hiệp, nhưng Nhất Dương Chỉ là bí kíp võ công hoàn toàn có thật ngoài đời.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Trần Hòa 
