Nguồn gốc món ăn bình dân vùng Tây Bắc - măng vầu

Chia sẻ với PV Dân Việt, Hải Yến (28 tuổi, trú tại Văn Yên, Yên Bái) cho biết, măng vầu là món ăn quen thuộc của bà con vùng núi phía Bắc như Lào Cai, Yên Bái, Lai Châu…

"Măng vầu ngon nhất vào tháng 12 đến hết tháng 3, những củ măng to, tròn và rất ngọt", Yến nói.

Theo đó, măng vầu thuộc họ tre, thân nhỏ không có gai, mọc ở rừng hoặc trên núi. Hàng năm, cứ đến tháng 12, khi có mưa xuân, măng bắt đầu đội đất nhú lên.

Trong khoảng thời gian trên, hầu như ở khắp các góc chợ miền núi đều có thứ đặc sản này. Theo kinh nghiệm nhiều người dân Tây Bắc, nếu có sấm, măng đắng, sẽ khó ăn hơn.

"Trước đây, măng vầu chủ yếu mọc hoang ven suối, trong rừng, nhưng giờ nhiều hộ gia đình đã mang về trồng ngay trong vườn để dễ thu hoạch.

Mùa măng vầu rộ vào khoảng tháng 3 dương lịch, khi những búp măng non bắt đầu nhú lên từ lòng đất. Lúc này, bà con trong bản lại rủ nhau đeo gùi, mang theo thuổng lên rừng đào măng", Yến chia sẻ.

Hình ảnh người dân Yên Bái thu hoạch và bán măng vầu cho thương lái. Ảnh: Hải Yến.

Theo tìm hiểu của PV Dân Việt, các món ăn được chế biến từ măng vầu khá đa dạng và phong phú. Từ măng xào thịt lợn, thịt gà, thịt bò, tôm, hoặc đơn giản chỉ cần vài nhánh mùi tàu cũng có thể có món măng xào thơm nức.

Ngoài món xào, măng vầu cũng có thể luộc, nướng. Măng khi đầu mùa còn ngọt được đem luộc cả vỏ. Với cách làm này thì thời gian luộc sẽ lâu hơn, tuy nhiên đổi lại măng sẽ giữ được độ ngọt và giòn, khi ăn chỉ cần bóc vỏ rồi chấm với muối chanh ớt.

Món ăn bình dân vùng Tây Bắc được nhiều người dân Thủ đô đua nhau "mukbang" dù giá tăng gấp 2 - 3 lần

Hơn 1 tháng nay, măng vầu trở nên sốt trên mạng xã hội và được người dân Thủ đô săn đón bởi hương vị ngọt bùi. Từ một món ăn dân dã, loại măng này nhanh chóng được nhiều người săn lùng, kéo theo nhu cầu bùng nổ và giá tăng vọt.

Hải Yến cho biết, nhiều năm trước khi là sinh viên, cô đã mang măng rừng về Thủ đô, lâu thế rồi mà nhiều anh chị bạn bè vẫn nhớ vị măng ngọt lỉm miền rẻo cao.

"Mấy nay trên bản có măng vầu đầu mùa ngon ngọt lỉm, những búp măng vẫn còn nằm dưới lòng đất, dân bản đi đào mang về nên vẫn còn tươi nên ngon lắm. Nhiều bạn bè nhắn hỏi mua măng nên mình gom đơn cho mọi người. Không ngờ món măng này được nhiều người đua nhau mukbang".

Yến chia sẻ, trước đây măng vầu chỉ có giá 20.000 - 30.000 đồng/kg, thế nhưng sự lan tỏa mạnh mẽ trên không gian mạng khiến nhu cầu tiêu thụ măng vầu tăng cao. Trên Facebook, loại măng này được rao bán với giá dao động từ 50.000 - 80.000 đồng/kg. Nhiều người săn lùng mua măng về để tự chế biến hoặc thưởng thức theo cách nguyên bản như luộc, nướng.

Theo chị Mai Nguyên (một đầu mối bán đặc sản Tây Bắc tại Hà Nội), do nhu cầu tăng cao, có ngày chị nhập bán khoảng 100 - 200 kg măng.

Hoàng Mai Anh (Thanh Xuân, Hà Nội) cho biết, thấy bạn bè mua nên cô cũng mua theo vì "lạ": "Măng khá thơm mùi ngô luộc. Ban đầu, khi ăn, cảm giác có chút nhạt, không rõ vị, chỉ thấy mềm mềm, hơi giòn. Nhưng khi nuốt xuống, lại cảm nhận được vị ngọt nhẹ bất ngờ đọng lại trên đầu lưỡi".

Bùi Xuân Hoàng (trú tại Cầu Giấy) Hà Nội chia sẻ, không phải cây măng nào cũng ngọt. Thi thoảng gặp phải miếng măng già, vị đắng xuất hiện ngay khi cắn miếng đầu tiên, nhất là phần gốc măng. "Với những ai thích vị đắng nhẹ kiểu trà đắng hay rau rừng, đây lại là điểm thú vị. Nhưng nếu không quen, có thể thấy hơi khó ăn".

Theo nhiều người, măng vầu phải chấm với chẩm chéo - thứ gia vị đặc trưng của Tây Bắc.

Chẩm chéo được làm từ mắc khén, muối, tỏi, ớt, lá chanh, sả băm nhỏ… tạo ra hỗn hợp có vị cay the, thơm nồng và dậy mùi đặc trưng. Khi chấm miếng măng vầu luộc vào chẩm chéo, vị ngọt nhẹ của măng kết hợp với chút cay nồng của ớt, mùi thơm của mắc khén, chút mặn của muối khiến dậy vị hơn hẳn.

×