Bộ Tài chính vừa có văn bản trả lời kiến nghị của đoàn đại biểu Quốc hội Quảng Ngãi về cơ chế cho Nhà máy lọc dầu Dung Quất, giúp đơn vị này thoát khỏi khó khăn.

Cụ thể, lãnh đạo ngành tài chính cho biết đã có công văn xin ý kiến các Bộ ngành và UBND tỉnh Quảng Ngãi về dự thảo quyết định của Thủ tướng nhằm sửa đổi, bổ sung quyết định số 952 về cơ chế tài chính cho Công ty TNHH Lọc hoá dầu Bình Sơn (đơn vị quản lý vận hành Nhà máy lọc dầu Dung Quất). Việc sửa đổi sẽ theo hướng ngân sách chỉ thu điều tiết đối với mặt hàng xăng ở mức 10% (so với mức tương đương thuế nhập khẩu 20% hiện nay).

Bộ Tài chính cho biết, khi phương án sửa đổi cơ chế được Thủ tướng phê duyệt thì Bình Sơn được tự quyết định giá bán sản phẩm để cạnh tranh được với sản phẩm nhập khẩu.

Trước đó, khẳng định các doanh nghiệp xăng dầu đầu mối không còn mặn mà tiêu thụ sản phẩm cho Dung Quất mà đi nhập khẩu để được hưởng thuế thấp hơn, ông Nguyễn Hoài Giang, Chủ tịch Công ty TNHH lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR - đơn vị quản lý Nhà máy lọc dầu Dung Quất) đề nghị Bộ Tài chính cho Dung Quất được quyền tính toán và quyết định giá bán, trong đó có tự tính thuế nhập khẩu ở mức hợp lý, Nhà nước không cần hỗ trợ cho BSR cộng vào giá bán 3-7% thuế nhập khẩu nhưng Nhà nước cũng không thu điều tiết với xăng dầu Dung Quất.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Hoàng Anh Tuấn cho biết, việc thực hiện các chính sách vừa qua đối với BSR hoàn toàn không phải ưu đãi mà là nghĩa vụ của BSR đối với ngân sách Nhà nước. Do vậy để thực hiện nghĩa vụ này thì nhà sản xuất trong nước phải được bình đẳng với nhà nhập khẩu từ Hàn Quốc. Nghĩa là các sản phẩm trong nước cũng phải được đối xử bình đẳng như các sản phẩm được nhập khẩu.

Thực tế, mặc dù đang được Nhà nước hỗ trợ, cho phép cộng vào giá bán xăng dầu 3-7% thuế nhập khẩu (tùy sản phẩm), song BSR cho biết, sau hỗ trợ công ty này vẫn phải chịu mức thu điều tiết với xăng là 13%, dầu là 7%.

Trong khi đó, thuế nhập khẩu xăng từ Hàn Quốc, do Việt Nam đã ký hiệp định thương mại tự do, lại chỉ phải nộp 10%, dầu nhập từ ASEAN đã được hưởng thuế 0%.

Chưa kể, việc áp thuế nhập khẩu tính giá bán lẻ theo hướng bình quân gia quyền mới đây cũng tạo ra chênh lệch lớn giữa xăng dầu Dung Quất với xăng dầu nhập khẩu có chứng nhận xuất xứ từ ASEAN, Hàn Quốc, Trung Quốc.

Ông Nguyễn Hoài Giang cho biết, với mức thuế tính giá cơ sở hiện nay, khi mua hàng của Lọc dầu Dung Quất, các khách hàng như Petrolimex, Pvoil, Saigon Petro,... đang bị áp mức thuế nhập khẩu đầu vào cao hơn, với mức thuế được tính bình quân gia quyền trong giá cơ sở, cụ thể là cao hơn 1,92% đối với xăng và 6,4% đối với dầu (thuế nhập khẩu áp dụng cho xăng của Dung Quất là 20%, dầu là 7%)

Do đó, "việc mua hàng của lọc dầu Dung Quất sẽ không còn hiệu quả và cạnh tranh đối với khách hàng”, lãnh đạo BSR khẳng định.

Trao đổi với phóng viên Dân Việt, ông Nguyễn Đức Độ-Phó viện trưởng Viện Kinh tế-Tài chính (Học viện tài chính-Bộ Tài chính) cho biết, nếu Dung Quất được tự tính giá bán xăng dầu, chắc chắn họ sẽ phải tự chịu trách nhiệm về kinh doanh của mình. Tôi ủng hộ sản phẩn của Dung Quất bình đẳng với sản phẩm nhập khẩu, nhưng các ưu đãi của Dung Quất cũng phải bình đẳng. Bởi, Dung Quất đang kinh doanh dựa vào vốn Nhà nước. Họ thiệt gì, được ưu đãi gì chắc chắn đã được cân bằng, không thể cứ kêu thiệt là hoàn toàn bị thiệt.

Về lâu dài, ông Độ cho rằng, Nhà nước nên sớm tiến hành cổ phần hóa các doanh nghiệp trong lĩnh vực xăng dầu. Nếu thị trường xăng dầu cạnh tranh Nhà nước sẽ càng đỡ phải can thiệp vào thị trường này và vào hoạt động của DN. "Chừng nào Nhà nước còn nắm giữ, ưu đãi lĩnh vực xăng dầu thì các vấn đề như của Dung Quất vẫn còn bùng nhùng với những kiến nghị không dễ giải quyết. Bài học rút ra từ Dung Quất là nhà nước chỉ nên tạo ra chính sách chứ không nên trực tiếp làm kinh tế và chính sách phải bình đẳng và công bằng với tất cả mọi doanh nghiệp trong cùng ngành"-ông Độ nói.

×