Đăng nhập/ Đăng ký
| 
Bình luận
0
Hiện sử thi "Đẻ đất đẻ nước" đã có 10 bản được sưu tầm, mỗi bản có khoảng 8.000 câu, bản dài nhất có 16.000 câu, có điểm chung là nội dung chứa đựng những quan niệm người Mường cổ về việc hình thành trời, đất, nước, tạo lập thế giới...
Với hàng ngàn, vạn câu thơ hồn nhiên, chất phác, mang đậm sắc màu thần thoại, sử thi "Đẻ đất đẻ nước" giải thích sự hình thành của trời đất, muôn loài; qua đó phác họa quá trình tranh đấu dài lâu của con người nhằm chinh phục thiên nhiên, dựng bản, lập làng. Ngày hôm nay, những câu chuyện, những tên đất, tên người trong bộ sử thi đồ sộ ấy vẫn hiện hữu trong đời sống của đồng bào Mường và các dân tộc anh em.
Theo ông Phạm Y Sửu (ở xã Thiết Ống, huyện Bá Thước), trong sử thi "Đẻ Đất đẻ Nước", ngọn đồi Lai Li Lai Láng là nơi có cây Chu đá lá Chu đồng, với những chùm bông Thau quả Thiếc. Anh em lang Cun Cần, Cun Khương đã tiến hành cuộc viễn du qua bao sông, bao núi để đi tìm cây Chu thần thoại. Đốn được cây Chu, nhà lang trở nên giàu có, bản mường đông vui tấp nập. Ngọn đồi Lai Li Lai Láng, nhờ đó được xem như ngọn núi Thần, núi Mẹ, có vị trí thiêng liêng trong đời sống văn hóa của đồng bào Mường.
Ông Phạm Y Sửu nói về sự ra đời của sử thi “Đẻ đất đẻ nước”. Ảnh: H.D
Không ai biết bộ sử thi "Đẻ đất đẻ nước" có từ bao giờ, xuất phát từ đâu, nhưng theo những chi tiết và hình tượng như: Cây chu đá lá chu đồng, Vũng Chu, hay ngọn đồi Lai Li Lai Láng… thì những địa danh này vẫn còn tồn tại ở khu vực các xã Thiết Ống, Thiết Kế và Kỳ Tân của huyện Bá Thước (Thanh Hóa).
Xã Thiết Ống nằm bên tả ngạn của dòng sông Mã. Thuở xưa, vùng đất này được gọi là Mường Ống. Những bản Suội, bản Triết, bản Đốc, bản Sặng, bản Cú... ra đời, tồn tại hàng thế kỷ, gợi nhắc về thuở hồng hoang, khi tộc người Mường đến sinh cơ lập nghiệp trên mảnh đất này.
Trải qua bao thế hệ, người dân Thiết Ống đã cùng nhau xây dựng bản Mường, tạo nên một vùng đất đai trù phú giữa núi đồi hùng vĩ. Sử thi "Đẻ đất đẻ nước" hình thành trong lao động sản xuất, trở thành niềm tự hào to lớn của người dân Mường Ống từ thuở xa xưa và vẫn được lưu truyền, nhắc nhớ đến bây giờ.
Ông Bùi Trung Hạnh – Phó Chủ tịch UBND xã Thiết Ống, cho hay, giờ đây các Ậu Mo (thầy cúng) cao tuổi vẫn hát cho con cháu mình nghe sử thi "Đẻ đất đẻ nước" vào dịp lễ tang, lễ cúng cơm mới, lễ vía cho người già, trẻ nhỏ...
Ông Bùi Trung Hạnh - Phó Chủ tịch UBND xã Thiết Ống nói về bảo tồn, gìn giữ sử thi “Đẻ đất đẻ nước” trong đời sống của người Mường. H.D
Ngày diễn ra lễ hát mo của các Ậu Mo, những nếp nhà sàn của đồng bào Mường trở nên đông vui, tấp nập. Người dân bản xúng xính áo quần truyền thống, cùng chung tay chuẩn bị những vật phẩm mang đậm chất núi rừng, đó là nồi cháo hạt dổi thơm lừng, là gà ngon, lợn béo, là chõ xôi nếp nương và những trái cây thơm ngọt của rừng Mường.
Khi vật phẩm đã được chuẩn bị xong, Ậu Mo sẽ bắt đầu làm lễ cúng. Những câu chuyện thần thoại trong sử thi "Đẻ đất đẻ nước" được cất lên. Sử thi kể về buổi đầu hồng hoang, khi trời đất còn chưa phân định; tiếp đến quá trình đẻ cây si, đẻ mường, đẻ người. Mặt trăng, mặt trời, năm tháng... lần lượt được sinh ra. Con người từ trong mông muội, tiến gần đến văn minh khi tìm được lửa, nước, giống lúa, lợn, gà...
Giai cấp được hình thành, sự giàu có và suy vong của bản mường cũng lần lượt diễn ra. Dòng lịch sử của quê hương, cộng đồng tuôn chảy như ngọn suối, con sông, dưới bầu không khí linh thiêng, trong từng lời kể của Ậu Mo.
Một buổi sinh hoạt cộng đồng của người dân xã Thiết Ống. Thầy mo đang tái hiện một bài cúng trong bộ sử thi “ Đẻ đất đẻ nước” theo đúng phong tục của người Mường. Ảnh: T.T.V
Những nghi thức, bài cúng trong bộ sử thi "Đẻ đất đẻ nước" thường được sử dụng để đọc trong các đám tang, lễ cúng tế, cưới hỏi… như một hình thức sinh hoạt văn hóa và tín ngưỡng của đồng bào Mường. Còn trong những buổi sinh hoạt cộng đồng, các nghi thức trên được thực hiện với mục đích trao truyền. Đây cũng là cách để bộ sử thi "Đẻ đất để nước" được lưu truyền từ đời này sang đời khác.
Để tiếp tục giữ gìn, phát huy các giá trị to lớn của bộ sử thi, từ nhiều năm nay, huyện Bá Thước (Thanh Hoá) đã khuyến khích các địa phương đưa các nghi thức, các bài cúng trong sử thi "Đẻ đất đẻ nước" vào sử dụng trong các sinh hoạt cộng đồng, tổ chức các buổi truyền dạy. Riêng tại xã Thiết Ống - nơi được coi là khởi nguồn của bộ sử thi, các buổi truyền dạy nên được duy trì thực hiện và tổ chức đều đặn hàng tháng.
Từ năm này sang năm khác, từ đời này sang đời khác, từ thế hệ này sang thế hệ khác, những lời hát trong sử thi cứ thế được lưu truyền bên bếp lửa, dưới thang gác nhà sàn, trong câu chuyện kể của những người già nơi bản làng vùng cao…
Một loại cây bụi có nguồn gốc từ Mexico đang được người dân ở một số tỉnh phía Bắc trồng lấy lá, do khi ăn có vị ngọt, giòn đậm nên bà con gọi loài rau này là rau mì chính.
Tìm hiểu cách bộ phim Sex Education giúp tôi hiểu con cái hơn. Lắng nghe tâm sự và yêu thương vô điều kiện là điều quan trọng.
Chia sẻ
Thủy Hử là một trong tứ đại tiểu thuyết cổ điển của Trung Quốc nói về 108 anh hùng Lương Sơn Bạc, dù là phim truyền hình làm lại từ truyện truyền hình hay tiểu thuyết, đều được mọi người vô cùng yêu thích.
Chia sẻ
Trong Tây Du Ký, có một yêu tinh, tiên giới không thu mà địa ngục không nhận, nhưng lại có mối quan hệ mật thiết với Tôn Ngộ Không. Đó là ai?
Chia sẻ
Một đám cháy lớn bùng phát dữ dội tại nhà hàng hải sản Biển Xanh ở TP.Dĩ An, Bình Dương, thực khách và nhân viên nháo nhào tháo chạy ra ngoài.
Chia sẻ
Sở GDĐT TP.HCM sẽ lần đầu tiên áp dụng phương thức công bố đồng thời điểm thi và điểm chuẩn tuyển sinh lớp 10 công lập, dự kiến từ ngày 23 đến 26/6.
Chia sẻ
Người sinh vào 3 tháng Âm lịch này vượt khó ở tuổi trẻ, đến trung niên sẽ gặt hái thành công lớn về sự nghiệp và tài chính, cuộc sống ngày càng thịnh vượng, viên mãn.
Chia sẻ
Bước ra từ cuộc thi Tiếng hát Việt toàn cầu 2023 và giành giải Á quân 1, cô gái đến từ Quảng Trị - Đức Thoa ra mắt Album Vol1 với tên gọi “Nốt mưa”.
Chia sẻ
Sau sự cố chập điện, hơn 10.000 con gà thịt tại trang trại của một người dân ở xã Diễn Phú, huyện Diễn Châu, Nghệ An bị chết ngạt. Nhận được thông tin, chính quyền địa phương đã huy động hàng chục người giúp chủ trại sơ chế gà chết, vớt vát chút tài sản.
Chia sẻ
Một đoạn clip ghi lại cảnh một con cá voi lớn há miệng ngoi lên mặt nước để săn mồi, phía trên là đàn chim biển chao liệng, vừa xuất hiện trên mạng xã hội và thu hút hàng ngàn lượt chia sẻ. Được biết, hình ảnh trên được ghi lại ở biển Bình Định.
Chia sẻ
Sau cuộc nhậu buổi tối, xuất phát từ những mâu thuẫn trong gia đình, Vàng Hừ Lòng (30 tuổi, trú tại bản Huổi Han, xã Bum Tở, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu) đã không kiềm chế được bản thân, ra tay đánh tử vong người bố dượng.
Chia sẻ
Hai phụ nữ đi chung xe máy theo hướng TP.HCM về miền Tây qua Long An, do thắng gấp khi trời mưa, xe ngã, bị container cán tử vong.
Chia sẻ
Năm nay, mùa mưa đến sớm hơn dự kiến. Từ đầu tháng 5 đã xảy ra một số cơn mưa lớn kéo dài, người trồng mì (trồng cây sắn) ruộng mới ở tỉnh Tây Ninh mừng vì giá thu mua củ khoai mì tăng, nay lại rầu vì mưa sớm.
Chia sẻ
“Chuyền bóng chuẩn vào, chắc chắn lên, hãy đảm bảo người được nhận bóng ở tư thế thuận lợi nhất chứ đừng chỉ nghĩ đến việc chuyền đi cho có”, HLV Kim Sang-sik gằn giọng, hét lớn về phía các cầu thủ trong buổi tập của ĐT Việt Nam tại Malaysia.
Chia sẻ
Đình Triệu hoàn toàn bình phục chấn thương, Nguyễn Filip phải dự bị?; HLV Sellami vui mừng khi giúp Jordan dự VCK World Cup 2026; Arsenal đàm phán mua Sesko; cầu thủ Tottenham tức giận khi HLV Postecoglou bị sa thải; M.U quyết qua mặt Arsenal trong vụ Gyokeres.
Chia sẻ
Tỷ phú công nghệ Mỹ Elon Musk đã đề xuất thành lập "Đảng Hoa Kỳ", đánh dấu sự thay đổi mạnh mẽ trong chiến lược chính trị.
Chia sẻ
Trường Đại học Mở Hà Nội vừa thông tin sẽ bổ sung xét tuyển tổ hợp C00 đối với nhóm ngành Luật.
Chia sẻ
Tống Anh Tuấn, tài xế Lexus hành hung nam shipper gây thương tích 8%, được đình chỉ điều tra vụ án do bị hại rút đơn, được trả tự do ngay tại tòa sau gần 4 tháng tạm giam. Việc này căn cứ vào quy định nào của pháp luật?
Chia sẻ
Vận may bất ngờ gõ cửa với 3 con giáp may mắn nhất khi mọi xui xẻo tiêu tan, Thần Tài chiếu cố đặc biệt, khiến họ liên tục nhận tin vui trong cuộc sống.
Chia sẻ
Phương Mỹ Chi là một trong những ca sĩ bước ra từ sân chơi nhí giữ được sức hút hiếm hoi ở thời điểm hiện tại.
Chia sẻ
Theo báo cáo chính thức từ Kiev, các đơn vị Không quân Ukraine đã bắn hạ một máy bay tiêm kích Su-35 của Nga trong một nhiệm vụ gần hướng Kursk vào sáng sớm thứ Bảy, ngày 7/6.
Chia sẻ
Từ chỗ là món quà quê mộc mạc, trái mãng cầu-quả đặc sản Tây Ninh đang từng bước vươn xa – có mặt trong các hệ thống phân phối lớn, tham gia các hội chợ nông sản, và dần khẳng định vị thế trên thị trường trong nước lẫn quốc tế.
Chia sẻ
HLV Peter Cklamovski vừa công bố danh sách 30 tuyển thủ Malaysia tham dự cuộc đọ sức với ĐT Việt Nam tại lượt trận thứ 2 bảng F, vòng loại thứ 3 Asian Cup 2027.
Chia sẻ
Kể từ ngày 9/6, Trung tâm phục vụ hành chính công TP Hà Nội chính thức triển khai tiếp nhận 100% hồ sơ theo hình thức trực tuyến và trực tuyến toàn trình đối với các thủ tục hành chính lĩnh vực hoạt động xây dựng, trong đó có cấp phép xây dựng nhà ở.
Chia sẻ
Việc sáp nhập, sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp xã tại Bình Dương đang bước vào giai đoạn hoàn tất. 36 xã, phường mới Bình Dương đã sẵn sàng đi vào hoạt động từ ngày 1/7 tới.
Chia sẻ
Áng Sáng AZA thừa nhận cô hành xử thiếu suy nghĩ, làm ảnh hưởng đến anh HIEUTHUHAI - một nghệ sĩ mà cô tôn trọng, ngưỡng mộ.
Chia sẻ
Ông Phạm Văn Lắm ở khu vực 3, phường Hưng Thạnh, quận Cái Răng, với mô hình trồng rau an toàn trong nhà lưới mang lại thu nhập ổn định hàng chục triệu đồng mỗi tháng. Năm 2019, cùng với sự hỗ trợ của Hội Nông dân phường, ông Lắm cùng các nông dân lân cận thành lập Tổ hợp tác Rau an toàn Hưng Thạnh với 20 thành viên.
Chia sẻ
Trong hoạt động cuối cùng của phái đoàn công tác Bộ Nông nghiệp và Môi trường làm việc tại Mỹ, doanh nghiệp 2 nước đã ký kết 8 biên bản ghi nhớ mua bán nông sản giá trị 1,1 tỷ USD. Trong đó, có thỏa thuận lớn nhất trị giá 380 triệu USD, giữa Công ty CP Khai Anh Bình Thuận và Tập đoàn Cargill được ký.
Chia sẻ
Trước ngày sáp nhập Ninh Bình, Nam Định, Hà Nam là quê hương vị anh hùng Đinh Công Tráng với khởi nghĩa Ba Đình chống thực dân Pháp. Năm 1873, quân Pháp kéo về chiếm đóng vùng đồng bằng Hà Nam, chỉ sau 10 ngày, Đinh Công Tráng lập tức đứng lên kêu gọi văn thân, chiêu mộ nghĩa quân dựng cờ khởi nghĩa ngay tại quê hương-đất Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam ngày nay.
Chia sẻ
Từ một cây trồng đại trà trong vườn nhà, hiện nay nông dân (xã Cẩm Thịnh, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh) đã và đang từng bước mở rộng diện tích trồng sả, thành lập tổ hợp tác để thuận lợi trong việc tiêu thụ sản phẩm. Nhờ được mùa, được giá nên người nông dân nơi đây có thu nhập ổn định, có nhiều hộ thoát nghèo nhờ trồng sả.
Chia sẻ
Tuy không thể đoạt mạng đối thủ từ xa như trong phim kiếm hiệp, nhưng Nhất Dương Chỉ là bí kíp võ công hoàn toàn có thật ngoài đời.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Hữu Dụng 
