Nằm ở độ cao trung bình khoảng 1.200 mét so với mực nước biển. Khí hậu ôn hòa, thời tiết mát mẻ, dân cư thưa thớt, đất đai thuận lợi cho trồng trọt… đã tạo cho vùng đất này xanh mướt cỏ cây, trong sạch môi trường, yên ả, yên bình cảnh vật. Nơi đây 14 dân tộc anh em chung sống tự bao đời, bản sắc văn hóa đa dạng sắc màu. Người Bắc Hà chân chất, mộc mạc, ấm áp nghĩa tình. Mảnh đất, con người nơi đây ẩn chứa nhiều điều thú vị, cuốn hút những du khách ưa khám phá, trải nghiệm. Đến Bắc Hà, hồn ta rộng mở cùng thiên nhiên đất trời mênh mang.

Từ lâu, cao nguyên Bắc Hà đã trở nên nổi tiếng trong và ngoài nước, nhất là vào mùa Xuân. Sở dĩ người ta gọi vùng đất này là "cao nguyên trắng" bởi nơi đây bốn mùa mây giăng trắng bay phủ khắp các non cao. Mùa xuân, hoa mận, hoa mơ, hoa lê… nở trắng rộ khắp cao nguyên hòa lẫn màn sương trắng giăng mắc trên những sườn núi...

Cao nguyên trắng Bắc Hà không chỉ thu hút du khách bởi cảnh sắc tuyệt đẹp, mà còn thu hút khách thăm quan bởi nhiều lễ hội lớn, có tầm ảnh hưởng rộng và thu hút đông đảo người dân trong vùng và du khách như: Lễ hội xuống đồng, Lễ hội Đền Bắc Hà, Lễ hội Say Sán, Nghi lễ nhảy lửa, cấp sắc… Những nét văn hóa độc đáo, đặc sắc của các chợ văn hóa vùng cao như chợ Cốc Ly, chợ Bắc Hà, các làng bản vùng đồng bào dân tộc Dao, Mông. Những món ẩm thực nổi tiếng của Bắc Hà như: cốm, xôi 7 màu, bánh dày, lợn cắp nách, lạp sườn, phở chua, thắng cố, mèn mén… 

Tinh mơ, từ khắp các ngả đường, những tốp người nhấp nhô gùi hàng dập dìu xuống chợ. Mấy cô gái, mấy em nhỏ xúng xính váy áo sặc sỡ sắc màu, đôi chân rảo bước. Người miền núi dù nghèo khó khi xuống chợ vẫn dành bộ váy áo tươm tất để đi chơi chợ. …Mặt trời lên, treo ngược cành cây/ Đường lên đỉnh núi, bồng bềnh mây bay / Rượu chưa uống mà lòng ngây ngất / Phiên chợ tan mà anh chẳng muốn về …".

Người Bắc Hà còn lưu giữ, bảo tồn được các môn thể thao của dân tộc mình như đua ngựa, ném còn, kéo co… Chợ ngựa là một phần của chợ Bắc Hà. Ngựa Bắc Hà nổi tiếng là một trong những giống ngựa đẹp nhất Việt Nam. Bắc Hà còn được biết đến là nơi tổ chức đua ngựa hàng năm, một hoạt động văn hóa thể thao đặc biệt ở cao nguyên trắng này.

Ngày 27/5/2021 lễ hội đua ngựa Bắc Hà được ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia, được giữ gìn và phát huy, xây dựng trở thành sản phẩm du lịch đặc sắc của huyện Bắc Hà. Giải đua ngựa hàng năm diễn ra cùng thời gian của vụ mận Bắc Hà nổi tiếng.

Bắc Hà được mệnh danh là thủ phủ mận tam hoa của tỉnh Lào Cai và vùng Tây Bắc, là niềm tự hào của người dân, bởi mận không chỉ giúp người dân Bắc Hà phát triển kinh tế, mà còn trở thành sản phẩm du lịch hấp dẫn, giữ chân du khách mỗi khi đến với huyện miền núi này. Sắc trắng ngần của hoa mận mang lại cho mùa xuân Bắc Hà một vẻ đẹp riêng, vừa thi vị vừa mộng mơ, quyến rũ. Hết xuân, hoa mận vừa tàn, quả non lấp ló… là lúc hoa lê khoe sắc. Vào hạ, cả một vạt rừng chuyển sang tím lịm, đẹp đến ngẩn ngơ.

Đối với người dân vùng cao nói chung, người Bắc Hà – Lào Cai nói riêng, con ngựa còn là đầu cơ nghiệp, là thành viên không thể thiếu trong các gia đình thuần nông. Con vật gần gũi với đời sống con người, giúp đỡ bà con rất nhiều việc nặng nhọc: thồ hàng lên nương, thồ hàng ra chợ bán, làm cho việc đi lại trên những chặng đường đèo, đồi núi, sườn dốc…trở nên dễ dàng hơn, việc giao thương của những người dân vùng cao trở nên nhanh chóng, thuận tiện hơn.

Trong đời sống văn hóa Việt Nam, ngựa mang một ý nghĩa tinh thần phong phú và giá trị biểu tượng cao, tạo nên những ảnh hưởng mạnh mẽ, đa dạng và tích cực. Ngựa là một con vật thông minh, nhanh nhẹn, không chỉ là phương tiện giao thông, vận tải quan trọng, mà còn xuất hiện trong nhiều sinh hoạt của đời sống con người. Ngựa càng sinh động, gần gũi hơn qua những trò chơi và lễ hội truyền thống, được con người yêu quý, bởi vậy người ta đã lấy hình ảnh con ngựa để ẩn dụ những ý tưởng mang tính nhân văn sâu sắc.

Đến nay giải đua ngựa Bắc Hà đã trở thành sân chơi quen thuộc của các kỵ sỹ chân đất và là sản phẩm du lịch hấp dẫn. Lễ hội đua ngựa Bắc Hà luôn mang đậm các giá trị văn hóa truyền thống, là kết quả của cả một quá trình chăm sóc, huấn luyện ngựa của đồng bào, là một trong những hoạt động nằm trong chuỗi sự kiện văn hóa du lịch. Lễ hội đua ngựa truyền thống đã trở thành thương hiệu gắn liền với địa danh "cao nguyên trắng".

Từ ngày 8/3 đến ngày 10/3 tại thị trấn Bắc Hà và các xã trọng tâm về du lịch của huyện Bắc Hà như: Thải Giàng Phố, Bản Phố, Tà Chải, Bảo Nhai… đã diễn ra Festival Cao nguyên trắng Bắc Hà 2024 với chủ đề "Nghiêng say mùa Xuân". Sự kiện từng bước góp phần giúp Bắc Hà khai thác tiềm năng du lịch của địa phương và góp phần cùng với Sa Pa đưa tỉnh Lào Cai vươn mình mạnh mẽ trở thành một trong những điểm đến không thể thiếu ở Việt Nam.

Một số hình ảnh lung linh của đất trời Bắc Hà:

×