Sáp nhập Gia Lai - nơi Nghệ sĩ Nhân dân Đinh Xuân La gắn bó nhiều năm và từng là Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh

Tỉnh Gia Lai mới sáp nhập với Bình Định có trung tâm hành chính tại TP Quy Nhơn. Tỉnh mới sau sáp nhập lấy tên là Gia Lai, diện tích tự nhiên khoảng 21.576 km², dân số hơn 3,1 triệu người, có 135 đơn vị hành chính cấp xã trực thuộc (gồm 110 xã và 25 phường).

Trước sáp nhập, tỉnh Gia Lai có Nghệ sĩ Nhân dân gắn bó nhiều năm dù không sinh ra tại vùng đất này.

Nghệ sĩ Nhân dân Đinh Xuân La, sinh năm 1953, là người dân tộc H’rê, quê gốc tại xã Sơn Giang, huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi.

Năm 1954, bà theo cha tập kết ra Bắc và bắt đầu gắn bó với nghệ thuật múa từ khi còn nhỏ. Mới 6 tuổi, bà đã theo học tại Trường học sinh dân tộc Miền Nam ở Mễ Trì (Hà Đông). Với cặp mắt đen tròn, niềm đam mê nhảy múa và khả năng bắt chước nhanh các điệu múa dân tộc, cô bé Xuân La sớm được thầy cô và bạn bè yêu mến.

Năm 12 tuổi, Xuân La là một trong 20 học sinh được tuyển chọn vào Trường Ca múa nhạc dân ca Tây Nguyên và sau đó là Trường múa Việt Nam để đào tạo năng khiếu. Sau 3 năm, bà trở thành diễn viên của Đoàn ca múa Nhân dân Tây Nguyên. Từ đây, con đường nghệ thuật chuyên nghiệp của bà bắt đầu. Bà may mắn được những bậc thầy tài năng như NSND Y BRơm và nhạc sĩ Nhật Lai (đã mất) dìu dắt. Ở tuổi 17, Xuân La gặt hái thành công vang dội với điệu múa “Tiếng trống Tây Nguyên” và được cử tham gia Đoàn nghệ thuật múa dân gian Việt Nam biểu diễn tại nhiều quốc gia như Liên Xô (cũ), Trung Quốc, Mông Cổ, Romania, Bulgaria, Thái Lan, Lào, Campuchia...

Bà từng nhiều lần cùng Đoàn ca múa Nhân dân Tây Nguyên hành quân lưu diễn phục vụ cán bộ, chiến sĩ và nhân dân, nếm trải và chứng kiến những gian khổ, khốc liệt của chiến tranh. Tuy nhiên, bà cùng đồng đội luôn vượt qua, bởi nghĩ đến niềm mong mỏi của người dân và chiến sĩ đang đợi chờ những lời ca, điệu múa cách mạng.

Năm 1977, bà chính thức công tác tại Đoàn ca múa Nhân dân Tây Nguyên và gắn bó liên tục 26 năm (1977–2003). Sau khi Đoàn ca múa Nhân dân Tây Nguyên được giao về cho Gia Lai quản lý (sau này đổi thành Đoàn Ca múa nhạc Đam San, nay là Nhà hát ca múa nhạc tổng hợp Đam San), nhiều thành viên trong Đoàn tìm về quê hương sinh sống và hoạt động nghệ thuật, nhưng bà chọn ở lại cùng đoàn với lý do đây là mảnh đất nuôi dưỡng bà thành công trên con đường nghệ thuật. Nên đoàn ở đâu thì bà ở đó.

Trong thời gian này, bà không chỉ là diễn viên, mà còn đảm nhận vai trò biên tập, chỉ đạo nghệ thuật, sau đó là Phó đoàn. NSND Xuân La đã sáng tác, dàn dựng, biên đạo thành công hàng trăm tác phẩm nổi bật như: Dâng rượu, Trên đường lên rẫy, Hồn cồng, Hái chè, Vui nhà mới... Nhiều tác phẩm được biểu diễn phục vụ khán giả trong nước và quốc tế, để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng công chúng, đặc biệt là đồng bào Tây Nguyên.

Với những đóng góp lớn lao cho sự nghiệp bảo tồn và phát triển nghệ thuật múa dân gian Tây Nguyên, năm 1984, bà được phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú. Đến năm 1997, bà vinh dự được Nhà nước trao tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân. Năm 2003, bà được bổ nhiệm làm Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Gia Lai và giữ chức vụ này cho đến ngày nghỉ hưu. Trong quá trình công tác, bà còn là đại biểu Hội đồng Nhân dân tỉnh Gia Lai trong 4 nhiệm kỳ và luôn được cử tri tín nhiệm.

Dù đã nghỉ hưu, NSND Xuân La vẫn nhiệt huyết với nghệ thuật. Bà tiếp tục hỗ trợ chuyên môn, góp ý cho các chương trình, làm giám khảo chấm thi các lễ hội văn hóa. Ngôi nhà của bà tại thành phố Pleiku (Gia Lai) treo đầy những bức ảnh kỷ niệm từ các chuyến lưu diễn khắp mọi miền đất nước, như minh chứng cho một đời cống hiến.

Giữa cái lạnh se sắt của phố núi Pleiku, câu chuyện về nghệ thuật múa dân gian Tây Nguyên cùng bóng dáng của người nghệ sĩ với đôi mắt đen tròn vẫn chất chứa những trăn trở không bao giờ nguôi. Khán giả và đồng nghiệp yêu mến gọi bà là "bông hoa núi rừng Tây Nguyên" – một biểu tượng sống động, đầy tự hào của nghệ thuật dân gian Việt Nam.

×