Đây là ý kiến của lãnh đạo Quốc hội tại thảo luận ở tổ Quốc hội ngày 21/5 về dự thảo Nghị quyết cơ chế đặc thù cho nhà ở xã hội vừa được Chính phủ trình Quốc hội cho ý kiến, trước khi thông qua.

Trước vấn đề nhà ở cấp bách của người lao động, công chức viên chức, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn tán thành với sự cần thiết có một cơ chế đặc thù cho nhà ở xã hội, nhằm đẩy nhanh các dự án trong bối cảnh thị trường nhà ở khan hiếm phân khúc này.

Tại thảo luận tổ, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh nhất trí với sự cần thiết ban hành nghị quyết nhằm tháo gỡ vướng mắc đơn giản hóa thủ tục, thu hút doanh nghiệp tham gia đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.

Cơ chế đặc thù sẽ rút ngắn thời gian triển khai dự án

Theo Chủ tịch Quốc hội, tại dự thảo Nghị quyết, Chính phủ đề xuất cơ chế đặc thù cho phép giao chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội không thông qua đấu thầu.

“Cơ chế đặc thù này sẽ đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án nhà ở xã hội với thủ tục đầu tư chỉ còn tối đa 75 ngày, giảm khoảng 200 ngày - tương ứng 70% so với hiện nay”, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu.

Theo Chủ tịch Quốc hội, có 3 chính sách mới được bổ sung so với chủ trương của cấp có thẩm quyền, gồm: xác định giá bán, giá thuê mua; điều kiện về nhà ở để được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội; hoàn trả tiền sử dụng đất, kinh phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư hoặc khấu trừ vào nghĩa vụ tài chính cho chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn ủng hộ cơ chế chỉ định thầu dự án nhà ở xã hội song đề nghị cần công khai, minh bạch tránh cơ chế xin - cho. Ông cũng tán thành cắt giảm thủ tục để đẩy nhanh tiến độ dự án nhà ở xã hội, nhưng phải có giải pháp kiểm soát để đảm bảo chất lượng nhà ở xã hội.

Lãnh đạo Quốc hội cho rằng, trong năm 2025, nếu thực hiện hiệu quả các chính sách trong dự thảo nghị quyết sẽ tạo động lực mạnh mẽ để đạt mục tiêu 100.000 căn nhà ở xã hội.

Bao nhiêu nhà ở xã hội cho công chức tinh gọn bộ máy?

Cũng thảo luận ở tổ về vấn đề này, Đại biểu Nguyễn Trường Giang, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Nguyễn Trường Giang cho rằng: Dự thảo nghị quyết về cơ chế đặc thù phát triển nhà ở xã hội cần quy định rõ kế hoạch, bố trí nguồn lực dự kiến cụ thể.

Bởi theo ông Giang, năm 2025 nhiều bộ, ngành, địa phương thực hiện sắp xếp, tinh gọn và sáp nhập bộ máy nên Nghị quyết về cơ chế đặc thù cho nhà ở xã hội cần có kế hoạch làm bao nhiêu nhà ở xã hội cho cán bộ công chức thuộc diện này.

Theo đại biểu Giang, việc xây nhà ở xã hội cho cán bộ công chức ở các tỉnh sáp nhập là cần thiết, đây là việc đột xuất. Chính vì thế, phải bổ sung xem xét trong quy hoạch về nhà ở xã hội để có nguồn lực đầu tư thỏa đáng.

Ông Giang cho rằng, năm nay nhiều tỉnh sắp xếp tinh gọn bộ máy, sáp nhập địa phương thì cũng phải tính đến quy hoạch và bổ sung vào chương trình, vốn… cho thời gian tới khi Nghị quyết đi vào cuộc sống.

Đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng (Đoàn ĐBQH Tp.Cần Thơ) cũng cho rằng trong bối cảnh nhu cầu về nhà ở xã hội rất lớn, Chính phủ cũng đặt mục tiêu cụ thể 1 triệu căn nhà ở xã hội đến 2030, rất cần cơ chế đặc thù phát triển nhà ở xã hội.

Tuy nhiên, ông chỉ ra thực tế năm 2023, khi Quốc hội giám sát tối cao về chính sách liên quan bất động sản và nhà ở xã hội, thấy các thủ tục, quy định liên quan nhà ở xã hội còn phức tạp hơn nhà ở thương mại, phải mất 3-5 năm mới có dự án nhà ở xã hội nếu mọi việc suôn sẻ.

Về thẩm định giá mua, thuê mua nhà ở xã hội, ông Hùng đánh giá lần này có bước rất đột phá là giao cho chủ đầu tư mà không cần phải thông qua các cơ quan thẩm định như trước đây.

Theo đại biểu Hùng, việc giao quyền chủ động nhưng cũng cần có cơ chế giám sát để đảm bảo khung giá bán nhà ở xã hội hợp lý. Hiện, cùng là dự án nhà ở xã hội, nhưng tại Yên Phong (Bắc Ninh) có giá dao động từ 10 triệu đồng/ m2 đổ lại, nhưng ở Tp. Hải Phòng thì đến gần 20 triệu đồng/ m2. 

Về tiêu chuẩn chất lượng, đại biểu đề xuất dự thảo cần cụ thể hoá về tiêu chí, chất lượng nhà ở xã hội giá thấp nhưng tiêu chuẩn, chất lượng phải tương đương nhà ở thương mại. 

“Chỉ có điều khác biệt là nhà ở xã hội được hưởng chính sách ưu đãi, hỗ trợ nên người dân có thể mua được với giá thấp hơn, còn chất lượng và dịch vụ phải như nhà ở thương mại”, ông Hùng nêu.

×