Năm 1984, GS Nhân đảm nhiệm chức vụ Viện trưởng Viện Mắt. 30 năm công tác tại đây, ông đã có nhiều công trình khoa học, sáng kiến cải tiến trong lĩnh vực nhãn khoa như ghép giác mạc, phục hồi chức năng thị giác cho người mù, lắp giác mạc nhân tạo, phát hiện sớm và điều trị bệnh cao nhãn áp, phẫu thuật đục thủy tinh thể, lắp thủy tinh thể nhân tạo, bong võng mạc, ấu trùng sản nội nhãn...

Trên cơ sở tiếp thu những thành tựu nhãn khoa thế giới, GS Nhân đã nghiên cứu một phương pháp mổ mới - phẫu thuật kẹt củng mạc được áp dụng ở các nước Mỹ, Nhật Bản, Bỉ, Pháp...

GS Nguyễn Trọng Nhân (giữa) trao đổi với chuyên gia y tế nước ngoài về vi phẫu năm 1982. Ảnh: Suckhoedoisong.vn

Những ca phẫu thuật ông thực hiện thời đó gây tiếng vang đến tận bây giờ như ca mổ mang lại ánh sáng cho họa sĩ thương binh Lê Duy Ứng hay trường hợp gần như tuyệt vọng, từng chữa trị ở nước ngoài không khỏi của nhạc sĩ vĩ cầm Nguyễn Anh Giang. 

Một ca khó nhất mà ít người biết đến đó là ông đã lắp thành công giác mạc nhân tạo trên cơ địa mắt bị luộc chín do hóa chất của một nữ công nhân gang thép Thái Nguyên khiến nhiều chuyên gia Mỹ thán phục, vì ngay ở Mỹ cũng rất ít người làm được điều đó. 

Với nhiều cống hiến cho ngành y tế, năm 1985, Nhà nước đã phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cho GS.TS Nguyễn Trọng Nhân. 

Anh hùng Lao động, GS.TS Nguyễn Trọng Nhân - Bộ trưởng Bộ Y tế từ 1992 - 1995. (Ảnh: I.T)

Năm 1992, ông nhậm chức Bộ trưởng nhưng trong lòng vẫn ao ước được tiếp tục nghiên cứu khoa học ở cơ sở. Ngành y tế nước ta lúc đó còn nhiều khó khăn, kinh phí đầu tư eo hẹp, lại lắm chuyện tiêu cực. Ông đã cho thanh tra phát hiện và cố gắng giải quyết làm trong sạch “ngành liên quan trực tiếp đến sinh mạng con người”.

GS. Nhân đã góp phần soạn thảo Nghị quyết đầu tiên của Ban Chấp hành T.Ư Đảng về chăm sóc sức khỏe cho nhân dân, đã hướng cơ quan Bộ Y tế vào quản lý nhà nước, chuyển việc quản lý các chương trình về các viện chuyên khoa đầu ngành...

Năm 2004, dù đã nghỉ hưu nhưng ông vẫn được tín nhiệm bầu làm Phó Chủ tịch Hội Nạn nhân chất độc da cam/dioxin Việt Nam. Ở cương vị nào ông luôn giữ vững phẩm chất kiên trung của người chiến sĩ cách mạng, của một đảng viên chân chính, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao.

Đặc biệt, trong nhiều năm, GS.TS Nguyễn Trọng Nhân cùng các đồng nghiệp đã kiên trì đấu tranh đòi công lý và quyền lợi chính đáng cho những nạn nhân chất độc da cam ở Việt Nam trong vụ kiện các công ty hóa chất Mỹ, cũng như qua các cuộc tiếp xúc ngoại giao giữa hai quốc gia. Ở mặt trận không tiếng súng ấy có vô vàn khó khăn nhưng ông luôn tin vào công lý cũng như tin vào con đường mình đã chọn cống hiến hết mình để phục vụ nhân dân.

Tang lễ GS.TS Nguyễn Trọng Nhân sẽ được tổ chức trọng thể tại Nhà tang lễ Quốc gia (số 5, Trần Thánh Tông, Hà Nội)) vào ngày 14.7.

×