Những ngày cuối năm hối hả, năm mới Quý Mão sắp sang, người người đều vội vã chuẩn bị cho thời khắc trọng đại nhất của một năm. 

Ngày đầu tiên của năm mới cũng là thời khắc chuyển giao năm cũ sang năm mới rất có ý nghĩa với mọi người. Có rất nhiều kiêng kỵ được áp dụng cho ngày đầu tiên của năm mới, nhằm tránh xui xẻo, chiêu tài hút lộc, cả năm ăn nên làm ra, gia đình an khang, thịnh vượng. 

Người xưa dặn: "Năm mới 5 không làm, 2 không ăn" để rước tài lộc, may mắn vào nhà và tránh xa các xui xẻo trong năm mới. "5 không làm 2 không ăn" là gì vậy?  

5 không làm vào ngày đầu năm mới

1. Không nói lời xui xẻo 

Ngày mùng 1 tháng Giêng là ngày đầu tiên của năm mới. Đó là ngày chia tay cái cũ và chào đón cái mới, ngày quan trọng nhất trong năm. Mọi người sẽ chú trọng sự may mắn và hòa thuận. 

Mọi người gặp nhau nói những lời chúc tốt lành: "Chúc mừng năm mới", "Năm mới an khang thịnh vượng", "Cầu được ước thấy"... 

Mọi người không nên nói những lời không may mắn như chết, vỡ, hỏng, mệt, buồn, chán... Theo người xưa, những lời tiêu cực này không nên nói vào ngày đầu tiên của năm mới. 

Nếu một đứa trẻ vô tình nói sai, thì người lớn cũng sẽ có lời nói để xí xóa đi... 

2. Không cãi nhau

Người xưa có câu: "Hòa thuận sinh tài", "thuận vợ thuận chồng tát biển đông cũng cạn"... Ngày đầu tiên của năm mới, gia đình nào cũng cần hưởng không khí vui vẻ, bình yên. 

Cãi nhau là một việc rất dễ tổn thương, nó sẽ phá hỏng bầu không khí của năm mới và khiến mọi người cảm thấy tồi tệ. 

Và những người hàng xóm sẽ chê cười khi họ nghe thấy lời khắc khẩu. Nếu có chuyện gì, chúng ta cứ bình tĩnh mà nói cho rõ ràng, không cần nổi xung, càng không cần "động chân động tay". 

3. Không chạm vào kim, kéo

Ở nhiều vùng, cây kim và kéo là 2 vật được cất đi vào ngày đầu tiên của năm mới. Đây là những vật sắc nhọn dễ gây tổn thương cho trẻ em. Rõ ràng là không may mắn khi bị thương vào ngày đầu tiên của năm mới. 

Nếu bản sử dụng kim để khâu vá trong ngày đầu năm mới thì bạn sẽ phải "mặc áo rách cả năm", ngụ ý về sự nghèo khó, thiếu thốn.

Vì vậy, người xưa dặn không nên khâu vá trong ngày đầu tiên của năm mới, đây là điều kiêng kỵ để tránh một năm đói nghèo, thiếu thốn.

4. Không đổ nước ra ngoài

Theo người xưa, nước là "của cải chính". Nếu đổ nước vào ngày đầu tiên của năm mới có nghĩa là của cải đổ hết. 

Để nước không bị đổ ra ngoài, người ta cũng chú ý không giặt quần áo, không tắm rửa vào ngày đầu năm để tránh đổ tài lộc ra ngoài.

5. Không đánh vỡ

Ngày đầu tiên của năm mới là cần hòa bình và niềm vui. Làm vỡ đồ rõ ràng sẽ phá hủy bầu không khí tươi đẹp này. Vì vậy vào ngày đầu tiên của năm mới, hãy cẩn thận khi di chuyển đồ đạc, bê bát, cốc, chén... 

Nếu chẳng may làm rơi vỡ, nhất định phải nhanh chóng nói "hàng năm bình an", "cả năm may mắn"... để hóa xui thành may.

2 không ăn trong ngày đầu tiên của năm mới

1. Không ăn đồ "xui xẻo"

Món ăn kiêng kỵ mùng 1 Tết thì tùy vào từng vùng miền sẽ khác nhau. Tuy nhiên, trong năm mới, để tránh đen đủi cả năm thì người dân 3 cả miền trên cả nước đều kiêng ăn món mực, ăn thịt chó.

Một số người cũng kiêng ăn thịt vịt, cá mè, tôm, mắm tôm, chuối, sầu riêng... 

Họ cho rằng ăn các loại thịt này sẽ đen đủi cả năm. Ví dụ như thịt chó chuyên dùng để "giải đen" vào cuối tháng, nếu ăn đầu tháng sẽ xui xẻo. Hay vịt "lạch bạch như vịt" nếu ăn vào đầu năm thì cả năm chậm chạp. 

Hay như tôm là "cứt lộn lên đầu" nên sẽ "khó đầu xuôi đuột lọt". Người miền Trung và miền Nam quan niệm rằng nếu ăn tôm vào mùng 1 Tết sẽ khiến cho cả năm phải thụt lùi, công danh, sự nghiệp hay tiền bạc, vật chất cũng bị trì trệ, khó lòng suôn sẻ.

Mực không nên ăn vì "đen như mực" nên không được chào đón vào đầu năm mới. 

Mắm tôm không nên ăn vào đầu năm mới vì mùi mắm tôm khá nặng, người ta quan niệm rằng mùi sẽ mang đến sự hôi hám, uế tạp, khiến cho họ gặp xui xẻo, không thuận lợi. 

Theo quan niệm của người miền Nam và miền Trung, ăn hột vịt lộn sẽ đổi vận từ xui thành may và ngược lại, nên thường người ta sẽ ăn hột vịt lộn khi gặp xui xẻo như một cách xả xui. 

Đầu năm tết đến gia đình xum họp là một điều may mắn, phước lành chính vì thế món hột vịt lộn sẽ bị "loại trừ" ra khỏi thực đơn vào ngày đầu năm...

2. Không ăn cháo trắng

Độ loãng của cháo có nghĩa là "mỏng", "bớt", thậm chí là nghèo nàn, tồi tàn. Ngày đầu năm mới, người ta ai cũng mong được "phú quý" và "phúc lành", vì vậy trong ngày đầu năm mới cần ăn những món ngon để cầu may mắn, vạn sự như ý.

Ngoài ra, cháo trắng cũng là món không thể thiếu được khi cúng cô hồn. Dân gian quan niệm ăn cháo trắng vào ngày mùng 1 đầu năm sẽ khiến ma quỷ nghĩ rằng bạn đang giành ăn với họ nên sẽ đến quấy phá khiến bạn gặp nhiều tai ương.

Với lý do như vậy rõ ràng là không thích hợp để ăn cháo trắng. 

×