Nhà hát Tuồng, Chèo sáp nhập với Nhà hát Cải lương Việt Nam

Xác nhận với Dân Việt, lãnh đạo Cục Nghệ thuật biểu diễn (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết, thông tin trên hoàn toàn chuẩn xác. Tuy nhiên, Cục Nghệ thuật biểu diễn, Vụ Pháp chế và 3 đơn vị nghệ thuật trên đang phối hợp để xây dựng đề án nên chưa có thông tin gì để chia sẻ.

Theo tìm hiểu, Nhà hát Chèo Việt Nam, Nhà hát Tuồng Việt Nam và Nhà hát Cải lương Việt Nam đang xây dựng đề án để trình Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng các Cục, Vụ liên quan…

Theo đó, cả 3 Nhà hát đều thống nhất đề xuất tên gọi sau khi sáp nhập dự kiến sẽ là "Nhà hát Sân khấu truyền thống Quốc gia Việt Nam". Sở dĩ lấy tên "Nhà hát Sân khấu truyền thống" mà không phải là "Nhà hát Nghệ thuật truyền thống" vì nội hàm của nghệ thuật truyền thống quá rộng, ở các lĩnh vực khác cũng có rất nhiều loại hình nghệ thuật truyền thống. Vì thế, với tên gọi này sẽ khu biệt được phạm vi và đối tượng trong lĩnh vực sân khấu.

Mặc dù sáp nhập thành một Nhà hát nhưng 3 Nhà hát vẫn mong muốn được hoạt động nghệ thuật theo phương thức riêng vì đặc thù của loại hình nghệ thuật Chèo khác Tuồng và khác Cải lương. Ở mỗi phòng ban của Nhà hát chung sẽ có bộ phận lo riêng cho các loại hình. Các Nhà hát cũng đề xuất cơ cấu nhân sự của Ban lãnh đạo Nhà hát mới sau khi sáp nhập sẽ có 1 Giám đốc, 3 Phó Giám đốc phụ trách riêng của 3 đơn vị. Bên cạnh đó, còn có 1 Phó Giám đốc phụ trách biểu diễn, 1 Phó Giám đốc phụ trách hành chính – tổ chức.

"Chúng tôi đều rất ủng hộ chủ trương sắp xếp và tinh gọn bộ máy để hoạt động hiệu quả hơn, nhất là trong bối cảnh sân khấu truyền thống đang gặp phải rất nhiều vấn đề khó khăn. Tuy nhiên, điều mà chúng tôi trăn trở là sau khi sáp nhập 3 đơn vị lại với nhau thì hiệu quả hoạt động sẽ thế nào và có bảo tồn được một cách trọn vẹn cả 3 loại hình sân khấu truyền thống này không.

Ngoài ra, làm sao để không áp dụng cứng nhắc một công thức chung cho 3 loại hình vì đặc thù của mỗi loại hình đều khác nhau, Cải lương khác Tuồng, Chèo; Tuồng, Chèo cũng khác Cải lương dù nó đều là sân khấu truyền thống", đại diện một đơn vị nghệ thuật bày tỏ.

Nhà hát Chèo, Tuồng và Cải Lương Việt Nam - những cái nôi nghệ thuật

Nhà hát Chèo Việt Nam có tiền thân là Tổ Chèo trong Đoàn Văn công Nhân dân Trung ương, thành lập năm 1951 tại Việt Bắc. Đến tháng 5/1964, Bộ Văn hóa ra Quyết định hành lập Nhà hát Chèo Việt Nam trên cơ sở các đơn vị sau đây: Đoàn Chèo 1; Đoàn Chèo 2; Ban Nghiên cứu Chèo; Khoa Chèo thuộc Trường Nghệ thuật Sân khấu.

Từ ngày đầu thành lập, Nhà hát đã tập hợp các nghệ nhân ưu tú trong một chương trình khai thác và học tập vốn cổ trong nghệ thuật Chèo Trên cơ sở đó, Nhà hát đã phục hồi, chỉnh lý, cải biên thành công những vở Chèo truyền thống tiêu biểu như: Quan Âm Thị Kính; Lưu Bình - Dương Lễ; Xúy Vân; Từ Thức; Trương Viên…

Với vai trò một đơn vị đầu ngành, Nhà hát Chèo Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu nghệ thuật, với những vở diễn luôn theo sát những nhiệm vụ chính trị của đất nước trong từng giai đoạn lịch sử. Các vở diễn với mục đích đưa nghệ thuật Chèo truyền thống phát triển và thích ứng với thời đại mới.

Nhiều vở diễn đã được đánh giá cao về giá trị tư tưởng và nghệ thuật, đã được tặng huy chương vàng, bạc và các giải thưởng cao trong các kì hội diễn, liên hoan sân khấu Chèo chuyên nghiệp toàn quốc: Chị Trầm; Con trâu hai nhà; Cô gái Sông Lam; Tình rừng; Lọ nước thần; Sông Trà Khúc; Vòng phấn Cáp-ca-dơ; Thái hậu Dương Vân Nga; Lý Nhân Tông kế nghiệp; Tô Hiến Thành; Hồ Xuân Hương; Vua Chổm…

Nhà hát Tuồng Việt Nam (còn gọi nhà hát Tuồng Trung ương) được thành lập từ năm 1959 với tên gọi Đoàn Tuồng Bắc quy tụ các nghệ nhân nằm rải rác ở các tỉnh. Lúc đầu, Đoàn chỉ có 15 người và phải ở nhờ nhà dân và tập luyện trong Chùa Hà (Cầu Giấy, Hà Nội).

Cuối năm 1966, Nhà hát được bổ sung thêm các nghệ sĩ nổi tiếng từ Đoàn Tuồng Kim Lan Hà Nội bao gồm: Ba Tuyên, Đắc Nhã, Hoàng Phụng, Hồng Nhung, Sáu Tấn… Để tập trung lực lượng khai thác vốn cổ, bảo tồn và phát triển tuồng có tính toàn quốc, Bộ Văn hóa chủ trương sáp nhập Đoàn tuồng Liên khu 5 và Đoàn tuồng Bắc thành Nhà hát Tuồng Việt Nam nhưng chỉ được một thời gian rồi lại tách thành hai đoàn.

Từ khởi đầu ấy, Đội Tuồng Bắc dần lớn mạnh thành Đoàn Tuồng Bắc rồi Nhà hát Tuồng Việt Nam hôm nay. Hơn 10 thế hệ nghệ sĩ, nghệ nhân, cán bộ, kỹ thuật viên, nhân viên… bền bỉ gắn kết, cùng nhau đau đáu một niềm khát khao, giữ gìn, phát huy vốn cổ.

Nhà hát Tuồng gây tiếng vang với hàng loạt vở như: Mục Quế Anh dâng cây; Nữ tướng Đào Tam Xuân; Ngũ Vân Thiệu; Sơn Hậu; Tiếng gọi non sông; An Tư công chúa; Đề Thám; Tình mẹ…

Với bề dày hơn 65 năm hình thành và phát triển, Nhà hát Tuồng Việt Nam có nguồn tư liệu dồi dào để khai thác. Riêng những vở giành Huy chương Vàng trong các hội diễn, liên hoan đã lên đến con số mấy chục. Cùng với đó còn, mỗi giai đoạn phát triển, Nhà hát đều có nhiều nghệ sĩ tài năng đóng góp tâm huyết và sức lực.

Nhà hát Cải lương Việt Nam với tiền thân là Đoàn Cải lương Trung ương được thành lập năm 1951 ở Việt Bắc. Đến năm 1978, Bộ Văn hóa cho thành lập Nhà hát Cải lương Trung ương để nghiên cứu, lưu giữ, biểu diễn, phát triển nghệ thuật Cải lương, đặc biệt là Cải lương theo phong cách miền Bắc.

Trong hơn 70 năm hình thành và phát triển, Nhà hát Cải lương Việt Nam đã góp phần bảo tồn nghệ thuật cải lương, xây dựng được phong cách nghệ thuật riêng, chân thực trên cơ sở truyền thống và khoa học; tích cực tham gia biểu diễn phục vụ nhiệm vụ chính trị, phục vụ đồng bào vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo; đồng thời mở rộng liên kết, tăng cường xã hội hóa trong cơ chế thị trường và hội nhập quốc tế.

Nhà hát đã dàn dựng thành công những vở diễn tiêu biểu được đánh giá cao như: Cung phi Điểm Bích; Trọn đời trung hiếu với Thăng Long; Dấu ấn giao thời; Vua Thánh Triều Lê; Cổ tích một tình yêu; Mê cung; Chuyện tình Khau Vai; Mai Hắc Đế; Hà Nội gió mùa; Vua Phật; Hừng đông; Công đường và quyền lực...

Các vở diễn trên đã gặt hái được nhiều Huy chương Vàng, Huy chương Bạc trong các kỳ Liên hoan, cuộc thi chuyên nghiệp toàn quốc. Nhà hát Cải lương Việt Nam cũng 3 lần trao tặng Đảng và Nhà nước trao tặng Huân chương Độc lập cùng nhiều phần thưởng cao quý khác.

×