Sáng 15/4, tiếp tục chương trình Phiên họp 44, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Việc xem xét ban hành luật nhằm tạo hành lang pháp lý để khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đóng góp vào nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, góp phần phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh, nâng cao chất lượng cuộc sống người dân và sự phát triển của nhân loại.

Ưu đãi về thuế thu nhập cá nhân, chính sách thưởng cho nhân tài

Trình bày Tờ trình dự thảo Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, đây là lần đầu tiên đổi mới sáng tạo được đưa vào và đứng ngang với khoa học, công nghệ.

Dự thảo Luật bổ sung các cơ chế hỗ trợ cho hoạt động đổi mới sáng tạo, đặc biệt là trong doanh nghiệp; thúc đẩy sự phát triển của các tổ chức hỗ trợ đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp khởi nghiệp, quỹ đầu tư mạo hiểm.

Dự thảo Luật cũng bổ sung chính sách ưu đãi về thuế thu nhập cá nhân, chính sách thưởng cho các nghiên cứu cơ bản, chính sách chia lợi nhuận từ thương mại hóa kết quả nghiên cứu cho nhân lực trong nước; cơ chế thỏa thuận lương, ưu đãi, tạo thuận lợi về giấy phép lao động, cấp thị thực để thu hút chuyên gia nước ngoài, người Việt Nam ở nước ngoài tham gia thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ trọng điểm tại Việt Nam, giúp giải quyết các vấn đề mà chuyên gia trong nước chưa giải quyết được.

Theo dự thảo, nhà khoa học đầu ngành, tổng công trình sư, nhà khoa học, kỹ sư chủ trì nhiệm vụ đặc biệt quan trọng được hưởng thêm các ưu đãi như: Hưởng lương, phụ cấp ưu đãi đặc biệt theo thỏa thuận; được bố trí nhà ở công vụ, phương tiện đi lại công vụ trong thời gian thực hiện nhiệm vụ; thuê chuyên gia trong và ngoài nước; tự quyết việc mua sáng chế, thiết kế, tài liệu kỹ thuật, bí quyết công nghệ trong phạm vi kinh phí được giao...

Chính phủ cũng đề xuất bổ sung nguyên tắc, tiêu chí xác định nhân tài trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, qua đó quy đinh cơ chế thu hút, đãi ngộ nhân tài. Quy định nhằm thu hút, giữ chân người tài tham gia hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; thu hút nhân tài là người nước ngoài, người Việt Nam ở nước ngoài về Việt Nam làm việc.

Theo đó, Nhà nước xác định nhân tài trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo dựa trên các tiêu chí: Trình độ học thuật được xác định thông qua các yếu tố như tốt nghiệp các trường hàng đầu thế giới, công bố nghiên cứu trên các tạp chí uy tín khoa học hàng đầu thế giới; kinh nghiệm làm việc được xác định thông qua các yếu tố như làm việc tập đoàn lớn, viện nghiên cứu quốc tế lớn hoặc có đóng góp cho các dự án trọng điểm quốc gia; năng lực đột phá được xác định thông qua việc sở hữu bằng sáng chế, giải thưởng quốc tế lớn, vai trò dẫn dắt khởi nghiệp sáng tạo thành công.

"Nhà nước có chính sách đãi ngộ đặc biệt đối với nhân tài trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo thông qua các ưu đãi tài chính, ưu đãi phi tài chính và ưu đãi về điều kiện làm việc", dự thảo Luật nhấn mạnh và giao Chính phủ quy định chi tiết.

Tạo không gian mở để cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp nghiên cứu khoa học công nghệ

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy cho biết, cơ quan thẩm tra nhận thấy, dự thảo Luật đã quy định thể chế hóa nội dung chính sách ưu đãi vượt trội, đặc thù như: Cải cách cơ chế quản lý tài chính trong việc thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; ngân sách chi cho nghiên cứu, phát triển khoa học, công nghệ được ưu tiên thực hiện theo cơ chế quỹ, thông qua các quỹ phát triển khoa học và công nghệ, đơn giản hóa tối đa các thủ tục hành chính; chấp nhận rủi ro, đầu tư mạo hiểm trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, đổi mới sáng tạo…

Bên cạnh đó, một số quy định ưu đãi, vượt trội, đặc thù khác đối với viên chức, thuế, nhập cảnh… đã được sửa đổi, bổ sung trong các luật chuyên ngành khác.

Cơ quan thẩm tra đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát, thể chế hóa đầy đủ hơn các chính sách ưu đãi, vượt trội, đặc thù trong Nghị quyết số 57-NQ/TW, ví dụ nghiên cứu, thể chế hóa nội dung về "chấp nhận độ trễ" trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Dự thảo cũng quy định về vai trò của doanh nghiệp, khu vực kinh tế tư nhân, tuy nhiên, Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đề nghị cần tiếp tục nghiên cứu, rà soát để thể chế hóa đầy đủ về các chính sách khẳng định vai trò của doanh nghiệp, khu vực kinh tế tư nhân.

Theo đó, cần tạo không gian mở, thuận lợi để cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp thực hiện quyền tự do nghiên cứu và phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, quyền tự do kinh doanh trong ứng dụng kết quả nghiên cứu và phát triển công nghệ vào hoạt động sản xuất kinh doanh; từ đó, làm động lực để thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo mạnh mẽ hơn.

×