Du lịch gắn với làng nghề, đòn bẩy phát triển nông thôn mới

Bắc Giang hiện có 27 làng nghề truyền thống, nhiều trong số đó đã được quy hoạch thành điểm đến du lịch hấp dẫn, vừa gìn giữ giá trị văn hóa vừa tạo sinh kế cho người dân.

Làng bánh đa nem Thổ Hà (xã Vân Hà, huyện Việt Yên) là một ví dụ điển hình. Không chỉ nổi tiếng với nghề làm bánh đa nem truyền thống, nơi đây còn lưu giữ được kiến trúc cổ kính, cây đa – bến nước – sân đình cùng những phong tục lâu đời. Du khách đến Thổ Hà được trải nghiệm quy trình làm bánh, phơi bánh và thưởng thức đặc sản địa phương trong khung cảnh yên bình của một làng quê Bắc Bộ.

Làng mỳ Chũ ở xã Nam Dương, huyện Lục Ngạn là mô hình tiêu biểu trong việc kết hợp giữa sản phẩm OCOP với trải nghiệm du lịch. Du khách có thể tham gia làm mỳ truyền thống, tìm hiểu quy trình sản xuất và mua đặc sản ngay tại nơi sản xuất.

Ngoài ra, các làng nghề như làng mây tre đan Tăng Tiến (huyện Việt Yên), làng bún Đa Mai (TP Bắc Giang), làng mộc Bãi Ổi (xã Dĩnh Trì)… đều đang được đầu tư khai thác tiềm năng du lịch. Những mô hình này không chỉ bảo tồn nghề cổ truyền mà còn giúp người dân tăng thu nhập từ hoạt động trải nghiệm và tiêu thụ sản phẩm tại chỗ, góp phần thiết thực vào chương trình xây dựng nông thôn mới.

Không chỉ dừng lại ở làng nghề, Bắc Giang đang đẩy mạnh phát triển du lịch cộng đồng gắn với bảo tồn thiên nhiên và văn hóa bản địa. Trong giai đoạn 2023–2025, tỉnh triển khai mạnh mẽ chương trình phát triển du lịch nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới, tập trung tại các huyện như Sơn Động, Lục Ngạn, Lục Nam, Yên Thế…

Huyện Sơn Động là điểm sáng trong phát triển du lịch cộng đồng miền núi. Các xã như Vân Sơn, An Lạc, Thanh Luận và Tuấn Đạo đã hình thành mô hình du lịch cộng đồng kết hợp sinh thái – trải nghiệm văn hóa dân tộc thiểu số. Với các điểm du lịch như Khe Rỗ, Thác Ba Tia, rừng Tây Yên Tử… và sự hỗ trợ từ địa phương, nhiều hợp tác xã du lịch cộng đồng đã được thành lập, vừa khai thác lợi thế địa hình – cảnh quan, vừa bảo tồn không gian sống đặc trưng vùng cao.

Tại Lục Ngạn, du lịch cộng đồng được phát triển dựa trên sản phẩm vải thiều – đặc sản nổi tiếng. Mỗi mùa vải, các vườn cây thu hút hàng nghìn lượt khách tham quan, trải nghiệm hái vải, chụp ảnh, thưởng thức đặc sản tại chỗ. Các tour du lịch nông nghiệp gắn với mùa vụ, sản vật địa phương cũng bắt đầu hình thành và phát triển.

Lục Nam, với lợi thế du lịch tâm linh và sinh thái, đang chú trọng chỉnh trang cảnh quan, phát triển các tuyến đường hoa, bích họa, cải tạo sân thể thao, nhà văn hóa, tạo điều kiện để hình thành điểm đến du lịch nông thôn gắn với văn hóa địa phương.

Chương trình OCOP – Kết nối sản phẩm với trải nghiệm du lịch

Một điểm nổi bật trong phát triển nông thôn mới tại Bắc Giang là việc gắn kết chặt chẽ chương trình OCOP (Mỗi xã một sản phẩm) với phát triển du lịch. Các sản phẩm như vải thiều Lục Ngạn, mỳ Chũ, rượu làng Vân, mật ong rừng, bánh đa Kế… không chỉ là sản phẩm thương mại mà còn trở thành sản phẩm du lịch – tạo nên trải nghiệm mua sắm đặc trưng tại mỗi điểm đến.

Bên cạnh đó, các địa phương đang được hỗ trợ hoàn thiện chuỗi giá trị – từ sản xuất, chế biến đến xây dựng thương hiệu và đưa sản phẩm vào không gian trải nghiệm du lịch. Mô hình “homestay + OCOP” tại một số xã miền núi đang được triển khai, vừa tạo không gian nghỉ dưỡng cho du khách, vừa là nơi giới thiệu, trưng bày và tiêu thụ sản phẩm đặc sản.

Việc phát triển sản phẩm OCOP gắn với du lịch không chỉ góp phần nâng cao thu nhập cho người dân mà còn giúp lan tỏa hình ảnh nông thôn Bắc Giang năng động, đổi mới và giàu bản sắc.

Bắc Giang đang cho thấy một chiến lược phát triển nông thôn mới đầy sáng tạo, đặt văn hóa bản địa và tiềm năng du lịch nông thôn làm trung tâm. Việc kết hợp giữa gìn giữ truyền thống với phát triển kinh tế du lịch là hướng đi phù hợp với xu thế hiện đại – nơi giá trị văn hóa trở thành nguồn lực phát triển bền vững. Với sự đầu tư đồng bộ và tầm nhìn chiến lược, Bắc Giang hoàn toàn có thể trở thành điểm sáng trong bản đồ du lịch nông thôn Việt Nam.

×