..Ninh Bình: Người dân “kêu cứu” vì ô nhiễm khói, bụi từ nhà máy xi măng Vicem Tam Điệp (Bài 1)

Tiếp nhận phản ánh của người dân, PV Báo điện tử Dân Việt đã có nhiều ngày tác nghiệp và ghi nhận thực trạng ô nhiễm môi trường ngày càng báo động tại các khu dân cư cạnh nhà máy ở tỉnh Ninh Bình.

Khốn khổ vì… khói bụi của nhà máy xi măng Vicem Tam Điệp

Sau 20 năm kể từ khi nhà máy sản xuất xi măng của Công ty TNHH MTV Xi măng Vicem Tam Điệp đi vào hoạt động, cuộc sống của người dân ở thôn Tân Nam, xã Quang Sơn (cũ) – nay là phường Tam Điệp (tỉnh Ninh Bình) bị đảo lộn vì phải chịu cảnh ô nhiễm, khói bụi, tiếng ồn… từ hoạt động sản xuất của nhà máy.

Năm 2005, nhà máy sản xuất xi măng của Công ty Xi măng Tam Điệp chính thức được hoàn thành và đi vào hoạt động với công suất 1,4 triệu tấn/năm. Đến năm 2011, đơn vị này đổi tên thành Công ty TNHH MTV Xi măng Vicem Tam Điệp (gọi tắt là Vicem Tam Điệp) - thuộc Tổng Công ty Xi măng Việt Nam (Vicem Việt Nam).

Theo đó, công nghệ sản xuất của nhà máy xi măng Vicem Tam Điệp theo phương pháp khô, với dây chuyền lò quay mới, tháp trao đổi nhiệt 2 nhánh 5 tầng kiểu SLC-D do hãng FLSmidth (Đan Mạch) thiết kế. Tuy nhiên, tưởng chừng như áp dụng công nghệ hiện đại sẽ giúp môi trường trong lành hơn nhưng có lẽ đó chỉ là viễn cảnh xa xôi khi cuộc sống của hàng trăm hộ dân gần nhà máy vẫn rất ngột ngạt, bức bối bởi khói bụi bủa vây.

“Sau 20 năm kể từ khi nhà máy xi măng Vicem Tam Điệp đi vào hoạt động, cuộc sống người dân ở thôn Tân Nam bị đảo lộn vì phải chịu cảnh sống chung với ô nhiễm, khói bụi, tiếng ồn phát ra từ nhà máy này”, bà Nguyễn Thị Lan, sống ngay sau nhà máy chỉ vài mét bức xúc.

Điều đáng nói, người dân đã rất nhiều lần kiến nghị lên các cấp, các ngành của tỉnh Ninh Bình nhưng đến nay, tình trạng ô nhiễm, khói bụi, tiếng ồn phát ra từ nhà máy xi măng Vicem Tam Điệp vẫn chưa được giải quyết triệt để.

Đặc biệt, trong tháng 7 vừa qua, nhà máy sản xuất xi măng Vicem Tam Điệp liên tục xả một lượng khói bụi rất lớn ra môi trường khiến người dân vô cùng bức xúc, kèm theo sự bất an, lo lắng vì sức khỏe đang bị đe dọa nghiêm trọng.

Gia đình bà Lan sinh sống ở đây trước khi nhà máy xi măng Vicem Tam Điệp được xây dựng. “Sau khi đi vào hoạt động, nhà máy có hỗ trợ gia đình tôi 20 tấn xi măng để sửa chữa nhà cửa. Những dịp cuối năm, nhà máy có biếu gói quà Tết trị giá không quá 500.000 đồng. Ngoài ra, phía Công ty không có chính sách cụ thể nào để di dời gia đình đi nơi khác”- bà Lan nói.

“Suốt từ bấy đền giờ, sau từng ấy năm, chúng tôi vẫn phải chịu cảnh sống chung với bụi, tiếng ồn, ô nhiễm quá mức. Thường nhà máy sẽ xả về đêm, nếu hôm nào trời mưa thì xả thời điểm sáng sớm. Mỗi lần xả là những cột khói khổng lồ bay ra ngoài, rồi rơi xuống những hạt bụi mịn. Vào những ngày trời nắng, cây cối, hoa màu và cả đường đi cũng bị nhuộm trắng bởi bụi xi măng. Dùng tay là có thể bốc lên được cả nắm bụi. Từ giữa tháng 7 tới nay, nhà máy đã xả lượng lớn khói bụi ra môi trường”, bà Lan nói với Dân Việt, ngày 21/7.

Để minh chứng về sự ô nhiễm khi phải sống ngay bên cạnh nhà máy xi măng Vicem Tam Điệp, bà Lan chỉ tay về ngôi nhà của mình, nói: “Bụi quá, không chịu được nên tôi phải mua lưới để quây khoảng sân trước nhà nhưng cũng chỉ hạn chế được phần nào. Vừa hôm qua có mưa nên còn đỡ đấy, chứ hôm nào trời nắng thì chỉ có đóng cửa cả ngày, bàn ghế, quần áo, bể nước lúc nào cũng đầy bụi. Một ngày, tôi phải lau chùi, quét dọn 3-4 lần cũng không xuể”.

Dứt lời, bà Lan liền cầm chiếc bình cắm nước siêu tốc rồi mở nắp, đưa tay quẹt bên trong bình, một lớp bột màu trắng hiện ra (nhìn giống bụi mịn – PV) dính trên những đầu ngón tay của bà.

Hôm PV Dân Việt có mặt tại nhà bà Lan, 3 đứa cháu nội của bà cũng đang được nghỉ hè. Bà bảo: “Con cái chúng nó đi làm tối ngày mới về, các cháu thì đang được nghỉ hè nên gửi ở đây tôi trông giúp, khi nào nhà máy xả là phải đóng cửa cho các cháu chơi ở trong nhà thôi”.

Bà Lan nói lời gan ruột: “Tôi sống ở đây từ lúc 35 tuổi và nay đã 64 tuổi. Chồng mất để lại cho tôi 3 đứa con. Hiện tại tôi lại mắc bệnh suy tim, cuộc sống chẳng biết thế nào, giờ chúng tôi cũng không có điều kiện để chuyển đi đâu được, chỉ đề nghị các cấp chính quyền, nhà máy xi măng Vicem Tam Điệp xử lý triệt để khói bụi, tiếng ồn”.

Lo ngại bệnh tật từ ảnh hưởng bởi ô nhiễm

Tương tự gia đình bà Lan, gia đình ông Phạm Công Xưởng ngay sau bức tường rào của nhà máy Vicem Tam Điệp. Định cư ở đây từ năm 1992 nhưng từ khi nhà máy này đi vào hoạt động thì cuộc sống của gia đình ông bị đảo lộn hoàn toàn.

Tiếng ồn, khói bụi khiến gia đình ông Xưởng nhiều hôm “mất ăn, mất ngủ”, nhưng đành phải chấp nhận. Cùng một số hộ dân kiến nghị lên các cấp, rồi kiến nghị tới nhà máy nhưng chỉ được một thời gian rồi đâu lại vào đấy.

“Trạm đập cách nhà máy hơn 1km. Tại đây, họ nghiền đá vôi, đất sét sau đó trộn với tro, xỉ, chất thải lẫn với nhau, rồi qua hệ thống băng tải vận chuyển vào nhà máy cũng phát tán ra nhiều bụi. Bà con phản ánh thì Công ty lấy lưới quây lại nhưng cũng chẳng ăn thua. Trong quá trình làm xi măng thành phẩm, các ống khói xả ra môi trường lượng lớn khói bụi, ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống và sức khỏe của các hộ sống xung quanh nhà máy”, ông Xưởng cho biết.

Còn đối với gia đình ông Vũ Văn Bích – Trưởng thôn Tân Nam cũng nằm ngay sau nhà máy xi măng Vicem Tam Điệp chưa đầy 500m. Ông cho biết, gia đình ông từ Nam Định lên sinh sống ở mảnh đất này từ năm 1987 và ông làm Trưởng thôn Tân Nam từ 2002 cho đến nay.

“Phía sau bức tường rào của nhà máy có rất nhiều hộ dân vẫn đang sinh sống. Từ khi đi vào hoạt động, do không chịu được cảnh ô nhiễm, khói bụi nên có hộ chấp nhận tự di dời đi, một số hộ khác không thể chịu đựng được phải khóa cửa quanh năm, tìm nơi khác để làm ăn. Còn những hộ như gia đình chúng tôi – có tuổi rồi nên vẫn phải bám trụ ở mảnh đất này để sống, không biết di dời đi đâu”, ông Bích nói.

Theo ông Bích, nhà máy thường xả vào thời điểm ban đêm và trời mưa. Lúc xả thì bụi kinh khủng lắm. Dân ở đây người ta chứng kiến hết. “Không biết là có phải do ảnh hưởng của khói bụi hay không, nhưng trong thôn đã có một số người chết do ung thư phổi. Hiện, cũng đang có 2 người bị ung thư phổi”, ông Bích cho hay.

Ông Bích nói với giọng bất lực: “Trong vai trò Trưởng thôn, tôi cũng rất nhiều lần kiến nghị lên cấp trên, rồi tại các đợt tiếp xúc cử tri cũng kiến nghị… nhưng rồi đâu lại vào đó, không còn cách nào khác, dân chúng tôi đành chấp nhận cam chịu cuộc sống như bây giờ”.

Cũng theo ông Bích, thời gian vừa qua do mưa bão nên lượng bụi đã bị rửa trôi đi nhiều. Còn nếu vào những ngày nắng thì bụi kinh khủng – bụi thô bám vào mái nhà, đường xá, cây cối, quần áo… trắng một màu.

Còn nữa...

×