Bình luận
0
Từ lâu tương đã là một món ăn mang đậm hồn cốt của người Việt Nam. Tuy không phải là cao lương mỹ vị nhưng món ăn bình dân này đã theo chân những người con đất Việt đi khắp năm châu bốn bể để rồi mỗi khi nhớ về quê nhà là nhớ đến món ăn bình dị này: “Anh đi anh nhớ quê nhà / Nhớ canh rau muống nhớ cà dầm tương”.
Lò tương Ngũ Hài.
Cái Răng xưa là nơi các bậc tiền nhân đi khẩn hoang đặt chân tới khá sớm, trên đường chinh phục dãy đất mênh mông phía Tây sông Hậu. Ngay ở điểm rạch Cái Răng, cận vàm rạch Ba Láng là đầu đường qua cánh đồng lớn phía Rạch Giá. Một ngã khác hướng thẳng tới Phong Ðiền, đất xốp lắm phù sa, trồng cây gì cũng tốt. Vì vậy có thể nói bước mở đầu Cái Răng đã có được yếu tố địa lợi.
Trên vùng đất này, ngay từ buổi đầu đã hội tụ được cộng đồng ba dân tộc Kinh - Hoa - Khmer. Cộng đồng các dân tộc gần như có sự phân công tự nhiên: người Khmer đa số làm ruộng; người Việt làm ruộng lập vườn; người Hoa thì làm thương mại và trồng rẫy. Họ đoàn kết, sống hòa hợp bên nhau, cùng khẩn hoang lập nghiệp, dốc sức mở mang, xây dựng Cái Răng phát triển nhanh chóng. Thiên thời - địa lợi - nhân hòa, không chỉ làm cái nền vững vàng để Cái Răng đi lên về kinh tế, mà còn là điều kiện thúc đẩy hình thành tuyến văn minh miệt vườn. Cái Răng - Ba Láng - Vàm Xáng - Phong Ðiền, tiêu biểu của bờ Tây sông Hậu, sánh ngang với miệt vườn vùng sông Tiền: Cái Bè, Cái Mơn, Sa Ðéc(1).
Trong các hoạt động sản xuất, mua bán nổi tiếng của Cái Răng từ xưa, có lò tương Ngũ Hài, nay tọa lạc tại khu vực Thạnh Mỹ, phường Lê Bình, quận Cái Răng, TP Cần Thơ. Ðây là một trong những lò tương hiếm hoi ở Cần Thơ còn sản xuất theo công thức cổ truyền. Tính đến nay, lò tương này đã trải qua gần trăm năm tồn tại, với ba thế hệ nối tiếp nhau nắm giữ nghề gia truyền.
Người sáng lập lò tương này là ông Ngũ Nhân, ông nội của ông Ngũ Hài. Ông Ngũ Nhân là người gốc Hoa đến Cái Răng lập nghiệp bằng nghề làm mướn. Sau đó, ông mở lò tương lấy tên là Nam Hưng Lợi. Do sản phẩm của ông làm ra ngon và rẻ hơn của các cơ sở khác nên mặc dù “sinh sau đẻ muộn”, lò tương của ông vẫn có khách, cạnh tranh được với các lò khác và dần dần phát triển mạnh, thu hút được khách từ nhiều nơi đến lấy hàng.
Lò tương Nam Hưng Lợi hoạt động mạnh từ những năm 1920, với mặt hàng tương và nước tương. Lò luôn có trên 20 người làm việc. Ðến đời thứ hai, chủ lò là ông Ngũ Lương, nghề truyền thống này vẫn còn sung túc. Trước sân nhà là một khoảng đất rộng vài ngàn thước vuông để chứa hàng trăm hủ, khạp ủ tương. Ngoài chợ Cái Răng, vùng Phong Ðiền, Cái Tắc, Phụng Hiệp, Rạch Gòi đều đến mua tương và nước tương ở đây về bán lẻ tại các chợ. Thời ấy vào mỗi buổi sáng, thường xuyên có 70 đến 80 ghe, xuồng ghé lò để mua hàng, đậu chật cả bến sông(2).
Sau khi ông Ngũ Lương qua đời, ông Ngũ Hài nối nghiệp cha mình giữ gìn và phát triển nghề tương gia truyền đến khi ông mất cách đây khoảng hơn một năm. Vợ và em của ông Ngũ Hài tiếp tục nghề gia truyền. Ngày nay, mặc dù bảng hiệu Nam Hưng Lợi không còn nhưng những “người muôn năm cũ” vẫn nhớ hương vị tương Ngũ Hài mà tìm đến mua. Thỉnh thoảng, có người từ TP Hồ Chí Minh, hay tận ở Cà Mau, có dịp đi ngang cũng tạt vào mua vài ký tương. Ðó là niềm vui để giữ lại nghề gia truyền trước sự phổ biến của các loại tương và nước tương công nghiệp.
Nguyên liệu dùng để sản xuất tương và nước tương gồm có đậu nành, bột mì, muối… Riêng đậu nành phải chọn đậu nành Campuchia để có màu vàng đẹp mắt. Ðể có hạt tương ngon, người làm nghề phải tuân thủ một quy trình sản xuất nghiêm ngặt.
Ðậu đem về phải đãi thật sạch, cho vô cần xé, để ráo. Chảo nước sôi, cho đậu vào. Thành công hay thất bại ở giai đoạn này là phải tính sao cho cân đối giữa nước và đậu. Nước nhiều, đạm trong đậu ra hết. Nước ít, chảo khét, tương hư. Nấu sôi đợt nữa đến khi nước rút ngược vô đậu thì tắt lửa, cào sạch tro than, đậy kín nắp, hầm 2 tiếng đồng hồ đậu sẽ nở mềm theo đúng yêu cầu kỹ thuật. Xúc đậu cho vào cần xé để vài tiếng cho nguội. Sau đó trộn đậu với bột mì, trải lên nia, đem ủ trong vòng 1 tuần để lên meo. Giai đoạn ủ meo quan trọng nhất, quyết định thành bại của mẻ tương. Khi meo khô, giẫy lớp mặt để lớp đậu còn lại bên dưới lên meo đợt nhì. Hôm sau, chà tách toàn bộ meo tơi rời, cho vô khạp, đổ nước muối tương thích, phơi nắng. Phơi nắng để được quang hợp trong nhiệt độ 39-40 độ chừng 1 tháng “lên muối” (muối nổi trên mặt) là có nước tương cốt. Sau khi rút hết nước cốt, đậu còn lại trong khạp sẽ được ủ phơi với nước muối lần nữa, khoảng nửa tháng sau cho “nước nhì”. Sau khi lấy hết “nước nhì”, đậu sẽ được thắng với đường mía cho ra tương hột.
Quy trình làm tương theo công thức này không sử dụng hóa chất nên không có chất gây hại sức khỏe, mà lại bổ dưỡng, để tương 4-5 tháng không hư(3). Sản phẩm tương và nước tương của lò tương Ngũ Hài được sản xuất theo công thức truyền thống nên vừa ngon vừa đảm bảo sức khỏe. Hạt tương ăn vào sẽ mụp hơn và bùi hơn tương công nghiệp.
Nghề làm tương ở Cái Răng không chỉ đơn thuần là một nghề sản xuất phục vụ nhu cầu của cuộc sống xã hội mà còn có giá trị lịch sử và văn hóa, xã hội. Nghề làm tương truyền thống cũng là chứng nhân cho sự phát triển kinh tế của Cái Răng xưa khi mà nơi đây từng nổi tiếng với những chành lúa, nhà máy xay xát, các nghề thủ công truyền thống... Về mặt xã hội, nghề làm tương ở đây đã giải quyết được công ăn việc làm cho một số người, đó là những người trực tiếp làm nghề cũng như những người khuân vác... Về mặt văn hóa, nghề làm tương ở Cái Răng phản ánh những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc: tập quán ăn uống, ký ức về quê hương... và nếu khai thác tốt, nghề làm tương ở đây có thể phát triển du lịch theo hướng du lịch làng nghề.l
-----------------
(1) Dẫn theo Nguyễn Thị Thúy Linh (2019), Tín ngưỡng thờ Bà Cậu ở quận Cái Răng, thành phố Cần Thơ, Luận văn Thạc sĩ Văn hóa học, Trà Vinh, tr.16-20.
(2) Nhâm Hùng (2007), Cái Răng hình thành và phát triển, Nxb Văn nghệ TP Hồ Chí Minh, tr.100.
(3) Phù Sa Lộc (2013), Lò tương Ngũ Hài ở Cái Răng, báo Cần Thơ, số ra ngày 21 tháng 9.
Nhiều người trong giới chơi chim cảnh, nuôi chim cảnh, trong đó có nuôi chim chào mào đột biến ở Việt Nam và một số nước Đông Nam Á như Indonesia, Thái Lan, Malaysia, Singapore…biết đến Hoàng Huy (phường An Tân, thị xã An Khê, tỉnh Gia Lai cũ, nay là phường An Bình, tỉnh Gia Lai mới). Câu chuyện của Huy tựa như cổ tích mà trong đó chất chứa bao buồn vui cuộc đời để có được như hôm nay.
Lan Phương, Quỳnh Nga, Thu Quỳnh, Thanh Hương - nữ diễn viên tài sắc trong các bộ phim truyền hình của VTV đều từng đổ vỡ hôn nhân.
Chia sẻ
Sau khi lắp hàng rào cứng trên đường Võ Chí Công và Phạm Văn Đồng, Sở Xây dựng Hà Nội vừa yêu cầu tiến hành thi công hàng rào phân làn phương tiện trên cầu Nhật Tân để phân làn phương tiện.
Chia sẻ
Theo một số nguồn tin, tiền đạo Geovane Mango đã chia tay Hồng Lĩnh Hà Tĩnh để gia nhập CLB Ninh Bình.
Chia sẻ
Nhiều người dân, tài xế vẫn lo xe bị ảnh hưởng khi sử dụng xăng sinh học. Thực tế, chỉ sau một thời gian triển khai E5 trước đây, hiện các cột xăng E5 trên thị trường gần như mất hút.
Chia sẻ
Tại Chung kết Hội thi Điều lệnh, Quân sự, Võ thuật Công an nhân dân lần thứ VI diễn ra tại Cung thể thao Quần Ngựa (Hà Nội), lực lượng cảnh sát Việt Nam đã khẳng định sức mạnh, bản lĩnh qua các màn trình diễn tấn công, trấn áp tội phạm đầy kịch tính.
Chia sẻ
Nuôi hươu lấy nhung là một trong những cách tăng thu nhập, giảm nghèo mới của người dân xã Triệu Nguyên, huyện miền núi Đakrông, tỉnh Quảng Trị cũ, nay thuộc tỉnh Quảng Trị mới.
Chia sẻ
Lực lượng phòng thủ Ukraine đã tiêu diệt Đại tá Lebedev, chỉ huy Trung đoàn súng trường cơ giới số 83 thuộc Sư đoàn súng trường cơ giới số 69 của Lực lượng vũ trang Liên bang Nga.
Chia sẻ
Paris Jackson, con gái của “vua nhạc pop” Michael Jackson sở hữu khối tài sản kếch xù và sự nghiệp âm nhạc đáng chú ý, nhưng vẫn đối mặt với nhiều khó khăn.
Chia sẻ
Hai chân đau nhức, không thể đi lại nhưng do gia đình khó khăn, cụ ông vẫn trì hoãn đi viện, chỉ đến khi đau đớn đến kiệt sức mới đi khám.
Chia sẻ
4 con giáp này có tư duy nhanh nhạy và luôn tìm ra những khoảng trống thị trường nhanh hơn người khác, nhờ đó đầu tư hiệu quả, kiếm tiền nhanh chóng.
Chia sẻ
Mực nước trên sông Mã đoạn qua tỉnh Sơn La tăng nhanh, nhiều hộ dân phải di dời khẩn cấp trong đêm để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản.
Chia sẻ
Ngôi nhà mái ngói ở Đồng Nai là biểu tượng của lối sống hai điểm đến, kết hợp giữa sự kết nối hạ tầng và tinh thần nghỉ dưỡng, với thiết kế thô mộc, tối giản và chan hòa thiên nhiên.
Chia sẻ
Lý Nhật Quang là Tri châu đầu tiên của vùng đất Nghệ An. Tên tuổi của ông gắn liền những truyền thuyết, được người dân suy tôn là bậc thánh nhân.
Chia sẻ
Cổng thông tin điện tử Bộ Công an trả lời bạn đọc về những trường hợp xe ô tô chở hàng được chở người.
Chia sẻ
Thị trường xe điện tại TP.HCM có phần nóng hơn sau thông tin đề án chuyển đổi toàn bộ 400.000 xe máy xăng của tài xế, shipper sang xe điện. Các hãng gọi xe cũng bắt đầu tung ra nhiều ưu đãi, trợ giá dành cho tài xế.
Chia sẻ
Võ Hoàng Minh Khoa “quay xe” với CLB CAHN?; Antony có thể đến Saudi Pro League chơi bóng; PSG sẵn sàng bán Donnarumma; Liverpool vẫn quan tâm đến Anthony Gordon; Mauro Icardi khởi kiện Wanda Nara.
Chia sẻ
Trước nguy cơ dịch tả lợn châu Phi tiếp tục bùng phát, UBND TP.Đà Nẵng vừa ban hành công điện khẩn yêu cầu các xã, phường, đơn vị liên quan triển khai quyết liệt các biện pháp phòng chống. Chủ tịch UBND các xã, phường sẽ chịu trách nhiệm trước Chủ tịch UBND TP nếu để dịch bệnh phát sinh trên diện rộng, gây thiệt hại lớn
Chia sẻ
Nằm tại xã Long Cốc (huyện Tân Sơn cũ, tỉnh Phú Thọ), đồi chè Long Cốc được ví như một "thiên đường xanh" giữa đại ngàn. Dù là lúc bình minh vừa ló rạng hay hoàng hôn dần buông xuống, nơi đây đều mang một vẻ đẹp riêng biệt, làm say lòng bao nhiếp ảnh gia và níu chân du khách gần xa.
Chia sẻ
Để cấm xe máy xăng trong Vành đai 1 từ tháng 7/2026, theo các chuyên gia TP Hà Nội cần phải đầu tư mạnh và phát triển giao thông công cộng, đồng thời hoàn thiện cơ sở hạ tầng trạm sạc.
Chia sẻ
Các nước châu Âu đã đưa ra những kế hoạch mới để cung cấp vũ khí Mỹ cho Kiev, tờ báo Mỹ The Washington Post đưa tin.
Chia sẻ
Giá USD hôm nay 27/7: Thế giới, đồng bạc xanh đã giảm 0,8% trong tuần qua. Tại Việt Nam, Ngân hàng Nhà nước chốt tuần ở mức 25.164 VND/USD, giảm 27 đồng.
Chia sẻ
Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Hà Nội - Quảng Ninh (phường Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh) có tổng mức đầu tư giai đoạn đầu là 250 tỷ đồng.
Chia sẻ
Trước khi tạm biệt chương trình "Gia đình Haha", Duy Khánh có trải nghiệm đáng nhớ trên biển Sa Huỳnh (Quảng Ngãi).
Chia sẻ
Giá xăng dầu hôm nay 27/7 sụt giảm trong hai ngày qua (26-27/7), dập tắt hy vọng về một đà tăng giá sau hai ngày phục hồi nhẹ trước đó.
Chia sẻ
Chia sẻ
Chấn thương của Nguyễn Quốc Việt không đáng lo ngại, trong khi Nguyễn Đình Bắc cũng chỉ bị căng cơ và nghỉ ngơi khoảng 1 ngày có thể trở lại tập luyện với cường độ cao. Đây rõ ràng là những tin vui với HLV Kim Sang-sik và U23 Việt Nam.
Chia sẻ
Trong hai ngày 24–25/7/2025, Đại hội Đảng bộ Tổng Công ty Viễn thông Viettel ( Viettel Telecom ) lần thứ VI, nhiệm kỳ 2025–2030, đã diễn ra trọng thể, quy tụ 150 đại biểu đại diện cho hơn 1.700 đảng viên. Đại hội là dấu mốc quan trọng, khẳng định bản lĩnh, trí tuệ và khát vọng vươn lên sau 25 năm xây dựng và phát triển, thể hiện quyết tâm chuyển mình mạnh mẽ để đưa Viettel Telecom trở thành một công ty công nghệ hàng đầu, góp phần xây dựng Việt Nam trong kỷ nguyên số.
Chia sẻ
Các quốc gia thành viên của Liên minh Bắc Đại Tây Dương đang chuẩn bị tấn công Nga vào năm 2030, cựu Thủ tướng Ukraine Mykola Azarov cho biết.
Chia sẻ
Cây cảnh "xấu nhất hành tinh" này có giá thành không rẻ nhưng lại khiến nhiều người yêu thích bởi sự độc lạ, có một không hai trong thế giới thực vật.
Chia sẻ
Hồ Rẻ Quạt (Hà Nội) đang dần trở thành một “hồ chết” khi diện tích mặt nước bị thu hẹp nghiêm trọng, rác thải và nước thải sinh hoạt không qua xử lý vẫn ngày ngày xả thẳng xuống hồ. Tình trạng ô nhiễm kéo dài không chỉ ảnh hưởng đến môi trường sống của người dân mà còn khiến cảnh quan đô thị khu vực này trở nên nhếch nhác.
Chia sẻ
Tin tức 
Thế giới 
Nhà nông 
Hội và Cuộc sống 
Kinh tế 
Thể thao 
Văn hóa - Giải trí 
Xã hội 
Bạn đọc 
Nhà đất 
Media 
Chuyển động Sài Gòn 
Pháp luật 
Dân Việt trò chuyện 
Gia đình 
Đông Tây - Kim Cổ 
Hà Nội hôm nay 
Radio Nông dân 
Doanh nghiệp 
Đăng nhập
Huỳnh Hà 
